Kamu kurum ve kuruluşlarıyla eğitim kurumlarında geçici süreli iş verme şeklinde uygulanan Toplum Yararına Çalışma Programı (TYP) deprem bölgesi için devreye alınırken, bölgeden ayrılmış dezavantajlı kişiler için de bazı illerde ilave TYP kontenjanı açıldı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yazılı bir açıklama yaparak deprem bölgesinde işletme ve işçilere yönelik avantajlar sağlayan, gelir getiren düzenlemelerin de aralarında bulunduğu sosyal ve ekonomik uygulamalara yönelik uygulamaları sıraladı.
Buna göre, bakanlıktan verilen bilgide, OHAL kapsamındaki 10 il için ilave 16 bin kişilik TYP kontenjanı tahsis edildiği açıklandı.
Deprem bölgesinden diğer illere nakledilenler için ise 30 ilde, 1750 kişilik TYP kontenjanı açıldı. Bu kapsamdaki TYP’lerin hedefi, çocuk, engelli, kadın ve yaşlılara sunulan hizmetlerin sürdürülmesi olacak. Ayrıca Aydın ve Mersin valiliklerine 1200 TYP kontenjanı verildi.
TYP kapsamında çalışabilme şartları da hafifletildi. Buna göre, eğer yeterli çalışan bulunamazsa, yıl içinde çalışılabilecek süre olan 9 ayı dolduranlar ile 24 aylık yasaklılık yaptırımı olanlar ve bir hanede birden fazla kişi programa alınabilecek.
(Toplum Yararına Programlar; afet, salgın, acil durum dönemlerinde ve diğer mücbir sebeplerde kamu hizmetlerinin desteklenmesi yoluyla özel politika gerektiren gruplar başta olmak üzere işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engellemek ve bu kişilere geçici gelir desteği sağlamak üzere aktif işgücü hizmetleri kapsamında İŞKUR ile kamu kurum ve kuruluşları işbirliğinde düzenlenen programlardır.)
Kısa Çalışma Uygulaması devrede
Bakanlık açıklamasında, fabrikaların çalışma yapamaması nedeniyle işçilere ödenen Kısa Çalışma Uygulamasının OHAL bölgesinde hayata geçirildiği bildirildi. Buna göre, işletmeler başvurularını yapması halinde işçilere ödeme başlayacak. İşletmenin doğru bilgiler vermesi hayati önem taşıyor. Çünkü bu tür durumlarda işyerinin durumu beyan ile karşılaştırılıyor, gerçeğe aykırı beyanlar nedeniyle ceza uygulanabiliyor.
Şartları uygun olanların beyan edilmesi halinde İŞKUR tarafından kısa çalışma ödeneği işçilere ödeniyor. Bakanlık açıklamasında, kısa çalışma ödeneğinin şartlarını yerine getiremeyen çalışanlar için de “Nakdi Ücret Desteği” sağlanacağı belirtildi. Bu her iki düzenlemeye ilişkin mevzuatta da değişiklik yapılacak.
İŞKUR’un verdiği hizmetlerin sağlıklı biçimde yürütülmesi için deprem bölgesi dışındaki illerden de bu illere yönelik hizmetler verilmeye başlandığı bildirildi.
Prim ödemeleri, belge teslimleri ertelendi
Başta SGK olmak üzere Çalışma Bakanlığı bünyesindeki iş ve işlemlere ilişkin yükümlülüklere yönelik tarih ertelemeleri de uygulamaya alındı. Bu düzenlemeler şöyle:
SGK’ya verilmesi gereken tüm bilgi, belge ve beyannamelerin tarihi ertelendi. OHAL kapsamındaki illerde 6 Şubat ile 30 Nisan arasında, SGK’ya verilmesi gereken her türlü bilgi, belge ve beyannameler 26 Mayıs 2023 tarihine kadar verilebilecek.
OHAL bölgesinde prim borçları ertelendi. Sigortalı çalıştıran işyerlerinin 6 Şubat ile 30 Nisan tarihleri arasındaki belge verme sürelerini 26 Mayıs’a erteledi. 6 Şubat’tan önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile 2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait prim borçları ise 31 Ağustos tarihine kadar ertelendi. Ayrıca erteleme süresince gecikme cezası ve gecikme zammı işletilmeyerek yapılandırma taksit ödemeleri de 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ertelendi. Aynı ertelemeler kamu kurumları için de yapıldı.
Primini kendi ödeyenler için ise 6 Şubat tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile 2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait prim borçları 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ertelendi. Yapılandırma kapsamında 6 Şubat tarihi itibarıyla bozulmamış borç yapılandırması kapsamındaki ödemelerde, 6 Şubat ile 31 Temmuz tarihleri arasındaki taksitler de 31 Ağustos 2023’e kadar ödenebilecek.
Bağ-Kur sigortalıları için 6 Şubat’tan önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile 2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait prim borçlarını 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ödenebilecek. Yapılandırılmış borçlara ilişkin olarak da, yapılandırması bozulmamış olanlar 6 Şubat-31 Temmuz arasındaki taksitleri 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ödeyebilecek.
Bakanlık vatandaşlara ivedi destek olmak amacıyla işsizlik sigortası, emekli aylıkları ödemeleri erkene çekildi.
Deprem bölgesinde acil insan gücünü karşılamak amacıyla ihtiyaç duyulan mesleklerde İŞKUR’a kayıtlı kayıtlı kişiler ivedilikle kurumlara bildirildi.
Bakanlık ayrıca, İşbaşı Eğitim Programlarındaki kişilere, devam durumuna bakmaksızın ödeme yapabilmek için mevzuat değişikliğine hazırlanıyor.
Bakanlığın bir diğer odak noktası ise ilaç temininin kolaylaştırılması için kontrol muayenesi, raporlu ilaçlar gibi izleme kapsamındaki ilaçları kullananlara belirli süre raporsuz ve reçetesiz ilaç verilmesini sağlamak oldu. Buna göre, OHAL bölgesinde muayene, ilaç ve tıbbi malzemelere yönelik katılım payı ertelendi.
