Tufan DALGIÇ/BANDIRMA (Balıkesir), (DHA)- BALIKESİR’in Bandırma İlçesi’nde düzenlenen 16. Ulusal Ceviz Çalışma Grubu Toplantısı’nda fidan yetiştiriciliği ve cevizcilik için önemli gelişmeler katılımcılarla paylaşıldı. Ceviz fidancılığı konusunda önemli çalışmalara imza atan ve ilk kez Bandırma’da ceviz çalıştayı düzenlenmesi için öncülük eden Prof. Dr. Yaşar Akça, Ödemiş Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarafından üretilen fidanın, fidancılık ve ceviz yetiştiriciliğinde ne gibi yenilikler getireceği konusunda bilgi verdi.
Prof. Dr. Yaşar Akça, Bandırma’nın kırsal mahallerinden Sahilyenice’nin ceviz fidancılığı konusunda dünya genelinde önemli bir başarı yakaladığını söyledi. Prof. Dr. Akça, "Türkiye’nin toplam ağaç sayısı 12 milyon, bu yıl Bandırma’da kayıt altına alınmış fidan sayısı ise 8 milyon 400 bin. Bu ne demek? Neredeyse Bandırma Türkiye’de bulunan ağaç sayısını bir yılda yetiştiriyor. İşte böyle bir potansiyele sahibiz" dedi. Ceviz fidancılığı ve üretimi konusunda dünyadan örnekler de veren Prof. Dr. Akça, "Kaliforniya’da, Şili’de 1 dekar arazide 500, 750, bin kilo ürün alınırken biz neden 200 kiloda kalıyoruz? Bunları sorgulamamız ve yeni şeyler söylememiz lazım" diye konuştu. Fidanların anaçlarının tamamına yakınının birbirinden farklı olduğuna değinen Prof.Dr. Akça, klonal ceviz ağacı hakkında da şu bilgileri verdi:
"Hastalıklara çok dayanıklı, diğer mevcut kullanılan fidanlardan dekara 150-200 kilo ürün alınırken bu fidana aşı yapılınca 500 ile 700 kilo arasında ürün alınıyor. Dünyayla bunu kullanarak rekabet edebiliriz. Milyonlarca ağaç dikiyoruz, ölüyor. Bunun nedeni dikilen ağaçların hastalıklara duyarlı olması. Halbuki bu Paradox-Vlach Klon ağaçtan 1 milyon, hatta 1 milyar doku kültürü üretin hepsi aynı. Aynı olunca ne oluyor? Yetiştirici biliyor ki şu hastalıklar olsa bile benim bitkim dayanıklı olduğundan dolayı benim riskim az diyor. Verimim fazla diyor. Bunu neyle çoğaltıyoruz, doku kültürüyle."
DÜNYADA YALNIZCA 4 ÜLKE ÜRETİYOR
Yüksek verimliliğe sahip fidanları dünyada Amerika, Fransa, Şili ve İspanya’nın ürettiği bilgisini veren Prof.Dr. Akça, Paradox-Vlach Klon fidanı üretiminin çok zor olduğuna dikkat çekti. Prof.Dr. Akça, "Bunu kimler başardı; Türkler başardı. Yapamazsınız denildi, yaptılar. Şimdi bizim bunu daha ileriye götürmemiz lazım. Bunlarla Türkiye’nin geleceğini kuracağız. 100 bin adet sipariş verdim. Amerika ile İspanya ile rekabet ediyoruz. Böyle inovasyonu yüksek ürünlerin tanıtımını yapmamız lazım. Çünkü eski fidanların bırakılıp bu fidanlara geçilmesi durumunda kârlılık 6 kata çıkacaktır."
Ödemiş Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi yetkililerinden Ziraat Mühendisi Büşra Yaşar da yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi. 2012 yılında doku kültürü laboratuvarlarında üretime başladıklarını belirten Yaşar, "Cevizdeki sıkıntılardan dolayı 2016 yılında da ceviz fidanını üretimimize aldık. 20 bin kadar ön deneme için üretim yaptık. Bunlar için şu anda aşı çalışmaları yapmaktayız. Üretimimiz artıkça bu fidanların satışını da gerçekleştirmeyi planlıyoruz" diye konuştu.
FOTOĞRAFLI
