1990'ların en zengin Türk iş insanları arasında, o dönemin ekonomik şartları ve iş dünyasındaki büyüme dikkate alındığında, aşağıdaki isimler öne çıkıyordu. Elbette bu dönemdeki gibi şeffaf gelir sıralaması yapılması zor ancak ilk 30 değerlendirmesi yapacak olsak, böyle bir sıralama görmemiz mümkündü.
1. Sakıp Sabancı (Sabancı Holding)
Sabancı ailesinin lideri olan Sakıp Sabancı, 1990'lar boyunca Türkiye’nin en zengin isimlerinden biri oldu. Sabancı Holding, bankacılık, sanayi, enerji ve perakende gibi birçok sektörde faaliyet gösteriyordu. Özellikle Akbank ve Sabancı Holding’in sanayi yatırımları sayesinde büyük bir servet biriktirdi. Türkiye’nin sanayi kalkınmasına yaptığı katkılarla tanındı ve hayırseverliğiyle de öne çıktı. 1990'ların sonuna doğru Sabancı Holding, Türkiye'nin en büyük şirketlerinden biri olarak kabul ediliyordu.
2. Vehbi Koç (Koç Holding)
Koç ailesi, 1990’larda da Türkiye’nin en büyük iş gruplarından birinin başında yer aldı. Vehbi Koç’un 1996’daki vefatından sonra yönetimi oğlu Rahmi Koç devraldı. Koç Holding, otomotiv (Tofaş, Ford Otosan), beyaz eşya (Arçelik), enerji ve finans gibi sektörlerde dev yatırımlara sahipti. Holdingin net serveti milyarlarca doları buluyordu. Koç ailesi, sanayileşme ve modern iş dünyasının gelişimi açısından Türkiye’de önemli bir rol oynadı.
3. Hüsnü Özyeğin (Finansbank, Fiba Holding)
Bankacılık ve finans sektöründe Türkiye’nin en büyük isimlerinden biri olan Hüsnü Özyeğin, Finansbank’ı kurarak büyük bir servet kazandı. 1990’larda Türkiye’nin en kârlı bankalarından biri olan Finansbank, hem yurtiçinde hem de yurtdışında büyümesini sürdürdü. 1999 yılında Finansbank’ın hisselerinin bir kısmını yurtdışındaki yatırımcılara satarak büyük bir kazanç sağladı. Eğitim ve hayır işlerine de büyük önem verdi, Özyeğin Üniversitesi’ni kurdu.
4. Şarık Tara (Enka Holding)
Türkiye’nin en büyük inşaat ve taahhüt şirketlerinden biri olan Enka Holding’in kurucusu olan Şarık Tara, 1990’larda büyük projelere imza attı. Özellikle Rusya ve Orta Asya’da üstlendiği dev inşaat projeleri sayesinde büyük bir servet edindi. Enerji, gayrimenkul ve altyapı projelerinde de büyüyen Enka Holding, Türkiye’nin en büyük iş gruplarından biri oldu. Şarık Tara, Türkiye’nin uluslararası alandaki en büyük müteahhitlerinden biri olarak kabul ediliyordu.
5. Mehmet Emin Karamehmet (Çukurova Holding)
Çukurova Holding’in patronu Mehmet Emin Karamehmet, 1990’larda Türkiye’nin en büyük medya, telekomünikasyon ve finans yatırımcılarından biriydi. Turkcell ve Yapı Kredi Bankası gibi büyük şirketlerin sahibi olarak büyük bir servet kazandı. Telekom sektöründe öncü adımlar attı ve Turkcell’i Türkiye’nin ilk büyük mobil operatörü haline getirdi. 1990’ların sonunda medya sektörüne de yatırım yaparak Show TV ve Akşam gazetesini bünyesine kattı.
