Kanada Başbakanı Mark Carney, dün akşam yaptığı açıklamada, ülkesinin eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Filistin Devleti’ni tanımayı planladığını duyurdu. Karar, Gazze’de yayılmakta olan kıtlığın gölgesinde, İsrail üzerindeki uluslararası baskının daha da yoğunlaştığı bir döneme denk geldi. Fransa’nın geçtiğimiz hafta yaptığı benzer açıklamayı takiben ve İngiltere’nin de çatışmaların sürmesi durumunda Eylül ayında tanıma kararı alacağını bildirmesinden bir gün sonra gelen Kanada kararı, diplomatik cephedeki yeni kırılma hatlarını belirginleştirdi. Carney, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Gazze’de insanların açlıktan ölmesi gerçeği gözlerimizin önünde Filistin devletinin ihtimalini fiilen yok ediyor” ifadesini kullanarak, bu durumun kabul edilemez olduğunu belirtti. “Kanada, İsrail hükümetinin Gazze’de bir felaketin yaşanmasına izin vermesini kınamaktadır” diyen Carney, planlanan tanımanın, Filistin Devleti’ni Birleşmiş Milletler’de temsil eden Filistin Yönetimi’nden gelen ve 2026 yılında genel seçim düzenleneceğine, bu seçimlerde Hamas’ın hiçbir şekilde yer almayacağına dair tekrar eden güvencelere dayandığını vurguladı. Tanıma açıklamaları çoğaldıkça İsrail yalnızlaşıyor Fransa ve İngiltere’nin ardından gelen Kanada’nın açıklaması, İsrail’in Gazze’ye uyguladığı gıda ve yardım kısıtlamalarına karşı uluslararası öfkenin arttığını açıkça gösterdi. Dünya Gıda Programı gibi izleme kuruluşları, Gazze Şeridi’nde kıtlığın en kötü senaryosuna doğru gidildiği uyarısında bulunurken, Hamas’ın kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığı, 30 Temmuz Çarşamba günü kıtlıkla bağlantılı yedi yeni ölüm daha bildirerek ölü sayısını 154’e yükselttiğini açıkladı. Ölümler arasında, beyninde sıvı birikmesi olan iki yaşında bir kız çocuğu da bulunuyor. Kızın babası, “Doktorlar bebeğin belli bir tür mama ile beslenmesi gerektiğini söyledi ama mama yoktu. Açlıktan öldü. Elimiz kolumuz bağlı kaldı,” dedi. Gazze’deki Hamas yönetimine bağlı medya ofisi, aynı gün kuzey Gazze’ye giren Birleşmiş Milletler yardım kamyonlarına ulaşmaya çalışan insanların üzerine açılan ateş sonucu İsrail ordusunun üç saat içinde en az 50 kişiyi öldürdüğünü bildirdi. Amerika ve İsrail karşı çıkıyor, Trump’tan karara sert tepki İsrail Dışişleri Bakanlığı, Carney’nin açıklamasına yanıt olarak yaptığı açıklamada, “Kanada hükümetinin bu dönemde tutum değişikliğine gitmesi, Hamas’a verilen bir ödüldür ve Gazze’de ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması yönündeki çabaları zedelemektedir” dedi. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu da daha önce Fransa ve İngiltere’nin açıklamalarına benzer şekilde tepki gösterdi. Amerikan yönetimi de bu açıklamalardan memnun değil. Beyaz Saray’dan ismi açıklanmayan bir yetkili, Başkan Donald Trump’ın da Filistin Devleti’nin tanınmasını “Hamas’ı ödüllendirmek” olarak değerlendirdiğini söyledi. Trump, bu hafta yaptığı bir başka açıklamada, Gazze’de daha fazla kişiye yiyecek ulaştırılması için merkezler kurulmasını beklediğini ifade etti. Amerika Birleşik Devletleri özel temsilcisi Steve Witkoff’un, Gazze konusunu görüşmek üzere 1 Ağustos Perşembe günü İsrail’e gideceği duyuruldu. Filistin Devleti, 2012 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda “üye olmayan gözlemci devlet” statüsüne sahip ve 193 üye ülkeden üçte birinden fazlası tarafından tanınmış durumda. Tansiyon yükseliyor, sahada ve diplomaside yeni hamleler Eski Amerika Birleşik Devletleri Ulusal İstihbarat Başkan Yardımcısı Jonathan Panikoff, Filistin’in tanınmasının İsrail’e baskı amacı taşıdığını belirtti. “Bu tanıma, İsrail’i iki devletli çözüm paradigmasına dönmeye zorlamayı hedefliyor,” diyen Panikoff, Kanada’nın kararının sembolik olmaktan öteye geçmesinin zor olduğunu ve İsrail ile olan uzun süredir devam eden ilişkilerine zarar verebileceğini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Kanada açıklamasından önce Mark Carney ile görüştüğü ve “Filistin’in tanınmasının bölgede barış olasılığını canlandıracağını” söylediği aktarıldı. İsrail Güvenlik Kabinesi üyesi Zeev Elkin ise, Hamas’a baskıyı artırmak amacıyla İsrail’in Gazze’nin bazı bölgelerini ilhak etme tehdidinde bulunabileceğini ifade etti. Gölgede kalanlar: Rehineler, ilhak tehditleri ve yerleşim planları Gazze’de rehin tutulan İsrailli vatandaşların aileleri, Filistin Devleti’nin tanınmasının rehineler iade edilmeden gerçekleşmemesi gerektiğini savundu. “Bu tür bir tanıma barışa giden bir adım değil, uluslararası hukukun açık bir ihlali ve korkunç savaş suçlarını meşrulaştıran tehlikeli bir siyasi ve ahlaki başarısızlıktır,” açıklaması yapan Rehinelerin Aileleri Forumu, karara sert tepki gösterdi. Başbakan Netanyahu, bu ay yaptığı bir açıklamada Filistinlilerle barış istediğini ifade etti fakat olası bir bağımsız Filistin devletini İsrail’i yok etmeye yönelik bir platform olarak nitelendirdi ve güvenlik kontrolünün mutlaka İsrail’de kalması gerektiğini söyledi. Netanyahu’nun kabinesinde yer alan aşırı sağcı isimlerden Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, bu salı günü yaptığı açıklamada, “Gazze’de Yahudi yerleşimlerinin yeniden kurulması artık her zamankinden daha yakın” ifadelerini kullandı ve “Gazze, İsrail Toprağı’nın ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.
