Döviz piyasaları 2022 yılında çalkantılı bir dönem geçirdi ancak bazı ülkelerde jeopolitik baskılar ve merkez bankalarının yanlış adımlarının bir araya gelmesi, para birimlerinin keskin değer kaybı yaşamasına yol açtı.
Yatırımcıların jeopolitik ve makroekonomik risklerin ortasında güvenli liman olarak algılamaya başladığı dolar ise, güçlenerek birçok gelişmekte olan piyasa para birimini ağır bir şekilde etkiledi.
Büyük petrol üreticisi ülkeler ve faiz oranlarını kararlı bir şekilde artırmayı başaran ülkeler ise genel olarak daha iyi durumda kalabildi.
Johns Hopkins Üniversitesi'nde uygulamalı ekonomi profesörü olan Steve Hanke, yılın en kötü performans gösteren para birimlerinin düzenli bir listesini yayınlıyor.
Paylaşılan listeye göre, Gana bu ülkeler içinde zirveye yakın bir konumda bulunuyor.
Geçen hafta perşembe günü dolar karşısında yeni bir rekor kıran Gana cedisi, 14,75 seviyesine kadar çıktıktan sonra toparlanmaya çalışıyor. Ancak, yıla dolar karşısında 6 seviyesinin biraz üzerinde işlem görerek başlayan para birimi, dolar karşısında ocak ayından itibaren %132'den fazla değer kaybetti.
Gana'nın para biriminde yaşanan değer kaybını analistler, artan hayat pahalılığına, ülkeyi Uluslararası Para Fonu'na (IMF) başvurmaya zorlayan yüksek borç yüküne ve yetkililerin yerel para birimini destekleme çabalarına bağlıyor.
Diğer bir önemli değer kaybı ise Küba pesosunda gerçekleşti. Ocak ayından bu yana dolar karşısında değer kaybeden para biriminin son dönemlerde yüksek enflasyonla karşı karşıya olduğu belirtiliyor. Küba’da, Hanke'nin modeline göre tüketici fiyatlarındaki artış yıllık %151 seviyesinde gerçekleşti.
Ocak ayından bu yana dolar karşısında şaşırtıcı bir oranda değer kaybeden Zimbabve doları da, Küba ve Gana gibi yüksek enflasyonla mücadele etmeye devam ediyor.
Zimbabve ise para birimindeki değer kaybıyla listenin en üst sırasında yer alıyor. Para birimindeki değer kaybı yaklaşık %560 seviyesinde bulunuyor. Zimbabve'de enflasyonunun ekim ayında yıllık %268 seviyesine ulaştığı belirtiliyor. Ancak Hanke'nin kendi tahminlerine göre bu oran %417 seviyesinde bulunuyor.
Gana'ya benzer şekilde Zimbabve'deki yetkililer de, Zimbabve doları ile yapılan ödemeleri artırarak, yerel para birimini desteklemeye ve enflasyonla mücadele etmeye çalışıyor.