6. İshak Alaton (Alarko Holding)
Alarko Holding’in kurucu ortaklarından olan İshak Alaton, 1990’larda inşaat, enerji ve sanayi sektörlerindeki yatırımlarıyla büyük bir servet elde etti. Özellikle altyapı projeleri ve büyük ölçekli sanayi tesisleri inşa ederek servetini büyüttü. Türkiye’de serbest piyasa ekonomisinin gelişmesine katkı sağlayan iş insanlarından biri olarak kabul edildi. Aynı zamanda kültür ve sanat alanında yaptığı desteklerle de tanınıyordu.
7. Aydın Doğan (Doğan Holding)
Türkiye’nin en büyük medya patronlarından biri olan Aydın Doğan, 1990’larda gazeteler, televizyon kanalları ve yayıncılık sektöründeki yatırımlarıyla büyük bir servet kazandı. Hürriyet, Milliyet, Kanal D ve CNN Türk gibi büyük medya organlarını bünyesine kattı ayrıca, otomotiv, finans ve enerji gibi farklı sektörlerde de yatırımları bulunuyordu. Medya üzerindeki etkisi nedeniyle hem iş dünyasında hem de siyasette önemli bir figürdü.
8. Rahmi Koç (Koç Holding - Devam)
Koç Holding’in liderlerinden biri olarak Rahmi Koç, 1990’larda Koç Grubu’nun uluslararası genişlemesine öncülük etti. Ford Otosan, Arçelik ve Tüpraş gibi şirketlerin büyümesini yönetti. Türkiye’nin en büyük sanayi gruplarından birini yöneterek servetini artırdı. Kültürel miras ve eğitim alanlarında yaptığı bağışlarla da tanındı.
9. Turgay Ciner (Ciner Grubu)
Ciner Grubu’nun kurucusu olan Turgay Ciner, 1990’larda madencilik, enerji ve medya sektörlerinde yatırımlar yaparak büyük bir servet kazandı. Kendi medya grubunu oluşturup televizyon ve gazetecilik alanında da faaliyet gösterdi. Aynı zamanda sanayi ve finans sektörlerinde yaptığı yatırımlarla servetini çeşitlendirdi.
10. Dinç Bilgin (Bilgin Grubu)
1990’ların en büyük medya patronlarından biri olan Dinç Bilgin, Sabah gazetesi ve ATV kanalını bünyesinde bulunduran Bilgin Grubu’nu yönetiyordu. Medya sektöründe yaptığı yatırımlarla büyük bir servet edindi fakat 2000’lerin başlarında yaşadığı mali sıkıntılar nedeniyle birçok varlığını kaybetti.
11. Murat Ülker (Yıldız Holding)
Murat Ülker, Yıldız Holding’in liderlerinden biri olarak özellikle gıda sektöründe büyük bir servet biriktirdi. Ülker markası 1990’larda büyük bir büyüme yaşadı ve hem Türkiye’de hem de uluslararası pazarda önemli bir oyuncu haline geldi. Bisküvi, çikolata ve şekerleme sektöründe liderliği sürdürdü. Yıldız Holding, ilerleyen yıllarda Godiva ve United Biscuits gibi global markaları da bünyesine kattı.
12. İbrahim Bodur (Kale Grubu)
Kale Grubu’nun kurucusu olan İbrahim Bodur, seramik ve savunma sanayi sektörlerindeki yatırımlarıyla büyük bir servet kazandı. Özellikle Kale Seramik markası Türkiye’de ve dünyada büyük bir pazar payına sahip oldu. Savunma sanayine yaptığı yatırımlarla da dikkat çekti. Türkiye’nin sanayi altyapısına büyük katkılar sundu.
13. Mehmet Hattat (Hattat Holding)
Hattat Holding’in sahibi olan Mehmet Hattat, inşaat, otomotiv ve enerji sektörlerinde önemli yatırımlar yaptı. Türkiye’deki büyük konut projeleri ve sanayi yatırımlarıyla servetini büyüttü. Özellikle 1990’larda sanayi üretimi ve enerji yatırımlarıyla dikkat çekti.
