Yapay zeka ve nicel yatırım alanlarında çığır açan çalışmalarıyla tanınan girişimci ve mühendis Liang Wenfeng Zhejiang Üniversitesi'nde aldığı mühendislik eğitiminin ardından finans ve yapay zekayı birleştiren yenilikçi projelere imza atarak, DeepSeek gibi devrim niteliğinde bir yapay zeka şirketinin kurucusu olmuştur. Bunları artık tüm dünya bilir oldu ancak kendisini daha yakından tanımak için sizler için hayatı hakkında kısa bir özet çıkardık. Gelin kısaca göz gezdirelim...
Erken Yaşam ve Eğitim Liang Wenfeng, 1985 yılında Çin'in Guangdong eyaletine bağlı Zhanjiang şehrinde, ilkokul öğretmeni bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Eğitim hayatına olan ilgisi ve matematikteki yeteneği, onu genç yaşta öne çıkardı. Zhejiang Üniversitesi'nde Elektronik Bilgi Mühendisliği alanında lisans (2007) ve Bilgi ve İletişim Mühendisliği alanında yüksek lisans (2010) derecelerini tamamladı. Yüksek lisans tezinde, düşük maliyetli PTZ kameralarla hedef takibi üzerine çalıştı.
Finans ve Yapay Zekaya İlgi
2008 yılında, finansal piyasalara olan ilgisiyle, sınıf arkadaşlarıyla birlikte finansal piyasa verilerini toplamak ve makine öğrenimi teknikleriyle nicel ticaret stratejileri geliştirmek üzere bir ekip kurdu. Bu girişim, 2007-2008 finansal krizinin zirve dönemine denk geliyordu. Mezuniyetinin ardından Chengdu, Sichuan'a taşınarak yapay zekayı farklı alanlara uygulama konusunda deneyler yaptı; ancak bu girişimleri finans alanına odaklanana kadar başarısızlıkla sonuçlandı.
İlk Girişimleri ve Nicel Ticaret Şirketleri
2013 yılında, Zhejiang Üniversitesi'nden mezun olan Xu Jin ile birlikte yapay zekayı nicel ticaretle birleştirme girişiminde bulunarak Hangzhou Yakebi Yatırım Yönetimi Co. Ltd.'yi kurdu. 2015'te ise birlikte Hangzhou Huanfang Teknoloji Co. Ltd.'yi (günümüzde Zhejiang Jiuzhang Varlık Yönetimi Co. Ltd.) hayata geçirdiler. Şubat 2016'da, iki mühendislik sınıf arkadaşıyla birlikte Ningbo High-Flyer Nicel Yatırım Yönetimi Ortaklığı'nı kurarak matematik ve yapay zekayı yatırım stratejilerinin temeline koydular.
High-Flyer AI ve Yapay Zeka Araştırmaları
2019'da, High-Flyer AI adlı şirketi kurarak yapay zeka algoritmaları ve temel uygulamaları üzerine araştırmalara odaklandı. Aynı yılın 30 Ağustos'unda, Altın Boğa Ödülleri töreninde "Bir Programcının Perspektifinden Çin'de Nicel Yatırımın Geleceği" başlıklı bir konuşma yaptı. Bu konuşmada, yatırım kararlarının insanlar yerine nicel yöntemlerle alındığı ve High-Flyer'ın misyonunun Çin'in ikincil piyasasının etkinliğini artırmak olduğunu belirtti.
Nicel Yatırımın Öncüsü ve Jim Simons’tan Etkilenmesi
2021 yılında, Gregory Zuckerman'ın "Piyasayı Çözen Adam: Jim Simons'ın Nicel Devrimi Başlatması" adlı kitabının Çince baskısının önsözünü yazdı. Bu önsözde, iş hayatında zorluklarla karşılaştığında Simons'ın "Fiyatları modellemenin bir yolu olmalı" sözünü hatırladığını ifade etti.
Yapay Zeka ve Donanım Yatırımları
Aynı yıl, High-Flyer'ı yönetirken, yapay zeka projeleri için binlerce Nvidia GPU satın almaya başladı. Bu hamle, bazı endüstri uzmanları tarafından bir milyarderin yeni hobisi olarak değerlendirildi. Ancak Liang, bu donanımı yapay zeka ve nicel ticaret alanlarında kullanarak yenilikçi çözümler geliştirmeyi hedefliyordu.
DeepSeek'in Kuruluşu ve Büyük Dil Modelleri
Mayıs 2023'te, High-Flyer'ın yapay genel zeka geliştirme hedefini duyurarak DeepSeek'i kurdu. Aynı dönemde, ABD hükümetinin Çin'e yönelik yapay zeka çipi kısıtlamalarından önce 10.000 Nvidia A100 GPU satın aldıklarını ve bunun DeepSeek'in büyük dil modelleri (LLM) geliştirmesi için sağlam bir temel oluşturduğunu belirtti. DeepSeek, finansmanını High-Flyer'dan sağladı ve deneyimden ziyade yetenek ve tutkuya sahip çalışanları bünyesine kattı.
DeepSeek-V2 ile Çin'de Yapay Zeka Devrimi
Temmuz 2024'te, DeepSeek-V2 modelinin piyasaya sürülmesiyle Çin'de bir yapay zeka fiyat savaşını tetikledi. Liang, bu durumun kendileri için de bir sürpriz olduğunu ve Çin ekonomisinin gelişmesiyle birlikte, ülkenin artık sadece takip eden değil, katkı sağlayan bir konuma gelmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Çin'deki inovasyon eksikliğinin sermaye yetersizliğinden değil, yetenekleri organize etme konusundaki güvensizlikten kaynaklandığını belirtti. DeepSeek'in, özellikle yerel eğitim almış yetenekleri işe aldığını ve kapalı kaynak yaklaşımlarının sadece diğerlerinin yetişmesini geçici olarak engelleyebileceğini ifade etti.
DeepSeek-R1 ve Küresel Etkisi
20 Ocak 2025'te, Pekin'de Başbakan Li Qiang tarafından düzenlenen bir sempozyuma davet edildi ve burada 2024 hükümet çalışma raporunun taslağı hakkında görüş ve önerilerini sundu. Aynı gün, DeepSeek, 671 milyar parametreli açık kaynaklı bir akıl yürütme yapay zeka modeli olan DeepSeek-R1'i tanıttı ve modelin mimarisi ve eğitim metodolojisini detaylandıran teknik bir makale yayımladı. Bu model, sadece 2.048 Nvidia H800 GPU kullanılarak ve 5,6 milyon dolar maliyetle geliştirildi; bu da Batılı rakiplerin milyar dolarlık bütçelerine kıyasla kaynakların verimli kullanımını gösteriyordu.
DeepSeek’in Büyük Başarısı
27 Ocak itibarıyla, DeepSeek, ABD iOS App Store'da ChatGPT'yi geride bırakarak en popüler ücretsiz uygulama haline geldi. Bu geliş, Çinli bir yapay zeka modelinin küresel pazarda en üst sıralara yükselmesi açısından tarihi bir dönüm noktasıydı.
