SER Akademi tarafından yayımlanan “Türkiye 2024 Ar-Ge ve İnovasyon Raporu”, Türkiye’deki AR-GE faaliyetlerine dair kapsamlı veriler sundu. Raporda, savunma sanayisinin 2023 itibarıyla kamu AR-GE harcamaları içindeki en yüksek payı alarak lider sektör olduğu belirtildi.
Kamu AR-GE harcamalarının yüzde 43’ü savunma sanayisine yönlendirilirken, bu sektörü tarım ve yeryüzü araştırmaları izledi. Akademinin Genel Müdürü Ömer Özdinç, “Kamu AR-GE harcamalarının toplamı yüzde 167 arttı” ifadesini kullanarak, yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari sektöre kıyasla daha az artış gösterdiğine dikkati çekti.
AR-GE Çalışan Sayısı ve Bölgesel Dağılım
Rapora göre, Türkiye’de AR-GE çalışanlarının sayısı 2023’te 400 bine yaklaştı, özel sektördeki AR-GE çalışanları yüzde 8,8 artışla 207 bine ulaştı. Buna karşılık, kamu sektöründe araştırmacı sayısı yüzde 7 azaldı. Bölgesel dağılımda ise Batı Anadolu (Ankara-Konya), AR-GE harcamalarında lider oldu ve İstanbul ile aradaki farkı açtı. GSYH içindeki AR-GE harcamalarının oranı yüzde 1,42’ye yükselerek Türkiye, OECD ülkeleri arasında 28. sırada yer aldı. Beş yıllık artış oranında ise Türkiye, 21. sıraya yerleşti.
Yazılım Sektöründe KOBİ’ler Öne Çıkıyor
Raporda, teknoparklarda yer alan firma sayısının 10 bini, bu bölgelerde istihdam edilen kişi sayısının 100 bini geçtiği vurgulandı. Yıllık ihracat tutarı yüzde 67 artışla 2 milyar dolara ulaştı. Yazılım sektöründe, KOBİ’ler sektördeki toplam gelirin yüzde 63’ünü ve istihdamın yüzde 76’sını oluşturdu. 206 milyar lira ciroya ulaşan KOBİ’ler içinde mikro işletmeler, 40 milyar lira gelir sağladı. Özdinç, yazılım ve yüksek teknoloji sektörlerinde KOBİ’lerin potansiyeline dikkat çekerken, “Yüksek teknoloji sektörlerinde KOBİ’ler toplam cironun sadece yüzde 17’sini oluşturuyor, ancak istihdamın yüzde 39’u bu işletmelerde” dedi.
Raporda ayrıca Türkiye’nin, AR-GE çalışan artış oranında OECD ülkeleri arasında ilk sıralarda yer aldığı ve inovasyon sisteminde yapısal bir dönüşüm gerçekleştirdiği belirtildi.