14. Mustafa Koç (Koç Holding)
Rahmi Koç’un oğlu ve Koç Holding’in sonraki dönem lideri olan Mustafa Koç, 1990’larda ailenin işlerini büyütmek için aktif rol aldı. Otomotiv, enerji ve finans sektörlerinde büyük yatırımlar yöneterek servetini artırdı. 2000’lere doğru Koç Holding’in globalleşme sürecinde önemli kararlar aldı.
15. Erdoğan Demirören (Demirören Holding)
Erdoğan Demirören, Demirören Holding’in sahibi olarak sanayi, medya ve enerji sektörlerinde büyük yatırımlara imza attı. LPG sektöründe Milangaz markasıyla büyük bir pazar payına sahip oldu. 1990’ların sonlarına doğru medya yatırımlarıyla da dikkat çekmeye başladı.
16. Mehmet Nazif Günal (MNG Holding)
Mehmet Nazif Günal, MNG Holding’in kurucusu olarak inşaat, enerji, lojistik ve turizm sektörlerinde büyük yatırımlar yaptı. 1990’larda özellikle altyapı projelerinde büyük işler üstlenerek servetini büyüttü. Havalimanı inşaatları ve otel yatırımlarıyla Türkiye’nin büyük iş insanlarından biri haline geldi.
17. Ali Ağaoğlu (Ağaoğlu Şirketler Grubu)
Ali Ağaoğlu, inşaat ve gayrimenkul sektöründe yaptığı projelerle büyük bir servet kazandı. 1990’larda İstanbul’un çeşitli bölgelerinde büyük konut projelerine başladı. Özellikle 2000’lere doğru hız kazanan inşaat sektöründeki yatırımlarıyla daha da büyüdü.
18. Ahmet Çalık (Çalık Holding)
Çalık Holding’in sahibi olan Ahmet Çalık, tekstil, enerji ve inşaat sektörlerinde önemli yatırımlar yaptı. 1990’larda tekstil sektöründe büyük başarılar elde etti ve uluslararası pazarlara açıldı. Daha sonra enerji ve altyapı projelerine yöneldi.
19. Ferit Şahenk (Doğuş Holding)
Ferit Şahenk, Doğuş Holding’in ikinci nesil yöneticisi olarak 1990’larda bankacılık, otomotiv, inşaat ve turizm sektörlerinde büyük yatırımlar yaptı. Garanti Bankası, Volkswagen distribütörlüğü ve lüks otel yatırımları ile servetini artırdı. Türkiye’de finans ve turizm sektörüne yön veren isimlerden biri oldu.
20. Erol Aksoy (İktisat Bankası, Show TV)
Erol Aksoy, 1990’larda bankacılık ve medya sektöründe büyük yatırımlar yaparak büyük bir servet kazandı. Show TV ve Cine5 gibi kanallarla medya sektöründe önemli bir oyuncu haline geldi ama 2000’lerin başlarında yaşadığı mali sıkıntılar nedeniyle büyük kayıplar yaşadı.
21. Cem Uzan (Uzan Grubu)
Cem Uzan, 1990’larda Türkiye’nin en büyük iş insanlarından biri olarak medya, enerji ve telekom sektörlerinde büyük yatırımlara imza attı. Star TV, Teleon, Kral TV gibi medya kanallarının yanı sıra Telsim ile telekomünikasyon alanında büyük bir çıkış yakaladı. ÇEAŞ ve Kepez Elektrik gibi şirketleri ile enerji sektörüne de yatırım yaptı fakat 2000’lerde yaşadığı hukuki problemler nedeniyle servetinin büyük bir kısmını kaybetti.
22. Nezih Barut (Abdi İbrahim)
Türkiye’nin en büyük ilaç firmalarından biri olan Abdi İbrahim’in sahibi Nezih Barut, 1990’larda ilaç sektöründe büyük yatırımlar yaparak servetini büyüttü. Türkiye’nin en güçlü ilaç markalarından biri haline gelen şirket, 90’larda uluslararası pazarlara açılmaya başladı. İlaç sanayisinin gelişmesinde önemli bir rol oynadı.
