(DHA) - Merkez Bankası, üçüncü çeyrekte bankaların, tüm kredi türleri için uyguladıkları standartları sıkılaştırdığını, dördüncü çeyrek için beklentilerin de, işletmelere verilen kredilerde standartların sıkılaşmaya devam edeceği yönünde olduğuna dikkat çekti.
Merkez Bankası'nın, "Banka Kredileri Eğilim Anketi / 3. Çeyrek" raporunda, "Bankaların, tüm kredi türleri için uyguladıkları standartları sıkılaştırdığı görülmektedir. Genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler tüm kredi türlerini sıkılaştırıcı yönde etkilerken, işletmelere verilen kredilerde standartların sıkılaştırılmasındaki en etkili faktör endüstri ya da firmalara ilişkin görünüm olmuştur" denildi.
Buna karşılık, dördüncü çeyrekte bireysel kredi türlerinde ise standartların aynı kalmasının beklendiğinin altı çizilen Merkez bankası raporunda, "Anket sonuçları kredi talebi açısından incelendiğinde, yılın üçüncü çeyreğinde işletmelerin kredi talepleri genel olarak azalmıştır" denildi ve şu konuların altı çizildi:
"Özellikle yabancı para cinsinden açılan kredi, büyük işletmelere verilen kredi ve kısa vadeli kredi taleplerinde güçlü bir azalış görüldü.
"Tüm bireysel kredi türlerinde ise kredi taleplerindeki azalış bir önceki döneme göre güçlenerek devam etti.
"Talebi azaltıcı yönde etkileyen en önemli faktörün her kredi türünün kendi piyasasına ilişkin beklentiler olduğu görülüyor.
"Yılın dördüncü çeyreğine ilişkin işletmelere verilen kredi talebi beklentileri; yabancı para cinsinden açılan kredi talebindeki azalışın zayıflayarak devam edeceği, diğer kredi türlerine ilişkin taleplerin ise artacağı yönündedir.
"Tüm bireysel kredi türlerinde beklentiler, kredi talebindeki azalışın devam edeceği yönündedir.
"Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişimi incelendiğinde, yılın üçüncü çeyreğinde yurt içi ve yurt dışı fonlama koşullarındaki sıkılaşma güçlenerek devam etti. Dördüncü çeyrek için bankaların beklentileri söz konusu eğilimin devam edeceği yönündedir."
Merkez Bankası raporunda, yılın üçüncü çeyreğinde kredi talepleri incelendiğinde;
- İşletmelerin banka kredilerine olan talebi genel olarak azalış gösterdi. Küçük-orta ölçekli işletmelere verilen kredi taleplerinde önceki dönem başlayan azalış devam ederken, büyük işletmelere verilen kredi talepleri ve kısa vadeli kredi talepleri azalmaya başladı.
- Uzun vadeli kredi taleplerindeki azalış ise devam etmiştir. Ayrıca bu dönemde, Türk Lirası kredi talebinde azalış başlarken, yabancı para cinsinden açılan kredi talebindeki azalışın güçlenerek devam ettiği gözlendi.
- Bireysel kredi türleri açısından incelendiğinde konut, taşıt ve diğer kredi taleplerinde azalış güçlenerek devam etmiştir. 2018 yılının dördüncü çeyreğinde, tüm bireysel kredi türlerinde talebin azalması bekleniyor.
- İşletmelere verilen kredilerde, sabit yatırım, birleşmeler/satın almalar ve yeniden yapılanma, stok artırımı ve işletme sermayesi, borçlanmak için menkul kıymet ihracı ve hisse senedi ihracı talebi azaltıcı yönde etkileyen faktörler olurken; borcun yeniden yapılandırılması, satıcıların peşin alımlarda uyguladığı iskonto ve kolaylıklar, diğer bankalardan alınan krediler, banka dışı mali kesimden alınan krediler ile iç finansman talebi artırıcı yönde etkileyen faktörler oldu.
- Bireysel kredi türlerinden konut kredisi talebini etkileyen faktörlere bakıldığında; konut piyasasına ilişkin beklentiler, tüketici güveni, konut alımı dışındaki tüketim harcamaları, bireysel tasarruflar ve diğer bankalardan sağlanan krediler talebi azaltıcı yönde etkilerken, vergi ve fonlar ile diğer finansman kaynakları talebi artırıcı yönde etkileyen faktörler oldu.
- Taşıt kredilerinde taşıt piyasasına ilişkin beklentiler, taşıt alımı dışındaki tüketim harcamaları, tüketici güveni, diğer bankalardan sağlanan krediler, diğer finansman kaynakları ve bireysel tasarruflar talebi azaltıcı yönde etkilerken, talebi artıcı yönde etkileyen faktör bulunmuyor.
- Diğer bireysel kredilerde ise dayanıklı tüketim mallarına yapılan harcama, tüketici güveni, bireysel tasarruflar, menkul kıymet alımları, diğer bankalardan sağlanan krediler ve diğer finansman kaynakları talebi azaltıcı yönde etkilerken, talebi artırıcı yönde etkileyen faktör bulunuyor.
