Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ocak ayında üretici ve market fiyatları arasındaki değişimleri değerlendirdi. Market raflarındaki 41 ürünün 23’ünde fiyat artışı görülürken, 18 üründe ise düşüş yaşandı. Üretici ile market arasındaki en büyük fiyat farkı limonda ortaya çıkarken, kuru fasulye markette en çok zamlanan ürün oldu.
Ocak ayında üreticiden çıkan fiyat ile marketteki fiyat arasındaki en büyük farkın limonda yüzde 597,4 olduğu görüldü. Limonu yüzde 379,9 fiyat farkı ile patates, yüzde 267,2 farkla mandalina, yüzde 215,4 farkla kuru kayısı, yüzde 193,6 farkla kuru fasulye ve yüzde 186,8 farkla kuru incir takip etti. Marketlerde fiyatı en çok artan ürün yüzde 14,9 ile kuru fasulye olurken, üreticide en çok zamlanan ürün yüzde 25,8 artışla portakal oldu. Marketlerde fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 26,8 oranında gerileyen patlıcan olurken, üreticide en sert fiyat düşüşü yüzde 46,8 ile karnabaharda görüldü.
Market raflarında en fazla fiyat artışı yaşayan ürün yüzde 14,9 ile kuru fasulye olurken, onu yüzde 12 ile kırmızı mercimek, yüzde 10,7 ile sivri biber ve kuru kayısı izledi. Öte yandan, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 26,8 ile patlıcan olurken, karnabahar yüzde 23, marul yüzde 20,3, havuç ise yüzde 17,1 oranında geriledi.
Üretici tarafında fiyatı en fazla azalan ürün yüzde 46,8 ile karnabahar oldu. Bu düşüşü yüzde 45,4 ile limon, yüzde 29,5 ile patlıcan ve yüzde 28,1 ile mandalina takip etti. Öte yandan, üreticiden çıkan fiyatı en çok artan ürün yüzde 25,8 ile portakal olurken, havuç yüzde 22,7, maydanoz yüzde 15,5, sivri biber ise yüzde 13,2 oranında yükseldi.
Üretici Fiyatlarındaki Değişimin Nedenleri
Şemsi Bayraktar ise konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu "Karnabaharda erkenci, orta ve geç çeşitlerin aynı dönemde hasat edilmesi nedeniyle pazarda yoğun bir ürün arzı meydana geldi. Bu durum, üreticinin fiyatlarını sert şekilde aşağıya çekti. Havaların sıcak devam etmesi sebebiyle birim alandan alınan verimin artması patlıcanda rekolteyi artırdı. Bu da arz fazlalığı yaratarak fiyatların gerilemesine neden oldu. Ispanak, marul, yeşil soğan, pırasa gibi yeşil sebzelerde tüketici talebindeki azalma fiyatların düşmesine neden oldu. Limonda ise dalında alım-satım durgun olduğu için çiftçilerimiz mağdur oldu, yeterli talebin olmaması fiyatları aşağı çekti. Mandalinada sezonun sonuna gelindiği için ve diğer narenciye ürünleri gibi bekletilememesi sebebiyle fiyat düşüşü yaşandı. Portakal ve havuçta ise artan talep nedeniyle fiyatlar yukarı yönlü hareket etti." açıklamasını yaptı.
Tarımda Girdi Fiyatlarındaki Artış
Şemsi Bayraktar girdi fiyatlarıyla alakalıysa "Ocak ayında, aralık ayına göre ÜRE ve amonyum nitrat gübresi yüzde 10, amonyum sülfat gübresi yüzde 6,3, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 5,6 ve DAP gübresi yüzde 3,5 arttı. Geçen yılın ocak ayına göre ÜRE gübresi yüzde 35,3, amonyum sülfat gübresi yüzde 34,4, DAP gübresi yüzde 32,9, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 29,1 ve amonyum nitrat gübresi yüzde 25,3 yükseldi. Ocak ayında bir önceki aya göre besi yemi yüzde 3,6, süt yemi ise yüzde 3,4 oranında arttı. Geçen yılın aynı ayına göre süt yemi yüzde 24,6, besi yemi ise yüzde 24,2 yükseldi. Son bir yılda elektrik fiyatı yüzde 30,4, tarım ilacı fiyatı yüzde 30,2, mazot fiyatı ise yüzde 13,3 oranında yükseldi." diyerek girdi maliyetlerindeki artışa dikkat çekti.
