Pekin yönetimi, Kanada’nın Çin’den ithal edilen elektrikli araçlar ile çelik ve alüminyum ürünlerine ek gümrük tarifesi getirmesinin ardından bu ülkeye yönelik ekonomik misilleme kararı aldı. Çin Ticaret Bakanlığı, Kanada’dan ithal edilen belirli tarım ve gıda ürünlerine yüksek oranlı ek gümrük vergileri uygulayacağını duyurdu.
Çin Ticaret Bakanlığı, Kanada'dan ithal edilen kolza yağı, yağ küspesi ve fıstık ürünlerine yüzde 100, su ürünleri ve domuz etine ise yüzde 25 ek gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Yeni tarifelerin 20 Mart 2025 itibarıyla yürürlüğe gireceği bildirildi. Çin, bu kararın Kanada’nın Çin mallarına yönelik gümrük tarifesi artışlarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.
Kanada’da Başbakan Justin Trudeau liderliğindeki hükümet, 26 Ağustos 2024’te Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 100, alüminyum ve çelik ürünlerine ise yüzde 25 ek gümrük tarifesi uygulama kararı almıştı. Bu çerçevede, elektrikli araçlara getirilen ek tarife 1 Ekim 2024’te, çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik tarife ise 15 Ekim 2024’te yürürlüğe girmişti.
Çin yönetimi, Kanada'nın aldığı bu kararların Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına aykırı olduğunu savunarak 6 Eylül 2024'te DTÖ nezdinde şikayette bulunmuştu. Ayrıca, Pekin yönetimi, Kanada’nın uygulamalarını “ayrımcılık” olarak nitelendirerek bu ülke hakkında bir soruşturma başlattı. Çin, tarihinde ilk kez bir ülkeye karşı gümrük tarifeleri nedeniyle "ayrımcılık" gerekçesiyle soruşturma açtı.
Küresel Ticaret Gerilimleri
Daha önce ABD, Çin'den ithal edilen aynı ürün gruplarına benzer oranlarda ek gümrük tarifesi uygulamış, Avrupa Birliği (AB) ise Çin’den ithal edilen elektrikli araçlarla ilgili sübvansiyon soruşturması yürütmüş ve sonuç olarak bu araçlara yönelik ek vergiler getirme kararı almıştı.
Çin'in Dış Ticaret Yasası’nın 7. maddesi, herhangi bir ülkenin “ayrımcı temeldeki” yasak, kısıtlama ve uygulamalarına karşı misilleme niteliğinde tedbirler alınmasına olanak tanıyor. Bu çerçevede, Çin’in Kanada’ya karşı aldığı ek gümrük vergisi kararı, bu yasal çerçevenin uygulanması kapsamında değerlendiriliyor.
