ABD Başkanı Donald Trump, ülkelere mütekabiliyet esasına dayalı yeni bir gümrük vergisi planı üzerinde harekete geçti ve bu doğrultuda bir başkanlık kararını imzaladı. Ticarette adaleti sağlamayı hedefleyen bu adımla, ABD'ye uygulanan tarifelerin aynı şekilde karşı tarafa uygulanacağı bir sistem oluşturulacak.
ABD'DEN KARŞILIKLI TARİFE KARARI
ABD Başkanı Donald Trump, imzaladığı başkanlık kararıyla ticari ilişkilerde karşılıklı olmayan düzenlemelere karşı sert bir politika izleneceğini duyurdu. ABD’nin yıllardır hem dost hem de rakip ülkeler tarafından haksızlığa uğradığını belirterek, "Ülkeler ABD'ye ne uygularsa onu uygulayacağız." dedi. ABD’nin rekabet gücünü koruyabilmesi için ticaretin artık karşılıklı ve adil şartlarda yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
Trump, özellikle KDV sistemine sahip ülkeleri hedef alacaklarını açıklarken, bu sistemin tarifelerden bile daha cezalandırıcı bir etkiye sahip olduğunu öne sürdü. "KDV, bir tarife olarak değerlendirilecek." diyerek, ABD’ye yapılan ihracatlarda KDV’nin adil bir şekilde ele alınması gerektiğini ifade etti.
Parasal olmayan ticaret engellerinin de dikkate alınacağını belirten Trump, bu engellerin ekonomik etkilerini ölçebildiklerini ve ABD Ticaret Bakanı olarak aday gösterdiği Howard Lutnick’in tarife dışı engellere karşı rakamsal düzenlemeler yapacağını bildirdi. Trump, "Birçok şirket ürünlerini ABD'de üretmek için geri dönecek, çünkü gümrük vergisi olmayacak." ifadeleriyle, üretimi ülke içinde artırmayı amaçladıklarını belirtti.
AB'YE TİCARETTE SERT MESAJ
Trump, Avrupa Birliği'nin (AB) ABD'li teknoloji devlerine yönelik sıkı düzenlemelerini de eleştirerek, Apple, Google ve Facebook gibi şirketlere yönelik davalar açılmasını ve verilen cezaları hatırlattı. "Hepimiz Avrupa'yı, Avrupa'daki ülkeleri seviyoruz, ancak AB ticaret konusunda çok acımasız." ifadeleriyle, Avrupa'nın ABD'li şirketlere karşı haksız politikalar yürüttüğünü savundu. ABD’nin de AB’ye karşı benzer önlemler alacağını belirten Trump, Avrupa’nın Amerikan şirketlerine uyguladığı vergilere karşılık aynı oranda tarife getirmeyi düşündüklerini söyledi.
Ayrıca, ticarette herhangi bir ülkeye muafiyet uygulanıp uygulanmayacağı sorulduğunda, "Karşılıklı tarifeler herkes için geçerli olacak ve böyle yapmanın daha basit bir yol olduğuna inanıyorum." diyerek, istisna tanımayacaklarını belirtti.
ABD’YE ÜRETİMİ GERİ GETİRME PLANI
Trump, çelik ve alüminyum ithalatına uygulanan yüzde 25’lik verginin yanı sıra otomobiller, çipler ve ilaçlar gibi stratejik sektörlerde de ek vergilerin olacağını duyurdu. Çip üretiminin büyük bir kısmının Tayvan’da yapıldığını hatırlatarak, bu üretimin ABD’ye kaydırılmasının hedeflendiğini belirtti. "ABD'ye ilaç, çip ve otomobil üretimi geri gelecek." diyerek, ekonomik bağımsızlığı artırmayı amaçladıklarını vurguladı.
Fiyat artışları konusunda sorulan bir soruya ise, kısa vadede bazı ürünlerde fiyatların artabileceğini ancak uzun vadede düşüş yaşanacağını dile getirdi. "İstihdam artacak, fiyatlar kısa vadede bir miktar yükselebilir ama sonrasında düşecek." diyerek, ekonomik dengelerin zamanla oturacağını belirtti. Ayrıca faiz oranlarının da zamanla düşeceğini ifade eden Trump, bu sürecin tarifelerle "el ele" ilerleyeceğini vurguladı.
1 NİSAN'A KADAR TAMAMLANACAK ÇALIŞMALAR
ABD Ticaret Bakanı adayı Howard Lutnick, karşılıklı tarifeler konusunda her ülkenin ayrı ayrı inceleneceğini ve bu çalışmaların 1 Nisan’a kadar tamamlanmasının planlandığını açıkladı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, mütekabiliyet eksikliğinin ABD'nin yıllardır süregelen ticaret açığının en büyük sebeplerinden biri olduğu belirtildi. 1975'ten bu yana her yıl açık veren ABD'nin, 2024 yılı itibarıyla mal ticaretinde 1 trilyon doları aşan bir açık verdiği ifade edildi. Ayrıca, dijital hizmet vergileri gibi karşılıklı olmayan düzenlemelerin, ABD’li şirketlere yılda 2 milyar doların üzerinde ek maliyet çıkardığı bildirildi.
Trump, BRICS ülkelerine de mesaj göndererek, "Eğer dolarla oyun oynamak istiyorlarsa, bunu yapmak istediklerini söyledikleri gün yüzde 100'lük bir tarife ile vurulacaklar." ifadelerini kullandı. Hindistan gibi ülkelerin ticaretlerini Çin’e kaydırıp kaydırmayacağı sorulduğunda ise, böyle bir durumdan endişe duymadığını ve sadece adil olanı yaptığını söyledi.
