Meclis'e sunulan torba kanun teklifinde, KKM'de Hazine desteği uygulamasının Merkez Bankası'na devredileceği bildirildi. Peki ekonomistler yeni düzenlemeye yönelik ne söyledi?
Meclis'e sunulan torba kanun teklifinde, Kur Korumalı Mevduat’ın bütçeye üzerindeki yükünü kaldırmaya yönelik teklif dikkat çekti.
Teklifte ayrıca KKM uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi yetkisinin de Merkez Bankası'na devredileceği bildirildi.
Söz konusu teklife ekonomistlerin eleştirileri ise gecikmedi.
Buna göre, TCMB Eski Başkekonomisti Hakan Kara, “Cin fikirli birileri yine TCMB Kanununun etrafından dolanmanın bir yolunu bulmuş.” yorumunda bulundu.
Fatih Özatay ise "Rasyonel politikalara dönüşten kastedilen buysa, yandık. Bütçe açığının bir kısmının TCMB’ce finanse edilmesi demek bu. Bu yolun sonu bütçe açığının TCMB kredileri ile finansmanına çıkar ki 2001’de yapılan yasa değişikliğiyle yasaklanmıştı. Umarım doğru değildir." değerlendirmesini yaptı.
Uğur Gürses ise sosyal medya hesabından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e yönelik olarak; “Bu hakikaten çok rasyonel olmuş. KKM kaynaklı bütçe açığını doğrudan Merkez Bankası matbaasına gönderme fikri size sorulmuş muydu?” ifadelerini kullandı.
Yeni düzenleme neyi, nasıl etkileyecek?
Ekonomi gazetesinin konuya yakın kaynaklardan edindiği bilgiye göre, KKM hacminin yaklaşık yüzde 20'sinin TL dönüşümlü, yüzde 80'inin ise döviz dönüşümlü olduğu öğrenildi.
Buna göre, KKM maliyetinin çoğunu Merkez Bankası'nın üstlendiğini bildiren kaynaklar, şimdi yeni değişiklikle yüzde 100'ünün Merkez Bankası'na geçtiğini belirtti.
Kaynakların verdiği bilgiye göre ayrıca KKM'de kur farkını Hazine üstlendiğinde Merkez Bankası bilançosunda kamu mevduatı azalırken, bankaların mevduatı artış gösteriyordu. Ve banka bilançosunda Merkez Bankası hesabı ile mevduatı artarken Hazine de bu maliyeti bütçe gideri olarak yazdığı için borçlanma ihtiyacı artış gösteriyordu.
KKM kur farkını Merkez Bankası üstlendiğinde ise Merkez Bankası bu maliyeti bilançosunda gider olarak gösterirken, bankaların da TL mevduatı artıyordu. Bankaların bilançosunda yine Merkez Bankası hesabı ve mevduatı artış gösteriyordu.
Merkez Bankası ise bu maliyetleri gider yazdığı için karında bir azalış yaşanması bekleniyor. Bu da en büyük pay sahibi Hazine'ye ödediği temettünün azalması anlamına gelerek, vergi dışı gelirlerin azalmasına yol açacak.
Konuya yakın bir başka kaynak ise KKM’den önümüzdeki 3-6 ay içinde 300 milyar TL civarında Hazine’nin üstlenmesi gereken bir maliyet olduğunu ifade ederek, bu maliyet Merkez Bankası’na aktarıldığı için bütçe açığının da bir o kadar azalacağını vurguladı. Aynı kaynak bütçe açığının dolaylı yoldan Merkez Bankası üzerinden finanse edildiğine de işaret etti.
KKM'de artış serisi sürüyor
BDDK haftalık bülteninde yer alan bilgilere göre, son olarak kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları geçtiğimiz hafta 2 trilyon 628,3 milyar TL'den 2 trilyon 719,6 milyar TL'ye çıktı.