23. Bülent Eczacıbaşı (Eczacıbaşı Holding)
Eczacıbaşı ailesinin liderlerinden biri olan Bülent Eczacıbaşı, ilaç, seramik ve tüketim ürünleri sektörlerinde büyük yatırımlar yaptı. Özellikle Vitra ve Selpak gibi markalar 1990’larda büyüme gösterdi. Türkiye’nin en köklü sanayi gruplarından birinin başında olan Bülent Eczacıbaşı, kültür ve sanat projelerine verdiği destekle de tanındı.
24. Mehmet Salih Tatlıcı (Tatlıcı Grubu)
Gayrimenkul ve inşaat sektöründe büyük yatırımlar yapan Mehmet Salih Tatlıcı, 1990’larda Türkiye’nin en büyük servetlerinden birine sahipti. Tatlıcı Holding, özellikle büyük ölçekli alışveriş merkezleri ve ticari gayrimenkul projeleri ile tanındı. O dönemin en büyük yatırımcılarından biri olarak biliniyordu.
25. Zeynel Abidin Erdem (Erdem Holding)
Kimya, telekomünikasyon ve sanayi sektörlerinde yatırımlarıyla bilinen Zeynel Abidin Erdem, 1990’larda servetini hızla büyüten iş insanlarından biri oldu. Telekom sektöründeki yatırımları ve uluslararası ticaret anlaşmaları ile büyük kazançlar sağladı. Aynı zamanda siyaset ve iş dünyası arasında köprü kuran önemli isimlerden biri olarak tanındı.
26. Mustafa Süzer (Süzer Grubu)
Bankacılık, inşaat ve enerji sektörlerinde büyük yatırımlar yapan Mustafa Süzer, 1990’larda Türkiye’nin en zengin iş insanlarından biri oldu. Kentbank ve Süzer Plaza gibi yatırımlarıyla tanındı ama bankacılık sektöründeki krizler nedeniyle ilerleyen yıllarda bazı mali zorluklar yaşadı.
27. Erol Sabancı (Sabancı Holding, Akbank)
Sabancı ailesinin önemli isimlerinden biri olan Erol Sabancı, özellikle bankacılık sektöründeki yatırımlarıyla öne çıktı. Akbank’ın büyümesi ve uluslararası finans dünyasında güçlü bir yer edinmesi için kritik kararlar aldı. Türkiye’de finans sektörünün gelişimine büyük katkılar sundu.
28. İzzet Özilhan (Anadolu Grubu)
Anadolu Grubu’nun liderlerinden biri olan İzzet Özilhan, özellikle içecek ve otomotiv sektörlerinde büyük yatırımlar yaptı. Efes Pilsen ve Coca-Cola Türkiye gibi markaların büyümesini sağladı. Aynı zamanda Anadolu Grubu’nun uluslararası pazarlara açılmasına öncülük etti.
29. Kadir Has (Has Holding)
Hayırseverliğiyle de tanınan Kadir Has, 1990’larda otomotiv, inşaat ve sanayi sektörlerindeki yatırımlarıyla büyük bir servet kazandı. Has Holding, Türkiye’de büyük sanayi yatırımları yaparak ekonominin gelişmesine katkıda bulundu. Eğitim ve kültürel projelere verdiği destekle de tanındı.
30. Halit Narin (Narin Tekstil)
Tekstil sektörünün öncülerinden biri olan Halit Narin, 1990’larda Türkiye’nin en büyük tekstil ihracatçılarından biriydi. Narin Tekstil, Türkiye’nin tekstil alanındaki uluslararası pazar gücünü artıran önemli firmalardan biri haline geldi. 90’larda sanayi ve ihracata yaptığı katkılarla büyük servet kazandı.
