ABD tarihinin en uzun hükümet krizi yaşanıyor

Okuma Süresi: 3 Dakika
ABD tarihinin en uzun hükümet krizi yaşanıyor
Doviz.com
05.11.2025 11:53

Cumhuriyetçi ve Demokratların bütçe konusunda uzlaşamaması sonucu 1 Ekim’den bu yana kapalı olan federal hükümet, 36’ncı gününde ülke tarihinin en uzun kapanmasına ulaştı.

ABD, tarihinin en uzun hükümet kapanmasını yaşarken, Cumhuriyetçi ve Demokratların bütçe konusunda uzlaşamaması ve federal hükümetin ne zaman yeniden faaliyete geçeceğine dair belirsizliğin sürmesi, ekonomideki olumsuz etkileri giderek artırıyor.

ABD'de Kongre'nin yeni mali yıl başlamadan önce federal hükümeti finanse edecek geçici bütçe tasarısını onaylayamaması nedeniyle hükümet 1 Ekim'den bu yana kapalı bulunuyor.

Washington'daki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle hükümetin 36 gündür kapalı olması, gündemin en önemli konuları arasında olmaya devam ediyor. Demokratlar sağlık sigortası sübvansiyonlarının süresinin uzatılmasını talep ederken, Cumhuriyetçiler mevcut harcama seviyelerinde herhangi bir değişikliği içermeyen "temiz" bir geçici bütçe tasarısında ısrarcı olmayı sürdürüyor.

Başkan Trump, hükümetin kapanmasından Demokratları sorumlu tutuyor ve Cumhuriyetçilerin sunduğu geçici bütçe tasarısının Kongre'den geçmesi halinde Demokratlarla görüşmeye hazır olduğunu belirtiyor.

Hafta sonu verdiği bir röportajda, hükümetin kapanmasını sona erdirmeye yönelik planının "oylamaya devam etmek" olduğunu ifade eden Trump, Demokratların nihayetinde oy kullanmak zorunda kalacaklarını ifade etti. Trump, Demokratlarla müzakere konusunda, "Yollarını kaybetmiş Demokratlar tarafından şantaja maruz kalarak bunu yapmayacağım." ifadelerini kullandı.

Ayrıca Trump, Cumhuriyetçilerin Demokratların oyuna ihtiyaç duymadan hükümeti finanse edebilmesi için yasama sürecinde 60 oy gerektiren "filibuster" kuralının da kaldırılmasını istiyor.

Cumhuriyetçiler, Senato'daki 100 sandalyeden 53'üne sahip olarak çoğunluğu ellerinde bulundursa da bütçe gibi yasa tasarılarını geçirebilmek için Demokratların oylarına ihtiyaç duyuyor.

Kapanmadan dolayı federal hizmetler yapılamıyor

Hükümetin kapanmasıyla birçok federal çalışan ücretsiz izne çıkarılırken, ordu, istihbarat birimleri, kamu hastaneleri, havaalanları ve hapishaneler gibi kritik hizmetlerdeki personel çalışmaya devam ediyor.

"Temel personel" kategorisinde yer alan çalışanlar, kapanma süresince maaşlarını alamıyor. Federal hizmetlerde yaşanan aksaklıklar, ulusal parklardan gıda yardımlarına kadar birçok alanda hissediliyor.

ABD Tarım Bakanlığı, hafta başında, Ek Beslenme Yardım Programı (SNAP) olarak adlandırılan ve yaklaşık 42 milyon kişinin faydalandığı gıda yardım programının devam etmesini zorunlu kılan mahkeme kararının ardından kasım ayı için gıda yardımlarının kısmen finanse edileceğini açıklamıştı.

Hava trafiğinde ise kontrolörler ücret almadan görevine devam etse de destek hizmetlerindeki eksiklikler uçuş gecikmelerine yol açıyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, dün düzenlediği basın brifinginde, 13 binden fazla hava trafik kontrolörünün maaş almadan çalışmaya devam ettiğini belirtti.

ABD Ulaştırma Bakanı Sean Duffy de hükümetin bir hafta daha kapalı kalması halinde "kitlesel bir kaos" yaşanacağı ve yeterli hava trafik kontrolörü olmaması nedeniyle hava sahasının bazı bölümlerini kapatmak zorunda kalabilecekleri konusunda uyardı.

İLGİLİ HABER ABD'den hava trafiğinde kaos uyarısı ABD Ulaştırma Bakanı Sean Duffy, hükümetin bir hafta daha kapalı kalması halinde "kitlesel bir kaos" yaşanacağı ve yeterli hava trafik kontrolörü olmaması nedeniyle hava sahasının bazı bölümlerini kapatmak zorunda kalabilecekleri konusunda uyardı.

Kapanma uzadıkça ABD ekonomisine maliyeti artıyor

Ekonomistler ise kapanmanın süresi uzadıkça ABD ekonomisine etkisinin derinleşeceği konusunda uyarıyor.

ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), 2018-2019 döneminde yaşanan 35 günlük kapanmanın, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'yı (GSYH) toplam 11 milyar dolar azalttığını ve bunun 3 milyar dolarının kalıcı kayıp olduğunu tahmin ediyor.

Uzun süreli kapanmaların, işletmelerin federal izin ve sertifikalara erişememesi veya federal kredilerden yararlanamaması nedeniyle özel sektör yatırımlarını ve istihdam kararlarını da olumsuz etkilediği belirtiliyor.

CBO geçen hafta yayımladığı bir analizde, federal hükümetin kapanmasının ekonomiye maliyetinin süresine bağlı olarak 14 milyar doları bulabileceğini bildirmişti.

Analizde, 2026 sonu itibarıyla federal çalışanların izinli oldukları sürenin, 4 haftalık senaryoda 7 milyar dolar, 6 haftalık senaryoda 11 milyar dolar ve 8 haftalık senaryoda 14 milyar dolarlık ekonomik kayba yol açacağının tahmin edildiği aktarılmıştı.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın (GSYH) bu yılın dördüncü çeyreğinde kapanma nedeniyle daha düşük olacağının öngörüldüğü analizde, kapanmanın süresine bağlı olarak ekonomik büyümenin söz konusu çeyrekte 1 ila 2 puan azalacağı belirtilmişti.

İLGİLİ HABER Kapanmanın ABD ekonomisine maliyeti hesaplandı ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), federal hükümetin kapanmasının süresine bağlı olarak değişebileceğini ancak ilk hesaplamalara göre maliyetin 14 milyar dolara kadar çıkabileceğini bildirdi.
REKLAMI KAPAT X