Kakao fiyatları 2025 yılına sert düşüşlerle başlamasının ardından bu ay yüzde 20'nin üzerinde yükselerek tekrar 11 bin dolar seviyelerinin üzerine çıktı.
Kakaonun üretim maliyetinin oldukça üzerinde işlem görmesi, bu yılın başlarında ürüne talebin azalmasına neden olmuştu. Kakao piyasasında tekrar arz fazlası oluşacağına yönelik beklentiler de fiyatların düşmesine yol açmıştı.
Böylece iyileşen arz görünümüyle kakao fiyatları baskı altında kalmıştı. Nijerya'da kakao ihracatının artması ise arza yönelik endişelerin azalmasına katkıda bulunan başka bir faktör olmuştu.
İbre yeniden yukarı döndü
Son zamanlarda ise kakao fiyatları bu yıl yaşadığı kayıpları geri almaya çalışarak tekrar 11 bin dolar seviyelerinin üzerine çıktı. Kakaonun ton başına fiyatı son olarak geçen yıl 12 bin 931 dolarla rekor seviyeyi test etmişti.
Kakaodaki son yükselişlerin nedenlerine bakıldığında Fildişi Sahili'nde kakao ihracatının hızının yavaşlamasının arz endişelerini tekrar öne çıkarması olarak görüldü.
Batı Afrika'daki hava durumu endişeleri de kakao fiyatlarını keskin bir şekilde yukarı iten nedenler arasında yer aldı. Afrika Sel ve Kuraklık Gözlemevi'ne göre, Batı Afrika'daki son yağışlara rağmen Gana ve Fildişi Sahili'nin üçte birinden fazlası hala kuraklık altında bulunuyor.
Fildişi Sahili'nde hasadı yapılan kakaonun kalitesine yönelik endişeler de fiyatların yükselmesinde etkili oldu.
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede "Kakao fiyatlarında son dönemdeki yükselişin en büyük nedenlerinden bir tanesi Fildişi Sahili diyebiliriz." dedi.
Dünya kakao üretiminin yüzde 70'inin Batı Afrika ülkeleri tarafından üretildiğini belirten Ergezen, bunun da yüzde 60'a yakınının Fildişi Sahili ve Gana tarafından üretildiğini ifade etti.
Ergezen, "Geçtiğimiz dönem içerisinde özellikle Fildişi Sahili'nde yağışların düşük olması nedeniyle kakao rekoltesinde düşüş yok ama kakao kalitesinde düşüş var." diye konuştu.
Fildişi Sahili'ndeki kakaonun uzun vadeli kakao altında Avrupa'daki büyük çikolata üreticilerine gittiğini aktaran Ergezen, son teslimatlarda ciddi bir kalite endişesinin yaşandığının görüldüğünü dile getirdi.
Ergezen, kalitenin düşük olması nedeniyle bu ürünlerin geri iade edildiğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Böyle olunca piyasada rekolte düşük olmasa bile ki şunun hemen bir parantez açayım; 'Bu seneki rekolte geçtiğimiz seneye göre yaklaşık yüzde on daha fazla.' buna rağmen Fildişi Sahilindeki bu kalite düşüklüğü nedeniyle fiyatların düşeceği beklenen ürünlerde arzın azalacağı endişesi oluştu. Çünkü yeterli kalitede kakao olmadığı anlaşıldı. Bu da doğal olarak fiyatları yukarıya doğru iten unsurlardan bir tanesi."
"Eğer kakaoda kalite düşük kalmaya devam ederse yani rekoltede yüzde 10, yüzde 20 civarında kayıplar olduğu görülürse kakao fiyatlarında yeni zirveler görülebilir." ifadesini kullanan Ergezen, bunun için kakaodaki durumun bir miktar daha izlenmesi gerekeceğini sözlerine ekledi.
