Petrol çağının sona erdiği yönündeki söylemlerin şirketleri petrol yatırımlarından uzaklaştırdığını belirten Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Barkeshli, yatırımların özellikle yenilenebilir enerji ve nükleer enerjiye kaydığını aktardı.
9 petrol firmasının bilançolarından derlenen verilere göre ExxonMobil, Chevron, Royal Dutch Shell, bp, TotalEnergies, Eni, Rosneft, Equinor ve Saudi Aramco'nun toplam karı 2023'e göre yaklaşık yüzde 15,1 düşüş gösterdi.
Söz konusu dönemde, Saudi Aramco 83,91 milyar dolar, ExxonMobil 26,1 milyar dolar, Shell 20 milyar dolar, Chevron 14,49 milyar dolar, TotalEnergies 11,8 milyar dolar, Rosneft 8,72 milyar dolar, bp 7,75 milyar dolar, Equinor 6,83 milyar dolar ve Eni 2,55 milyar dolar kar elde ettiğini açıkladı.
Geçen yılın ocak-eylül dönemine kıyasla, Saudi Aramco yüzde 11,2, ExxonMobil yüzde 8, Shell yüzde 4,5, Chevron yüzde 24,4, TotalEnergies yüzde 27,7, Rosneft yüzde 13,8, bp yüzde 28,5, Equinor yüzde 26,5 ve Eni yüzde 47,9 daha az kar açıkladı.
Böylece geçen yılın ocak-eylül döneminde yaklaşık 214,51 milyar dolar civarında net gelir elde eden firmaların bu yılın aynı dönemindeki net gelirleri ortalama 182,15 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Yüksek maliyetler şirketlerin kar marjının daralmasına yol açıyor
Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli ise uluslararası ve ulusal petrol şirketlerinin kar marjındaki düşüşün çeşitli faktörlerden kaynaklandığını belirtti. Barkeshli, petrol endüstrisinin teknolojik yeniliklere ayak uyduramamasının, üretim maliyetlerini hızla artıran önemli bir neden olduğunu vurguladı. Ayrıca, verimlilikteki azalma ve teknolojiye yapılan yetersiz yatırımlar sonucunda, petrolün artık daha yüksek maliyetlerle keşfedilip üretildiğini, bunun da şirketlerin kar marjlarını daralttığını ifade etti.
Çevresel düzenlemeler ve kısıtlamaların da keşif ve üretim maliyetlerini olumsuz etkilediğini belirten Barkeshli, şirketlerin çevresel koşulları dengelemek amacıyla daha uzun prosedürlerden geçmek ve tazminat planlarına uymak zorunda kaldıklarını vurguladı.
Şirketler yatırımlarını iki farklı alana taşıyor
Barkeshli, petrol çağının sonuna gelindiği yönündeki anlatının da şirketleri petrol yatırımlarından uzaklaştıran önemli bir unsur haline geldiğini ifade ederek, "Birçok petrol şirketi, kazançlarını petrol sektörüne yeniden yatırmak yerine, özellikle yenilenebilir veya nükleer enerji gibi alternatif alanlara yönelmeyi tercih ediyor. Örneğin, TotalEnergies, nükleer santrallere yatırım yapmayı değerlendirmeye başladı." diye konuştu.
Ayrıca, piyasada arz fazlası beklentilerinin artmasının bu noktada önemli bir rol oynadığını ifade eden Barkeshli, "Guyana ve Brezilya'daki büyük petrol keşifleri, piyasa oyuncularına arz endişelerini hafifleten güçlü sinyaller gönderdi. Ancak, OPEC sekretaryası tarafından yayımlanan resmi verilere rağmen arz kısıntısına uymama gibi durumlar yaşandı." bilgisini paylaştı.