ABD’nin ticaret ortaklarıyla tarife indirimi yönünde anlaşmalar sağlaması ve faiz indirimi beklentilerinin güçlenmesi, geçen hafta emtia fiyatlamalarında yön belirleyici oldu. Küresel piyasalarda siyasi belirsizlikler hafiflerken, yatırımcılar önümüzdeki hafta ABD Merkez Bankası’nın faiz kararını ve açıklanacak verileri beklemeye başladı. ABD Başkanı Donald Trump’ın Japonya ve Avrupa Birliği ile gümrük tarifelerinin düşürülmesine yönelik anlaşma girişimleri, piyasalarda olumlu karşılık buldu ve yatırımcıların risk alma isteğini artırdı. Bu gelişme, geleneksel güvenli limanlar arasında yer alan altına yönelik talebin sınırlı kalmasına neden oldu. Öte yandan, Avrupa ekonomisinin ticaret savaşı baskısına rağmen görece dirençli bir performans sergilemesi ve Avrupa Merkez Bankası’nın ek faiz indirimi olasılığına mesafeli duracağına dair beklentiler, piyasalarda yeni bir fiyatlama eğilimi oluşturdu. Makroekonomik veriler cephesinde, ABD’de açıklanan İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuz ayında 3,4 puanlık azalışla 49,5 seviyesine gerileyerek son yedi ayın en düşük değerini aldı. Bu gerileme, imalat sektöründe daralmaya işaret etti ve piyasa beklentilerinin gerisinde kaldı. Çin’de ise maliye gelirleri, yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 azaldı. Çin Maliye Bakanlığı, ocak-mayıs döneminde kaydedilen düşüş oranının korunduğunu ifade etti. Trump’ın, ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell ile gerçekleştirdiği görüşme sonrası faizlerin düşürülebileceği yönündeki mesajları, “ileride daha düşük faiz ortamının oluşabileceğine yönelik beklentileri güçlendirdi.” Düşük faiz senaryosunun artan ihtimaliyle birlikte, enerji ve sanayi metalleri talebi yükseliş eğilimi gösterdi. Jeopolitik tarafta, İran ile sürdürülen diplomatik temaslar ve Rusya ile Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) tarafından alınan arz kararları, risk algısında bir miktar rahatlama yarattı. ABD’nin hayata geçirdiği geniş kapsamlı gümrük tarifeleri, bakır ve alüminyum gibi bazı metallerde bölgesel fiyat farklarının oluşmasına neden oldu. Yüksek ithalat vergilerinin ardından New York ve Londra piyasalarında bakır fiyatları arasında gözlenen farklar rekor seviyelere çıktı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 4 baz puan gerileyerek yüzde 4,39’a, dolar endeksi ise yüzde 0,9 azalarak 97,6 seviyesine indi. Değerli metaller kazançlarını geri verdi Haftanın ilk gününde tarife belirsizliklerinin öne çıkmasıyla değerli metaller yükselişe geçerken, ABD’nin tarifelerde uzlaşma adımları ve faiz indirimi beklentilerinin güçlenmesi bu varlıkların cazibesini azalttı. Altın fiyatları, ABD’nin 1 Ağustos’ta yürürlüğe koyacağı ek tarifelere dair belirsizliklerle yükselerek son beş haftanın zirvesine ulaştı. “Altın fiyatları, haftanın ilk işlem gününde ABD’nin 1 Ağustos’ta yürürlüğe koyacağı ek gümrük tarifeleri öncesindeki belirsizliklerin yanı sıra dolar ve tahvil getirilerinin zayıflamasının etkisiyle değer kazanarak son beş haftanın zirvesine ulaştı.” Fakat haftanın ilerleyen günlerinde gelen pozitif ticaret haberleri, altın fiyatlarını baskı altına aldı ve haftalık kapanış negatif oldu. Gümüş fiyatları ise ons başına 39,40 doları görerek yaklaşık 14 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. ABD’nin yüzde 50 oranında artırmayı planladığı bakır ithalat vergisinin yarattığı endişeler ve arz kısıtları ile gümüşe alternatif yatırım arayışı, bu yükselişi destekledi. Haftanın sonunda gelen kâr satışları, gümüşün haftayı düşüşle tamamlamasına neden oldu. Bu süreçte değerli metallerin tümü değer kaybetti. Haftalık bazda paladyum yüzde 1,7, platin yüzde 