Milyonlarca çalışanın merakla beklediği asgari ücret, yüzde 30 zamla 22 bin 104 lira olarak açıklandı. Ancak bu açıklamanın beklenenden erken yapılması dikkat çekti ve çeşitli yorumlara neden oldu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 4. toplantısının çarşamba veya perşembe günü yapılacağını duyurmuştu. Balıkesir’de yaşanan patlama nedeniyle bölgeye giden Bakan Işıkhan programını değiştirerek apar topar bakanlık binasına dönmüştü. Bu gelişmenin ardından komisyon toplantısının beklenenden erken düzenleneceği açıklandı.
Toplantıya birkaç dakika kala Türk-İş, taleplerinin kabul edilmemesi nedeniyle masaya oturmayacaklarını duyurdu. Bu açıklamanın ardından Bakan Işıkhan, basının karşısına geçerek yeni asgari ücreti duyurdu: “1 Ocak 2025 itibarıyla geçerli olacak asgari ücreti 22 bin 104 lira olarak belirlemiş bulunuyoruz.”
Asgari Ücret Açıklaması Neden Erkene Alındı?
Asgari ücretin açıklanacağı tarihten önce duyurulması, toplumda büyük yankı uyandırdı. Bu duruma ilişkin ekonomistler tarafından dikkat çeken değerlendirmeler yapıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı ve iktisatçı Yalçın Karatepe, ekonomist Artunç Kocabalkan ve iktisatçı Hakan Kara, bu adımın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine hazırlık olarak görülebileceğini ifade etti.
“TCMB’nin faiz indirimi yapmasına alan açtılar”
İktisatçı Yalçın Karatepe, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda yeni asgari ücreti “sefalete sürükleyen bir rakam” olarak tanımladı ve şu ifadeleri kullandı:
“Apar topar toplanıp çok düşük bir asgari ücret açıklayarak perşembe günü Merkez Bankası’nın faiz indirimi yapmasına alan açtılar.”
“Yarın faiz indirimi kesin”
Ekonomist Artunç Kocabalkan ise sosyal medya hesabında şu yorumu yaptı:
“Asgari ücret %30. Yarın faiz indirimi kesin. Sonra Cumhurbaşkanı %5 daha verir. Hem enflasyon yükselir hem de emeklinin aldığı maaş bir sene içinde erir. İzleyelim bakalım, borsa ne kadarlık bir indirimi sevinçle karşılayacak?”
“TCMB’nin faiz indirimi kesinleşti”
İktisatçı Hakan Kara da şu değerlendirmeyi paylaştı:
“Asgari ücret artışının %30 ile sınırlı kalması, Merkez Bankası’nın faiz indirimine başlamasını kesinleştirdi. Yarın borsa endeksi yükselecek, tahvil faizleri düşecek.”
''Piyasalar buna sevindi, Çünkü MB faiz indirimini kendisi bir miktar da asgari ücret artışına bağladı. Teknik yönlendirme yaptı.''
1) Asgari ücret enflasyonla bağlantılıdır. Sadece, bahsedilen oranlar kadar etkisi yoktur. bknz MB (10 puanlık artışın etkisi 1.2%)
2) Alım gücünü düşürdükçe talep düşer. Faiz indirimi bu yüzden yapılır. Tekrar talebi kredi yoluyla artırmak için. Fakat, bu sefer alım gücü fena düşecek, faiz de yavaş inerse, kredi kısıtları devam ederse şirketler sıkıntı çekmeye devam edecek. O zaman ben ne anladım bu sermayenin sevindiği artış oranından
3) Piyasalar buna sevindi, Çünkü MB faiz indirimini kendisi bir miktar da asgari ücret artışına bağladı. Teknik yönlendirme yaptı. Ayrıca, bankaların elindeki yüklü sabit faizli tahvillerin değer kazanacağı umudu da var. Bu yüzden piyasa tepkisinde tutarsızlık sıfır Ama, alım gücünün daha da düşmesi sonucu ihtiyaç için krediler artarsa, takibe düşen kredi oranı da artar. Yani, çizgiler o kadar net değil. Bu yüzden piyasa neye seviniyor demek doğru da değil.
Şunu da unutmayalım. Faiz indirimi deyince insanların aklına mıh gibi yapışmış bir nas politikası var. Yine aynı günler geliyor algısı ile de hareket edildiği bir gerçek Fakat, asıl enteresanı buna off-shore swap faizlerinin 6 puanlık pozitif tepkisi.
Yani, yabancı/global yerli şirket diyor ki, enflasyon düşecek, kur yukarı baskı görmeyecek, eh mb de faizi benim sevdiğim seviyelerde en az 2025 ortasına kadar tutacak. Ben tekrar pozisyon açayım