Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik değişikliğine göre imar planında değişiklik yapacak kişiler artık değer artışlarından kaynaklanan payın yüzde 90'ını kamuya ödeyecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, imar planı değişikliklerinden kaynaklanan taşınmaz değer artışının kamuya aktarılmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen Değer Artış Payı Uygulama Yönetmeliği'ni yayımladı. Şehirlerin plansız büyümesinin ve keyfi imar değişikliklerinin önüne geçilmesi hedeflenen yönetmelikle, oluşan değerin yüzde 90’ının kamuya aktarılması sağlanacak. Söz konusu değer artış payı sadece arsadaki değer artışına yönelik olacak. Öte yandan vatandaşlara ödeme kolaylığı da sunulacak. Değer artış payını peşin ödemek isteyenler için yüzde 10 indirim uygulanırken, isteyen mülk sahipleri taksitle ödeme yapabilecek. Kamulaştırılamayan taşınmazlar için yeni çözüm Yeni düzenleme kapsamında ayrıca 2942 sayılı kamulaştırma kanunu ek-1 maddesi kapsamındaki; özel mülkiyette olup daha önce resmi kurum, idari tesis, okul, sağlık tesisi gibi kamu hizmet alanı olarak planlanan ancak kamulaştırılamayan taşınmazlar için de çözüm üretildi. Eğer kamu kurumları bu alanlara artık ihtiyaç duymuyorsa ve ilgili idare de onay verirse, bu alanlarda plan değişikliği yapılabilecek. Böylece mülkiyet üzerindeki kısıtlamalar kaldırılarak vatandaş mağduriyetinin önüne geçilecek. Kamu ile mülk sahipleri arasındaki hukuki anlaşmazlıkların dava sürecine taşınmadan çözülebilmesi sağlanacak. Değer artış payı hesaplaması nasıl yapılacak? Taşınmazın plan değişikliği öncesi ve sonrası piyasa değeri, en az iki yetkili gayrimenkul değerleme kuruluşu tarafından hazırlanacak raporlarla belirlenecek. Kıymet takdir komisyonu, bu raporların ortalamasından aşağı olmamak üzere nihai değer artışını belirleyecek. Plan değişikliği talep eden taşınmaz sahipleri, değer artışının hesaplanması için hazırlanacak değerleme raporlarının ücretini ödemekle yükümlü olacak. Değer artış payı alınmayacak durumlar hangileri? Bazı alanlar ve işlemler değer artış payı kapsamı dışında tutuldu. Bunlar; 📌Riskli alanlar ve rezerv yapı alanları, 📌Kamu yatırımları ve kamu mülkiyetindeki taşınmazlar, 📌Mazbut ve mülhak vakıflara ait alanlar, 📌Emsale etki etmeyen yükseklik düzenlemeleri, 📌İdare tarafından resen yapılan plan değişiklikleri olarak sıralandı. Toplanan gelirler ne olacak? Toplanan pay, plan değişikliğinin yapıldığı yerin büyükşehir olup olmamasına göre farklı oranlarda dağıtılacak. Büyükşehir Belediyesine yüzde 25, ilgili ilçe belediyesine yüzde 25, dönüşüm projeleri özel hesabına yüzde 25, genel bütçeye yüzde 25 oranında pay edilecek.
