26/2/2018 tarihli ve 30344 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik kapsamında önemli değişiklikler yapıldı. Yeni düzenlemelerle birlikte hayvan bakımevleri, sahipli ve sahipsiz hayvan tanımları netleştirildi, mikroçip uygulamasının ayrıntıları belirlendi ve hayvan sahiplerine yeni sorumluluklar getirildi.
Hayvan Bakımevleri ve Sahipli-Sahipsiz Hayvan Tanımları
Bakanlıktan izin alınarak kurulan, hayvanların sahiplendirilene kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği tesisler “hayvan bakımevi” olarak tanımlandı. Bir kişi, kurum, kuruluş veya tüzel kişilik tarafından sahiplenilip bakımı, aşıları ve sağlık kontrolleri yapılarak Bakanlık veri tabanına kaydedilen ev hayvanları “sahipli hayvan” olarak nitelendirildi. Sahipli hayvanlar dışında kalan evcil hayvanlar ise “sahipsiz hayvan” kategorisine alındı. Ayrıca, Bakanlıktan izin alınarak gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri tarafından kurulan ve hayvanların barındırıldığı tesisler “özel hayvan yaşamevi” olarak tanımlandı. Hayvan bakımevlerinde ilgili mevzuatta belirlenen hizmet ve sorumlulukları yerine getiren veteriner hekimler de “sorumlu veteriner hekim” olarak ifade edildi.
Hayvan Sahiplendirme ve Takip Sistemi
Yerel yönetimler, gerçek veya tüzel kişiler ile özel hayvan yaşamevleri tarafından, hayvan bakımevlerinden sahiplenilen kedi ve köpeklerin sorumlu veteriner hekim tarafından Bakanlık kayıt sistemine eklenmesi ve hayvan pasaportunun oluşturulmasından sorumlu tutuldu. Özel hayvan yaşamevleri, hayvan bakımevlerinden sahiplendikleri ev hayvanlarının ölüm ve kayıp bilgilerini il veya ilçe müdürlüğünü belirlenen süre içinde bildirmekle yüküm altına alındı. Özel hayvan yaşamevi sahipleri, tesislerinde izin belgesinde belirlenen kapasitenin üzerinde hayvan barındıramayacak ve hayvanları terk edemeyecek ya da sahiplendiremeyecek.
Mikroçip Uygulamaları ve Kıt Altına Alma Süreci
Ev hayvanlarının kimliklendirilmesi için uygulanacak mikroçip, iki skapula arasına veya sol tarafta boynun kulağa yakın bölgesine deri altına yerleştirilecek. Ancak omurga hastalıklarına genetik yatkınlığı olan ırklarda, sağ arka bacak, sol arka bacak veya sternum bölgesi deri altına uygulanabilecek. Kayıt altına alınan hayvanların ölümü halinde otuz gün, kaybolması durumunda ise yedi gün içinde hayvan sahibi durumu il veya ilçe müdürlüğüne ya da Bakanlık yetkilendirmesi bulunan kurum, kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere bildirmekle yüküm altına alındı. Bu bilgilerin kayıt altına alınması yetkili veteriner hekim veya veteriner sağlık teknisyeni tarafından yapılacak.
Tüm kedi ve köpek sahipleri, il veya ilçe müdürlüğüne ya da Bakanlık yetkilendirmesi bulunan kurum, kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere Ek-1’de yer alan beyanname ile başvuru yaparak her yaştaki hayvanlarını en geç 31/12/2025 tarihine kadar kimliklendirmek ve kayıt altına alınmak zorunda olacak.
