Piyasalar Trump/Fed tansiyonunun gölgesinde bekle-gör modunda

Okuma Süresi: 4 Dakika
Piyasalar Trump/Fed tansiyonunun gölgesinde bekle-gör modunda
Doviz.com
12.07.2025 11:46

Küresel piyasalar, geçtiğimiz haftayı ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret tarifeleriyle ilgili çıkışları ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yayımladığı toplantı tutanakları ekseninde şekillenen dalgalı bir seyirle tamamladı. Yeni haftada ise küresel veri gündeminde öne çıkacak enflasyon ve sanayi üretimi verileri yatırımcıların odak noktasına yerleşti.

Trump’ın Tarife Mektupları ve Küresel Etkiler

Haftaya, ABD Başkanı Donald Trump’ın Japonya ve Güney Kore’ye gönderdiği ve 1 Ağustos’tan itibaren bu ülkelerden ABD’ye ithal edilen tüm ürünlerde sektörel tarifelerden bağımsız olarak yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını belirttiği mektuplarla başlandı. Trump’ın aynı hafta içinde Kanada’ya yönelik olarak da sektörel tarifeler dışında yüzde 35’lik gümrük vergisi uygulayacaklarını açıklaması, halihazırda düşük seyreden risk iştahını daha da zayıflatırken, küresel piyasalarda satış baskısını artırdı.

Trump, basın mensuplarına yaptığı açıklamalarda Brezilya’ya uygulanacak yüzde 50’lik tarife için "belki bir noktada konuşabiliriz" ifadesini kullandı. Kanada’ya uygulanan tarifelerle ilgili olarak ise "Sanırım oldukça iyi karşılandı. Ne olacağını göreceğiz." diyerek sürece dair belirsizliği artırdı. BRICS ülkelerine yönelik yüzde 10’luk ek gümrük vergisinin yolda olduğuna dair sinyaller de verirken, "BRICS’in doları yok etmeye çalıştığını düşünüyorum, buna izin vermeyeceğim." açıklamasında bulundu.

Malezya, Kazakistan, Tunus, Güney Afrika, Bosna Hersek, Endonezya, Bangladeş, Sırbistan, Kamboçya, Tayland, Laos ve Myanmar’a gönderilen tarife mektuplarıyla ABD’nin küresel ticaret politikalarında daha keskin adımlar atacağı sinyali verildi. Yüksek oranlardan kaçınmak adına başka ülkeler üzerinden yönlendirilen malların da daha yüksek tarifelere maruz kalacağı belirtilirken, olası misillemelerde bu oranların artırılabileceği kaydedildi.

Fed’den Güvercin Sinyaller

Çarşamba günü yayımlanan Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarında, Trump’ın ithalat vergilerinden doğabilecek fiyat etkilerinin "geçici veya mütevazı" olacağı değerlendirilirken, bu yıl içerisinde faiz indiriminin uygun görülebileceği yönünde güçlü bir eğilim olduğu dikkat çekti.

Perşembe günü Fed yetkililerinden gelen açıklamalarda, para politikasına yönelik güvercin tutum pekiştirildi. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, "para politikasının sıkı olduğunu ve bu ay politika faizinde indirimi düşünebileceklerini" belirtirken, San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, "faiz oranlarını düşürmeye başlama zamanının yaklaştığını" ve "bu yıl iki faiz indiriminin uygun olabileceğini" söyledi. St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem, tarifelerin kalıcı fiyat etkilerine yol açıp açmayacağının henüz netleşmediğini ifade ederken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee yeni gümrük vergisi tehditlerinin faiz indirimlerini geciktirebileceğini vurguladı.

Küresel Varlıklarda Karışık Seyir

Bu gelişmelerin etkisiyle tahvil ve altın piyasalarında dalgalı bir görünüm ortaya çıktı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artarak yüzde 4,42’ye yükseldi. Altının ons fiyatı yüzde 0,53 artışla 3.355 dolara, gümüşün ons fiyatı yüzde 4,05 yükselişle 38,4 dolara çıktı. Brent petrolün varili haftayı yüzde 3,08 artışla 70 dolarda tamamladı.

Trump’ın yüzde 50 gümrük tarifesi açıklaması sonrası bakırın libresi çarşamba günü 5,81 dolarla rekor seviyeye ulaştı. Haftayı yüzde 10,4 artışla 5,54 dolardan kapatan bakır, emtia piyasasının en hareketli ürünlerinden biri haline geldi. Dolar endeksi yüzde 0,7 artarak 97,9 seviyesine yerleşirken, Bitcoin fiyatı artan risk iştahı ve kurumsal alımların etkisiyle 118 bin 800 doları test etti.

Piyasa Endeksleri ve Makro Veriler

New York borsası, haftalık bazda satıcılı bir eğilim sergiledi. S&P 500 endeksi yüzde 0,31, Nasdaq endeksi yüzde 0,38, Dow Jones endeksi yüzde 1,02 değer kaybetti. ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 5 Temmuz haftasında 227 bine inerek beklentilerin altında kaldı. Tüketici enflasyon beklentisi yüzde 3’e gerilerken, kısa ve orta vadeli belirsizlikler azaldı.

ABD Hazine Bakanlığı, haziranda 27 milyar dolar bütçe fazlası verdiğini duyurdu. Gümrük gelirleri 27 milyar dolara ulaşırken, 2025 mali yılının ilk 9 ayında 113 milyar dolarlık gümrük vergisi geliri kaydedildi.

Avrupa ve Asya’da Yükseliş

Avrupa borsaları geçen haftayı pozitif bir görünümle kapattı. FTSE 100 endeksi yüzde 1,30, CAC 40 yüzde 2,68, DAX yüzde 1,98 ve MIB 30 yüzde 1,15 değer kazandı. AB Komisyonu’nun ABD ile ticaret anlaşması konusundaki iyimser açıklamaları, özellikle 9 Temmuz’a kadar anlaşma hedefi doğrultusunda sürecin olumlu ilerlediğine işaret etti. Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ay sonuna kadar bir uzlaşma sağlanabileceğine dair "ihtiyatlı iyimserlik" içinde olduklarını söyledi.

Ukrayna’ya bugüne kadar 165 milyar avro destek sağlandığını belirten AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu yıl ülkenin dış finansman ihtiyacının büyük kısmını karşılayacaklarını bildirdi. Uluslararası kamu finans kuruluşları da Ukrayna’nın yeniden yapılanması için 2,3 milyar avroluk yeni destek paketi üzerinde uzlaştı.

Yurt İçi ve Asya Verileri

Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi geçen hafta yüzde 0,80 artışla 10.358,46 puandan kapanırken, yurt içinde ödemeler dengesi verileri izlendi. TCMB verilerine göre, Mayıs 2025’te cari açık 684 milyon dolar, enerji ve altın hariç cari fazla 4 milyar 68 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı 4 milyar 804 milyon dolar, yıllıklandırılmış cari açık yaklaşık 16 milyar dolar, hizmetler dengesi fazlası 62,2 milyar dolar olarak kaydedildi.

Asya tarafında Japonya dışındaki borsalarda pozitif eğilim hâkimdi. Çin Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,09, Hong Kong Hang Seng yüzde 0,47, Güney Kore Kospi yüzde 3,98 yükseldi. Japonya Nikkei 225 endeksi yüzde 0,61 geriledi. Çin’de haziran TÜFE yüzde 0,1 artarken, ÜFE yüzde 3,6 düştü. Japonya Merkez Bankası’nın faiz artışına dair belirsizliklerin sürdüğü, yeni tarifelerin bu süreci etkileyebileceği değerlendirildi.

  

REKLAMI KAPAT X