Ekonomistler, mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) giyim ve ayakkabı ile ulaştırma grubundaki fiyat artışlarının etkisiyle piyasa beklentisinin üzerinde yükseldiğini belirterek, enflasyonun lehte baz etkisiyle yaz aylarından itibaren düşüşe geçebileceğini ifade etti.
Mayıs ayında tüketici fiyatları yüzde 1,36 arttı ve yıllık enflasyon 0,45 puanlık yükselişle yüzde 11,39 oldu. Ekonomistler, piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşen enflasyonun yaz aylarından itibaren tekrar düşüşe geçeceğini tahmin ediyor.
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, enflasyonun piyasa beklentisi üzerinde gerçekleşmesinde, akaryakıt fiyatlarındaki artışla yükselen ulaştırma harcamaları grubunun etkili olduğunu belirtti.
Kura hassas bazı gruplarda (mobilya, ev içi tekstil, ev aletleri, araç satın alımı, görsel-işitsel sistemler vb) fiyat artışlarının gözlendiğini ifade eden Bürümcekçi, mayıs ayında enerji grubunda yüzde 2,1 ile geçen yılın üzerinde artış izlendiğini bildirdi.
Bürümcekçi, giyim fiyatlarının mevsimlik artışının ise yüzde 6,85 ile geçen yılın üzerinde olmasının da yıllık enflasyonu yukarı çektiğini söyledi.
Gelecek dönem seyri açısından gıda fiyatlarının belirsizliği ve oynaklığı dışında, ham petrol ve diğer emtia fiyatlarının görünümü, döviz kuru hareketleri ve kamu fiyat/vergi ayarlamalarının enflasyon üzerindeki risklerin yönünü belirleyeceğini vurgulayan Bürümcekçi, şunları kaydetti:
"Kısa vadede, petrol ve emtia fiyatlarının toparlanmasının olumsuz yansımaları görülürken, son dönemdeki geri çekilmeye rağmen yılbaşından bu yana kur sepeti değişiminin yüzde 14 civarında seyretmesi enflasyonu yukarı yönde etkileyen bu faktörün güçlenmeye devam ettiğine işaret etmektedir. Ancak, iç talebin salgın nedeniyle belirgin yavaşlaması ve düşüşe direnç gösteren hizmetler fiyatlarının sektörün durma noktasına gelmesi nedeniyle toplam talep koşullarının enflasyonist baskıyı azaltabileceği söylenebilir.
Belirgin boyuttaki parasal genişlemenin enflasyonist etkisi ise kısa vadeden çok arz koşullarının normale dönmesiyle ikinci yarıda gözlenmesi beklenebilir. Dolayısıyla TL değer kaybının ancak daha belirgin bir kur atağına dönüşmediği durumda yıllık enflasyonun temmuz ayından itibaren geçen yılın aynı döneminin oluşturduğu lehte baz etkisi nedeniyle kademeli gerilemesine devam ederek yılı yüzde 10-10,5 aralığında bitirmesi olası duruyor."
Haluk Bürümcekçi, Merkez Bankası'nın son dokuz toplantısında yaptığı üst üste indirimlerle 1 hafta vadeli repo faizini toplam 1575 baz puan düşüşle yüzde 8,25 seviyesine çektiğini hatırlattı.
Merkez Bankası'nın, 25 Haziran'daki toplantısına kadar kurların ve risk priminin seyrini izleyerek, toplantı öncesinde açıklanacak gelecek enflasyon beklentilerinin gelişimine bakarak karar vermesinin söz konusu olacağını belirten Bürümcekçi, "Merkez Bankası, enflasyon, politika faizinin 3,1 puan üzerindeyken indirimlere devam etmekte zorlanabilir." ifadelerini kullandı.
''Enflasyonda tek hane ağustos ayında görülebilir"
Econs Kurucu Ortağı Ferhat Yükseltürk, enflasyonda beklentilerin üzerinde gelen rakamların, talebin kısmen zayıf seyretmesine karşın TL'deki değer kaybının fiyatlar üzerinde daha etkili olduğunu gösterdiğini belirtti.
Haziran ayıyla birlikte talep tarafında toparlanma beklentilerinin de gerçekleşmesiyle enflasyonun yıl genelinde Merkez Bankası beklentilerinin üzerinde kalmasını muhtemel gördüğünü söyleyen Yükseltürk, "Tek haneli enflasyona büyük ihtimalle baz etkisi ile birlikte ağustos ayında geçebileceğimizi, 2020 yıl sonunu da yüzde 9,8 enflasyon ile kapatacağımızı düşünüyorum."
(AA)