1,4, altın yüzde 0,4 ve gümüş yüzde 0,1 oranında geriledi. Baz metallerde tarifeler fiyatlara yön verdi Trump’ın, ithal bakıra yönelik ağustos ayında uygulanacak yüzde 50 oranındaki gümrük vergisi planı, ABD vadeli bakır fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. Bu durum, Londra Metal Borsası (LME) ile ABD Comex bakır fiyatları arasındaki farkın yüzde 13’ten yüzde 31’e kadar çıkmasına neden oldu. Ticaret savaşlarındaki yumuşama eğilimi, sanayi metalleri üzerindeki baskıyı azaltırken, imalat sektörünün yeniden desteklenebileceği yönündeki beklentiler fiyatları yukarı yönlü etkiledi. Endonezya Ekonomi Bakanı Airlangga Hartarto, ABD ile kritik maden ticaretine ilişkin stratejik iş birliklerinin sürdüğünü belirtti. 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi planlanan tarifeler öncesinde varılan mutabakat kapsamında, ABD Endonezya menşeli nikel ürünlerine uygulanan gümrük vergisini yüzde 32’den yüzde 19’a çekti. Bu anlaşmayla dünyanın en büyük nikel üreticisi konumundaki Endonezya, ABD pazarı içinde kayda değer bir avantaj elde etti. Tezgah üstü piyasalarda libre bazında fiyatlar bu hafta bakırda yüzde 4,1, çinko ve kurşunda yüzde 0,3, nikelde yüzde 0,1 yükseldi. Alüminyumda ise fiyatlar yatay seyretti. Petrol arzına dair sinyaller fiyatları baskıladı Brent petrolün varil fiyatı, ABD ve Çin’den gelen zayıf makroekonomik verilerle birlikte arz artışı beklentilerinin yarattığı endişeler sonucunda haftayı son üç haftanın en düşük seviyesinden tamamladı. İran’ın cuma günü Avrupa ülkeleriyle nükleer müzakerelere devam edeceğini duyurması, geçtiğimiz ay İsrail ve ABD’nin gerçekleştirdiği saldırıların ardından yapılan ilk yüz yüze temas olması açısından önem taşıdı. Analistler, Venezuela ve İran’ın OPEC üyesi olduklarına dikkat çekerek, bu ülkelerin yaptırımlara rağmen ihracat kapasitesini artırabilecek bir anlaşmaya varmaları hâlinde, piyasaya arz edilecek petrol miktarının artabileceğini dile getirdi. Brent petrolün haftalık kaybı yüzde 1,5 olarak kaydedildi. New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı ise yüzde 12,3 oranında geriledi. Trump’ın Alaska’da yürütülmesi planlanan sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) projesine Japonya’nın ortak olacağını açıklaması dikkat çekerken, Japon yetkililerin “böyle bir plandan haberlerinin olmadığını” bildirmeleri, projeye dair belirsizliği artırdı. Tarım emtiasında karma fiyatlar izlendi Tarım emtia fiyatları, haftayı arz ve talep kaynaklı gelişmelerin etkisiyle karışık seyirle tamamladı. Pirinç fiyatları yükseliş gösterdi. Hindistan’da muson yağmurlarının etkisiyle ekim alanlarının yüzde 12’nin üzerinde genişlemesi ve ABD-Japonya ticaret anlaşmasının Amerikan pirincine kota kolaylığı sağlayacağı beklentisi, fiyatların düşmesini engelledi. Mısırda, sıcak hava koşulları ve Karadeniz bölgesindeki kuraklık riski fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturdu. ABD’de haftalık ihracat satışlarının 643 bin tonla geçen yılın yaklaşık iki katına ulaşması, fiyatları destekleyen bir başka unsur oldu. Yine de mısır haftalık bazda düşüş kaydetti. Soya fasulyesi fiyatları, Çin’in alım eğilimini sürdürmesiyle dengelenmeye çalıştı. ABD’de eski sezon satışlarındaki azalma fiyatlar üzerinde olumsuz etki yarattı. Soya yağına olan talep ve biyodizel kullanımı ise düşüşü sınırladı. Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar, bu hafta soya fasulyesinde yüzde 1,4, mısırda yüzde 2,2, buğdayda yüzde 1,3 geriledi. Pirinç ise yüzde 2 değer kazandı. Intercontinental Exchange verilerine göre kahve fiyatları yüzde 1,9, şeker yüzde 3,2, pamuk yüzde 0,7 düşerken, kakao ton başına yüzde 6,7 yükseldi.
