İstanbul, 21 Aralık (DHA) - Merkez Bankası, enflasyonun bulunduğu yüksek düzeyler ve yakın dönemde yaşanan "maliyet gelişmeleri"nin, beklentiler ve fiyatlama davranışlarına dair riskleri artırdığına dikkat çekerek, "Söz konusu riskler ve enflasyon beklentilerinin yüksek seyri enflasyon görünümünde 2017 yılının Aralık ayında ve 2018 yılının ilk aylarında gözlenmesi beklenen iyileşmeyi sınırlayabilecek" uyarısında bulundu.
Merkez Bankası'nın, 14 Aralık tarihli Para Politikası Kurulu'na ilişkin toplantı özetlerinde, son dönemde petrol ve metal başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki yükselişin ve döviz kuru gelişmeleri maliyet kanalıyla enflasyondaki yükselişin temel belirleyicileri olduğu vurgulandı.
Merkez Bankası'nın açıkladığı özetlerde, "İktisadi faaliyetin güçlü seyri de maliyet baskılarının enflasyon üzerinde hissedilir olmasında rol oynadı. Aralık ayında baz etkileriyle birlikte tüketici enflasyonunun belirgin oranda gerilemesi, ancak yüksek seviyesini koruması bekleniyor. Enflasyonun bulunduğu yüksek seviyeler ve çekirdek enflasyon göstergelerine ilişkin gelişmeler fiyatlama davranışlarına dair risk oluşturmaya devam ediyor" diye uyarıldı.
MB toplantı özetlerinde, Kasım ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1.49 arttığı ve yıllık enflasyonun 1.08 puan yükselerek yüzde 12.98 olduğu anımsatıldı ve şöyle denildi:
"Gıda enflasyonu temelde işlenmemiş gıda kaynaklı olarak yükselirken temel mal ve enerji gruplarında döviz kuru gelişmelerinin olumsuz yansımaları izlendi.
"Bu gelişmelerle çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu temel mal grubu kaynaklı olarak yükselmiş, ana eğilimi ise yüksek seviyesini korudu.
"Kasım ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 3.04 puan artarak yüzde 15.78 oldu.
"Yıllık enflasyondaki artışta işlenmemiş gıda fiyatları daha belirleyici olurken işlenmiş gıda fiyatları da yüksek oranda artmaya devam etti.
"Bu dönemde kırmızı et fiyatlarındaki gerilemeye karşın, sebze grubundaki olumsuz görünümün etkisiyle mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları belirgin bir oranda yükseldi. İşlenmiş gıda grubunda ise peynir ve diğer süt ürünlerinde fiyat artışları sürdü.
"Aralık ayına ilişkin ilk göstergeler işlenmemiş gıda kaynaklı olarak gıda yıllık enflasyonunun gerileyeceğine işaret ediyor.
"Enerji grubunda ise fiyatlar döviz kuru, petrol ve diğer girdi fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak Kasım ayında yüksek artışmaya devam etti.
"Hizmet grubu fiyatları Kasım ayında yüzde 0.11 arttı ve grup yıllık enflasyonu yılbaşından bu yana ilk defa gerileyerek yüzde 9.42'ye indi.
"Aylık fiyat artışları kirada bir miktar hızlanırken diğer alt gruplarda ılımlı seyretti. Bu dönemde özellikle ulaştırma hizmet fiyatları ile diğer hizmetler grubundaki paket tur fiyatlarındaki düşüşler öne çıktı.
"Kasım ayında temel mal grubu yıllık enflasyonu 0.74 puan artarak yüzde 15.05 düzeyine ulaştı. Yıllık enflasyon, giyimde yatay seyrederken diğer alt gruplarda yükseldi.
"Bu dönemde dayanıklı mal grubunda yüksek aylık fiyat artışları devam etmiş, özellikle otomobil, beyaz eşya ve diğer elektrikli alet fiyatlarındaki yükselişler dikkat çekti.
"Giyim ve dayanıklı dışı temel mallarda ise aylık fiyat artışları ivmelendi.
"Özetle, enflasyonun bulunduğu yüksek seviyeler ve yakın dönemde yaşanan maliyet gelişmeleri beklentiler ve fiyatlama davranışlarına dair riskleri artırdı."
Toplantı özetlerinde enflasyonu etkileyen unsurlar sıralanırken, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) 2017 yılı üçüncü çeyreğinde yıllık olarak yüzde 11.1 arttığı ve çeyreklik büyümenin yüzde 1.2 olduğu anımsatıldı. Yıllık büyümenin yüksek bir oranda gerçekleşmesinde iktisadi faaliyetin seyrine ek olarak takvim ve baz etkileri de önemli rol oynadığı belirtilen özetlerde, son dönemde "petrol ve metal başta olmak üzere" emtia fiyatlarındaki yükseliş ve döviz kuru gelişmeleri maliyet kanalıyla enflasyondaki yükselişin temel belirleyicileri olduğu vurgulandı ve şu saptamalara yer verildi:
"İktisadi faaliyetin güçlü seyri de maliyet baskılarının enflasyon üzerinde hissedilir olmasında rol oynadı.
"Aralık ayında baz etkileriyle birlikte tüketici enflasyonunun belirgin oranda gerilemesi, ancak yüksek seviyesini koruması bekleniyor.
"Enflasyonun bulunduğu yüksek seviyeler ve çekirdek enflasyon göstergelerine ilişkin gelişmeler fiyatlama davranışlarına dair risk oluşturmaya devam ediyor.
"Söz konusu riskler ve enflasyon beklentilerinin yüksek seyri enflasyon görünümünde 2017 yılının Aralık ayında ve 2018 yılının ilk aylarında gözlenmesi beklenen iyileşmeyi sınırlayabilecek.
"Enflasyon beklentilerinde ve fiyatlama davranışlarında henüz bir iyileşme gözlenmemesi, enflasyon görünümünü olumsuz etkiliyor.
"Bu çerçevede Kurul, parasal duruşun sıkılaştırılmasına karar verdi. Öncelikle 22 Kasım tarihinden itibaren MB fonlamasının tamamı Geç Likidite penceresinden yapılmış ve ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yaklaşık 25 baz puan yükselerek 12.25 seviyesinde oluşması sağlandı.
"Ayrıca, Kurul Aralık ayındaki toplantısında, Geç Likidite Penceresi uygulaması çerçevesinde borç verme faiz oranını yüzde 12.25’ten yüzde 12.75’e yükseltti.
"MB fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecek. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme ve hedeflerle uyum sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecek.
"Kurul, para politikasını oluştururken orta vadeli enflasyon görünümünü dikkate almakta ve dolayısıyla enflasyonda yıl içinde gözlenmesi beklenen baz etkileri kaynaklı dalgalanmalardan ziyade enflasyonun ana eğilimindeki gelişmelere odaklanıyor.
"Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler yakından izlenerek ihtiyaç duyulması halinde ilave parasal sıkılaştırma yapılabilecek."