İstanbul, Ukrayna-Rusya savaşının sonlandırılması için tarihi bir ev sahipliğine hazırlanıyor. Rus ve Ukraynalı heyetlerin bugün Dolmabahçe'de bir araya gelmesi bekleniyor.
Rusya ve Ukrayna heyetlerinin 2022 yılından bu yana ilk defa doğrudan görüşmelerde bulunmak üzere bugün İstanbul’da bir araya gelecek. Rus heyetine Putin'in Müşaviri Vladimir Medinskiy başkanlık edecek.
Heyette Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Genelkurmay Başkanlığı Ana Müdürlüğü Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alacak. Heyetteki uzmanlar arasında ise Rusya Genelkurmay Başkanlığı Bilgi Dairesi Başkan Yardımcısı Aleksandr Zorin ve Devlet Başkanlığı İnsani Devlet Politikası Dairesi Başkan Yardımcısı Yevgeniya Podobreyevskaya'nın yanı sıra Dışişleri Bakanlığı Bağımsız Devletler Topluluğu İkinci Dairesi Müdürü Aleksandr Polişçyuk ile Savunma Bakanlığı Uluslararası Askeri İşbirliği Ana Müdürlüğü Başkan Yardımcısı Vladimir Şevtsov bulunacak.
Ukrayna basınında yer alan haberlere göre Ukrayna heyetinde ise Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Ukrayna Devlet Başkanı Danışmanı Ihor Jovkva ve çok sayıda yetkili yer alacak.
Başkanların katılım durumu
Türkiye'de başkanlar düzeyinde gerçekleşmesi beklenen Rusya-Ukrayna görüşmelerine ilişkin son olarak Kremlin'den yapılan açıklamada Putin'in katılım sağlamayacağı aktarılmıştı.
Putin'in toplantıya katılmamasının ardından daha önce İstanbul'da sadece Putin ile görüşeceğini açıklayan Zelenskiy'nin ise Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşeceği bildirildi.
Putin’in katılım durumunun netleşmesinin ardından Donald Trump ise “Ben gitmezsem Putin gelmez demiştim, haklı çıktım. Türkiye’ye gitmeyi düşünüyordum ama bugün ve yarın yaptığımız şeyler yüzünden bu çok zor. Ama biliyorsunuz eğer (Ukrayna-Rusya görüşmelerinde) bir şey olursa ve gerekirse cuma günü İstanbul'a gidebilirim.” ifadelerini kullandı.
Rus piyasaları müzakereler öncesi düşüşle açıldı
Rusya'da piyasalar ise İstanbul’da gerçekleşmesi beklenen Rusya-Ukrayna müzakereleri öncesinde güne düşüşle başladı.
Moskova Borsası (MOEX) açılışta yüzde 1,78 değer kaybederek 2.872 puanın altına inerken, dolar bazlı RTS endeksi yüzde 1,81 düşüşle 1127 puana geriledi.
Ukrayna’daki PFTS Borsası ise savaş nedeniyle işlemlere kapalı durumda.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve müzakere süreci
Rusya'nın Ukrayna'ya 24 Şubat 2022'de başlayan saldırısıyla patlak veren savaşta Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgeleri büyük ölçüde ilhak edilmişti.
Kırım'ın 2014'te Rusya tarafından ilhakıyla Ukrayna, topraklarının yaklaşık beşte birinde kontrolü kaybetmişti.
Avrupa ülkeleri ve ABD ise Ukrayna'ya geniş ekonomik ve askeri yardımlarda bulunurken geniş bir alanı ilhak eden Rusya'ya ağır yaptırımlar uygulamıştı.
Belarus'taki görüşmelerin ardından Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları 10 Mart 2022'de Antalya Diplomasi Forumu’nda bir araya gelmişti. Türkiye tarafları 29 Mart 2022’de İstanbul’da buluşturmuştu.
İstanbul müzakerelerinde tarafların sağladığı uzlaşma, Buça şehrinde sivillerin öldürüldüğü yönündeki suçlamalarla bozulurken, İngiltere ve ABD'nin anlaşmaya karşı çıktığı iddiaları ortaya atılmıştı.
Savaşın şiddetlenmesine karşın barış için çabalarını sürdüren Türkiye, Birleşmiş Milletlerin (BM) de desteğiyle tarafları aynı yıl yeniden bir araya getirerek, dünyada geniş yankı uyandıran Karadeniz Tahıl Girişimi Anlaşması'nın imzalanmasını sağlamıştı.
Karadeniz Tahıl Girişimi Anlaşması’nın sonlanmasının ardından ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 11 Mayıs’ta, 3 yıl önce kesilen doğrudan müzakerelerin ön koşulsuz olarak 15 Mayıs'ta İstanbul'da yeniden başlatılması önerisini gündeme getirmişti. Ukrayna yönetimi ise bu öneriye olumlu yanıt vermişti.
