Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomi gündemine ilişkin yaptığı açıklamalarda, hedefler arasında KKM'den çıkışın bulunduğunu belirterek, "KKM'nin azaltılması noktasında önümüzdeki dönemde ilave adımlar atabiliriz" dedi. Şimşek ayrıca KDV ve ÖTV'de önümüzdeki yıl artış olmayacağının altını çizdi.
Ekonomi gündemini değerlendiren Bakan Şimşek’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Büyüme, güçlü ve her ne kadar önümüzdeki dönemde yavaşlama ihtimali varsa da 2023'e ilişkin OVP'deki öngörülerimizle paralel gidiyor. Programda biz 4 4'lük bir büyüme öngörmüştük. Bu düşük gibi gelebilir fakat küresel büyüme yüzde 3 veya altında olacak. Dolayısıyla küresel büyümenin 1,5 katı hızlı büyüyor olacağız. Yani 2023'te Orta Vadeli Program'daki yüzde 4,4'lük hedefi gerçekleştirirsek bu rakamlar onunla tutarlı. Küresel büyümenin oldukça üzerinde bir büyüme sağlamış olacağız. İstihdam artışı çok güçlü. Burada önemli olan husus büyümenin yeniden dengelenmesi. Burada da yeniden dengelenme başladı, hafif bir şekilde üçüncü çeyrekte.
"Türkiye daha sürdürülebilir yüksek büyüme patikasına girmiş olacak"
Net ihracatın etkisi örneğin bir önceki yani çeyreğe baktığınız zaman eksi yüzde 4,9'du. Yani aşağı çekiyordu büyümeyi net ihracat. Şimdi onun negatif etkisi azaldı. Eksi 2,6'ya düştü bu önemli. İç talebin etkisi örneğin yüzde 8,8 puanlıktı, 8,5 puana geriledi. Programın amacı büyümeyi yeniden dengelemek yani daha kaliteli bir büyümeyi yatırıma ve net ihracata dayalı büyümeyi sağlamak. Biz bunu önemsiyoruz. Büyüme bir taraftan güçlü tabi bu çok anlamlı ve cesaret verici. Ama burada önemli olan büyümenin kalitesini de artırabilmek. İşte bizim Orta Vadeli Program'ın hedefi kalite noktasında da hedeflerimizi gerçekleştirmek. Yani iç talep daha ılımlı hale dönerken net ihracatın etkisinin olumluya dönmesini bekliyoruz. Böylece Türkiye daha sürdürülebilir yüksek büyüme patikasına girmiş olacak. Bunu tabiki bir taraftan fiyat istikrarını sağlayarak yapacağız. Yani enflasyonu tek haneye düşürerek yapacağız orta vadede. Enflasyonu tek haneye düşürebilirsek yüksek sürdürülebilir büyümeyi sağlayabiliriz.
"Büyümenin yüksek tutulması için verimliliğe odaklanacağız"
İkincisi de verimlilik artışı. Verimlilik artışı doğru yatırımlarla reformlarla olur. Bir taraftan yatırımların üretken alanlara kaydırılması ki bu programımızın önemli bir hedefi bir taraftan da reformlarla rekabet ortamını iyileştirerek verimliliği artırmak. Dolayısıyla büyümenin iki ana motoru önümüzdeki dönemde bir taraftan verimlilik artışı bir taraftan da fiyat istikrarını sağlayarak ve var olan imkanları üretken alanlara kanalize ederek büyümenin yüksek tutulması, verimliliğin yüksek tutulması. Yani biz şu anda verimliliğe odaklanacağız. Büyümenin yüksek çıkması beklenenden yüksek çıkması olumlu. Yeniden dengelenmenin başlaması olumlu. Ama bu yeterli değil önümüzdeki dönemde büyüme büyük ihtimalle bir miktar yavaşlayacak buna hazırlıklı olmamız lazım. Burada korkulacak bir şey yok. Burada önemli olan Türkiye'nin Orta Vadeli Program perspektifi ile yüksek sürdürülebilir büyüme patikasına girmesi. Bunu da başaracağız.
