Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)- RUSYA'nın domates yasağını sürdürdüğü Türkiye'de örtüaltı üretimin merkezi Antalya'da, yeni dönem üretim ve ihracat başladı. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Mustafa Satıcı, yasak öncesi Türkiye'nin Rusya'ya 300 bin ton domates ihraç ettiğini belirterek, "Kısıtlama döneminde domates ihracatımız sıfıra indi. 50 bin ton sınırı kaldırılmalı" dedi.
Türkiye'nin örtüaltı üretim merkezi Antalya ve çevresinde kış dönemine girilirken seralarda da ürün hasadına başlanıldı. Başta domates olmak üzere birçok sebze çeşidinin üretildiği seralarda toplanan yeni sezonun ürünleri toptancı haller vasıtasıyla hem iç piyasaya hem de ihracata gönderilmeye başlandı. Örtüaltı domates üretiminde de Türkiye'nin lider kenti olan Antalya, Rusya'nın ihracat yasağının devam etmesi, 1 Kasım'dan itibaren de 50 bin ton sınırıyla bu yasağı kaldırılacağı yönünde açıklamalara rağmen belirsizlik içinde yeni sezona 'merhaba' dedi.
422 BİN TON İHRACAT GERÇEKLEŞTİ
Türkiye'nin domates ihracatı 2017'nin 10 aylık döneminde 422 bin tona ulaştı. Ocak- ekim ayları arasındaki bu ihracattan ise 222 milyon dolar gelir sağlandı. Rusya'nın ihracat yasağını başlattığı ve üreticinin çok zor bir dönem geçirdiği 2016 yılına göre, bu yıl yeni pazarlara açılan, diğer mevcut pazarlarındaki ihracatı artırarak 10 aylık dönemde parasal olarak yüzde 19, miktar olarak ise yüzde 12 artış kaydedildi. Türkiye, geçen yıl 10 aylık dönemde 186 milyon dolar değerinde 377 bin ton domates ihracatı gerçekleştirdi.
2016'YI GEÇERİZ
2016 yılında Türkiye'nin toplam domates ihracatının ise 500 bin ton ve 238 milyon dolar gelire ulaştığını hatırlatan BAİB Başkanı Mustafa Satıcı, bu sene de ihracatın 500 bin tonun üzerine çok rahat ulaşabileceğini, hem miktar hem de gelir açısından artış beklediklerini açıkladı. Türkiye'nin yılın 12 ayı domates ihracatı yapabildiğini, kesintiye uğramadığına dikkati çeken Mustafa Satıcı, örtüaltı üretimin merkezi Antalya'da sezonun yeni başladığını, haziran sonuna kadar da devam edeceğini söyledi. Antalya'nın örtüaltı domates üretimi ve ihracatının yaklaşık 9 ay devam ettiğini dile getiren Mustafa Satıcı, “Ancak aralık-nisan döneminde ihracat daha yoğun gerçekleşiyor" dedi.
RUSYA'DAKİ BELİRSİZLİKLER
2016'nın başından itibaren devam eden Rusya'nın domates ihracat yasağı ile ilgili belirsizliklerin sürdüğünü anlatan BAİB Başkanı Satıcı, şunları söyledi:
"Rusya tarafı; 1 Kasım'da ihracata izin vereceğini söyledi ve 50 bin tonluk kotadan bahsediyor. Bu tabii bizim Rusya ihracatımızın çok altında bir rakam. Bunun dışında 4 firmayla da bunu sınırladı. Bu da bizim hem hukuki hem ticari yapımıza uygun değil. Bununla ilgili Ekonomi ve Tarım bakanlıklarımız Rus mevkidaşlarıyla görüşmelerini sürdürüyor. Buna bir çözüm üretilmesini bekliyoruz."
YASAK ÖNCESİ 300 BİN TON DOMATES GİDİYORDU
Rusya'nın 2 yıla yakın süreden bu yana uyguladığı ambargoya karşın başka ülkelere yönlendiklerini de dile getiren Satıcı, şunları kaydetti:
"Dolayısıyla ihracatçımızı Rusya'ya bağımlı olmaktan kurtardık. Nitekim yasak olmasına rağmen rakamlardan da anlaşılacağı gibi domates ihracatımız ve diğer yaş meyve sebze ihracatımız geçen senenin aynı dönemine göre artış gösterdi. Bu yılı da artıyla kapatacağız. Ama tabii Rusya bizim için önemli bir pazar. Bu pazarı kaybetmek istemiyoruz. Rusya tarafının çok daha makul bir şekilde bir ortak noktada buluşması söz konusu olursa her ülke için bu çok faydalı olacaktır. Kriz döneminden önce Rusya'ya 300 bin ton civarında bir ihracatımız vardı ve bunun rakamsal değeri 200 milyon dolara yakındı. Şu anki kısıtlama döneminde domates ihracatımız sıfıra indi. Rusya'nın önerisi 50 bin ton domates ihracatının rakamsal karşılığı ise 25-30 milyon dolar. Yani 6-7 kat kapasitenin altında önerileri var. Dolayısıyla burada ortak bir noktada buluşmak iyi olacaktır."
AVRUPA VE ORTADOĞU'YA YÖNELDİK
Rusya'nın domates ihracatı yasağıyla Türkiye'nin diğer pazarlara yöneldiğini de anlatan BAİB Başkanı, sözlerini şöyle tamamladı:
"Rusya yasağı sonrası ilk defa ihracat yapılan birkaç ülke var. Daha çok mevcut pazarlarda büyüdük. Özellikle Ortadoğu'da Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve bu coğrafyadaki ülkelerde ihracata başladık. Uzakdoğu'ya bazı noktalara başladık. Ama bunun yanında özellikle Avrupa'da Almanya, Romanya, Bulgaristan ile Belarus, Balkan ve Kafkas ülkeleri ve Uzakdoğu'da ihracatımızı artırmak için önemli çalışmalar yapıldı ve sürdürülüyor."
FOTOĞRAFLI
