Merkez Bankası, Hazine karşı taraflı TL Kur Korumalı Mevduatları (KKM) vadesi geldiğinde dövize dönüp, ertesi gün TCMB karşı taraflı dövize dayalı Kur Korumalı Mevduata dönüştüren bankalara sözlü uyarıda bulundu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın, bankalara Kur Korumalı Mevduat (KKM) işlemleri ile ilgili yeni bir uyarı yaptığı belirtildi.
Bloomberg HT'nin haberine göre, Merkez Bankası’ndan bankalara iletilen sözlü uyarı'da, bazı bankaların Hazine karşı taraflı KKM'den çıkan yatırımcıların TL’si ile döviz aldırdığı, ertesi gün bu döviz ile Merkez Bankası’nın sağladığı Dövizli Kur Korumalı Mevduat ürünlerine geçtiği ifade edildi.
Bunu yapan bankaların TCMB tarafından uyarılarak, “Bu işlemlerin tespiti halinde bu işlemlerin TL dönüşüm payına sayılmayacağı” söylendiği vurgulanıyor.
En ucuz kaynak fonlama yöntemlerinden birisi
Bankalar açısından Hazine karşı taraflı KKM ürünü, Merkez Bankası fonlaması haricinde en ucuz kaynak toplama yöntemi haline gelmişti. TL’si olanların Hazine ile yaptıkları KKM işlemlerinde, “politika faizi +3 puan” olarak belirlenmiş olan faiz, son faiz indirimi sonrası yüzde 11,5 seviyesine kadar geriledi. Düşük getirisi nedeniyle mevduat sahiplerinin önemli bir bölümü vadesi geldiğinde ürünü yenilemeyi tercih etmiyor.
Bankalar, zaten TL yatırımcısı olan bu mevduat sahibine düz vadeli mevduata geçmesi halinde yüzde 28-32 arasında faiz vermek zorunda kalıyor.
Döviz KKM faizleri yüzde 20'ler seviyesinde
Merkez Bankası, 26 Ocak'ta yaptığı düzenleme ile, döviz karşılığı yapılan KKM işlemlerinde faiz sınırını kaldırmıştı. Bunun üzerine döviz KKM faizleri yükselerek bankadan bankaya değişmekle birlikte, yüzde 20’ler çevresine oturmuştu. Dolayısıyla bazı bankaların, yüzde 30’larda yüksek faizli TL mevduat maliyetine katlanmak yerine, müşterilerini kendilerine maliyeti yüzde 20’lerde olan Merkez Bankası karşı taraflı KKM işlemlerine yönlendirdiği vurgulanıyor.
Son faiz indirimi sonrasında bankaların müşterilerine kredi verirken uygulayabildikleri faiz oranı yüzde 13’lere kadar indi. Ancak yükselen mevduat faizleri ve menkul kıymet yükümlülükleri de dikkate alındığında, bankaların paçal maliyetleri yüzde 22’ler civarına geliyor. Bu ortamın yarattığı negatif faiz marjı, tüm bankaları yeni yöntem bulmaya itiyor. Bu yöntem de, bankaların paçal maliyetini nispeten daha düşük tutmak için kullanılmış oluyor.
TCMB, yaratılan günlük döviz talebin rahatsız
Ancak vadesi gelen TL KKM’nin gün içinde dövize dönülmesi, kuru döviz akım ve talebini yöneterek tutmayı amaçlayan Merkez Bankası’nı zorluyor. Burada yaratılan günlük döviz talebinden rahatsızlık duyan TCMB’nin uyarısının perde arkasında ise bu gerekçenin yattığı söyleniyor.
Merkez Bankası bankalara ayrıca, bilançolarındaki TL ağırlığını yüzde 50 ve yüzde 60 sınırlarının üzerine çıkarmaması halinde ek menkul kıymet tutma yükümlülüğü getirmişti. Faizi enflasyonun çok altında olan bu tahvilleri tutmak istemeyen bankalar, ellerindeki döviz mevduatlarını TL cinsi enstrümanlara dönüştürmek için farklı yollar denemeye başlamıştı.
KKM ürünleri, bu dönüşümün sağlanmasının en önemli parçalarından birini oluşturuyor. Dolayısıyla Merkez Bankası, yaptığı uyarıyla bu yolu tercih eden bankalara “döviz talebi yaratan bu harekete devam edildiği taktirde, bankanın maliyeti düşse de yaptığı işlem TL dönüşümü sayılmayacağı için menkul kıymet tutma yükünü azaltmayacağı mesajını vermiş oluyor.