"KKM'den çıkış için ilave adımlar atabiliriz"
Diğer bir hedefimiz burada kur korumalıdan çıkış. Çünkü kur korumalı bir koşullu yükümlülüktür devlet için. Yani bunun zamanla bitirilmesi gerekiyor. Buna yönelik çalışmalarımıza başladık. Kur korumalıda da azaltılması noktasında ilerleme sağlıyoruz. Bu konuda da önümüzdeki dönemde ilave adımlar atabiliriz. Dolayısıyla programın ana hedeflerine baktığınız zaman şunu kastediyoruz; Yüksek sürdürülebilir büyüme yani daha çok istihdam, daha dengeli büyüme. Bununla birlikte de makrofinansal istikrarın sağlandığı bir ortam. Rezerv birikimi o noktada devreye giriyor, fiyat istikrarı o noktada devreye giriyor.
"KDV ve ÖTV'de artış olmayacak"
Biz başından beri net olduk. Para politikasındaki bu iyileştirme ile birlikte rasyonelleşme ile birlikte gelecek senenin ikinci yarısından itibaren çok güçlü bir dezenflasyon sürecine gireceğiz. Bunda bir kaç faktör etkili olacak. Tabiki baz etkisi olacak. Baz etkisinden kastımız şu, biz bu sene temmuz ayında bütçeyi düzeltmek için KDV gibi, akaryakıta ÖTV gibi enflasyonu artıran bazı vergi artışlarına gittik. Şimdi bu vergi artışları tekrarlanmayacak. Yani gelecek sene sistemden çıkmış olacak.
"Türkiye'nin risk algısı iyileşiyor"
Orta Vadeli Program çalışıyor. Programın iç tutarlılığı var, güvenirliği var. Dışarıda programa, içeride de programa güven artıyor, inanç artıyor. Bazı soru işaretleri yok mu her zaman olur bu normaldir. Burada bir kaç somut rakamla programın çalıştığını ifade etmek istiyorum. Birincisi Türkiye'nin küresel risk algısı düşüyor. Bunun en önemli göstergesi risk primidir. Buna CDS diyorlar. Bu CDS tabi Türkiye'de literatüre girmiş durumda. CDS dediğiniz şey bir ülkenin iflasına karşı sigortalamanız gerekiyorsa ödemeniz gereken sigorta prim düzeyini ima eden ifade eden bir enstrüman. CDS'ler Türkiye'de mayıs ayında 700'ün üzerine çıkmıştı. Dün itibarıyla 330 civarına indi. Haziran-Kasım arasında dün itibarıyla gelişmekte olan ülkelerin CDS'leri ortalama 45 baz puan düşerken Türkiye'de 370 baz puan düştü. Dolayısıyla Türkiye'nin CDS'lerinde yani risk priminde başka ülkelere göre gelişmekte olan ülkelere göre muazzam bir düşüş var. Yani Türkiye'nin risk algısı iyileşiyor. Türkiye'yi riskli görenler azalıyor. Bu birinci husus. Bu program sonrası ortaya çıkmış bir durum.
"Türkiye şu anda kur oynaklığının en düşük olduğu ülkelerden bir tanesi"
Rezervlerimiz güçlendi. Bakın Türkiye'nin rezervleri mayıstan bu yana 36 milyar dolar arttı. Dolayısıyla güven olmazsa, kaynak girişi olmazsa 36 milyar dolarlık rezerv artışı mümkün değil. Diğer bir husus kur oynaklığı. Yani bir aylık opsiyonların ima ettiği bir kur oynaklığı diye bir konsept var. Kur oynaklığı mayıs ayında neredeyse yüzde 57 civarındaydı. Kasımda bu 8'in altına düştü. Yani kur oynaklığı bir bant olsa gelişmekte olan ülkeler için Türkiye şu anda kur oynaklığının en düşük olduğu ülkelerden bir tanesi haline geldi. Hangi göstergeye bakarsanız bakın bu programa güven var, bu programa ilgi var, kaynak girişi var.
