ABD ile Avrupa Birliği (AB) arasında varılan ticaret anlaşması, transatlantik ilişkilerin ekonomik boyutunda yeni bir dönemi başlattı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamalara göre, bu anlaşma Amerikalılara AB pazarına eşi benzeri görülmemiş düzeyde erişim imkânı sundu. Beyaz Saray'ın yayımladığı bilgilendirme metnine göre, bu ticaret anlaşması yalnızca iki taraf arasındaki gümrük tarifelerini düzenlemeyi değil, aynı zamanda dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticari ilişkileri daha adil bir zemine taşımayı hedefledi. Anlaşma, “transatlantik ittifakın nesiller boyu süren modernizasyonunu temsil eden anlaşma, Amerikalılara AB pazarına eşi benzeri görülmemiş düzeyde erişim sağlayacak” ifadesiyle tanımlandı. Amerikan ekonomisinin ve üretim kapasitesinin güçlendirilmesini önceleyen anlaşma kapsamında Avrupa Birliği, 2028 yılına kadar Amerika Birleşik Devletleri’nden 750 milyar dolarlık enerji satın almayı taahhüt etti. Aynı dönemde, AB tarafından ABD’ye toplam 600 milyar dolarlık yeni yatırım yapılacağı açıklandı. Söz konusu yatırım, AB şirketlerinin her yıl halihazırda ABD’ye yaptığı 100 milyar dolardan fazla doğrudan yatırıma ek olarak gerçekleşecek şekilde planlandı. Amerikan üreticisine genişletilmiş erişim fırsatları Anlaşmanın sağladığı ekonomik fırsatlar yalnızca enerji ve yatırım hacmiyle sınırlı kalmadı. Tarım, hayvancılık, balıkçılık ve sanayi üretimi alanında faaliyet gösteren Amerikalı üreticilerin ihracat kabiliyeti de bu yeni düzenlemeyle önemli ölçüde genişletildi. Yapılan açıklamada, bu anlaşma ile ABD'li çiftçilerin, hayvancılıkla uğraşanların, balıkçıların ve üreticilerin ihracatı artırma, yeni iş fırsatları oluşturma ve AB ile olan mal ticareti açığını azaltma imkânına kavuştuğu belirtildi. Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal edilen tüm sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergilerini kaldıracağını taahhüt etti. Bununla birlikte, AB’nin, ABD’ye ihracatını sürdürdüğü otomobiller, otomobil parçaları, ilaçlar ve yarı iletken ürünler gibi sanayi kalemlerine yüzde 15 oranında gümrük vergisi ödeyeceği bildirildi. Çelik ve alüminyumda eski düzen korunuyor Sanayi ürünleri kapsamına giren çelik, alüminyum ve bakır gibi sektör bazlı ürünlerde uygulanan tarifelerde ise herhangi bir değişiklik yapılmadı. Avrupa Birliği, bu ürünler için mevcut olan yüzde 50 oranındaki gümrük vergilerini ödemeye devam edecek. Taraflar bu ürünlere dair tedarik zincirlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla teknik düzeyde görüşmelere devam edeceklerini karşılıklı olarak teyit etti. Bürokratik engellerin sadeleşmesi ve tarife dışı reformlar Anlaşma kapsamında, Amerikan ihracatçılarını doğrudan etkileyen AB kaynaklı düzenlemelerin de sadeleştirilmesi için karşılıklı çalışmaların başlatılacağı duyuruldu. Bu çerçevede, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeleri zorlayan bürokratik engellerin ortadan kaldırılması hedeflendi. AB, Amerika Birleşik Devletleri'nin bu konudaki endişelerini dikkate alarak, başta sağlık ve hijyen sertifikaları olmak üzere çeşitli teknik düzenlemelerde sadeleştirme sözü verdi. Tarım ve gıda ürünleri ticaretinde karşılaşılan tarife dışı engeller de ortak gündeme alındı. ABD ile AB, ABD menşeli domuz eti ve süt ürünleri için geçerli olan sağlık sertifikası şartlarının daha sade hale getirilmesi için birlikte çalışacak. Bu kapsamda, gıda güvenliği protokollerinde işlevsellik ve şeffaflık esaslı bir reform hedefi belirlendi. Dijital veri ve internet kullanımında uzlaşma sinyalleri Taraflar, ticaretin yalnızca fiziksel mal akışına bağlı kalmadığını, dijital platformlar üzerinden gerçekleşen veri iletiminin de günümüz ticaretinin ayrılmaz bir parçası olduğunu vurguladı. AB tarafı, Amerika Birleşik Devletleri’nin dijital ticaretle ilgili itirazlarına yanıt vererek, “ağ kullanım ücretlerini uygulamaya koymayacağını ve bu tür ücretleri sürdürmeyeceğini teyit ederken, iki taraf elektronik veri iletimine sıfır gümrük vergisi uygulamasını sürdürecek” açıklamasında bulundu. Bu taahhüt, dijital ticarette ayrımcı uygulamaların önüne geçmeyi ve iki tarafın da teknoloji sektöründeki inovasyon alanlarını ortak zeminde güçlendirmeyi amaçladı. Siyasi uzlaşmanın simgesi: Trump-von der Leyen görüşmesi Anlaşmanın kamuoyuna duyurulmasından kısa süre önce, ABD Başkanı Donald Trump ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in İskoçya’da bir araya geldiği görüşmeye dikkat çekildi. Başkan Trump, burada yaptığı açıklamada ticaret anlaşmasının tamamlandığını ifade ederek, Avrupa Birliği ürünlerine yüzde 15 oranında gümrük tarifesi uygulanacağını ilan etti.
