Orta Doğu'da artan jeopolitik gerilim, haftanın ilk işlem gününde küresel piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırdı. Yatırımcılar temkinli pozisyon alırken, petrol ve altın gibi güvenli varlıklara talep artışı gözlendi.
Geçtiğimiz cuma günü sabaha karşı başlayan ve devam eden İsrail-İran gerilimi, yeni haftaya girilirken piyasalarda yön tayinini zorlaştırdı. İran’dan İsrail’e doğru ateşlenen yoğun füze atışı nedeniyle Tel Aviv ve çevresinde alarm sistemleri devreye girerken, bazı füzelerin hava savunma sistemini aşarak hedeflere isabet ettiği belirtildi. Jeopolitik risklerin artmasıyla yatırımcılar, hisse senedi gibi riskli varlıklardan uzaklaşarak güvenli limanlara yönelmeye başladı.
Analistler, geçen hafta ABD ile Çin arasında imzalanan tarife anlaşması sonrasında artan risk iştahının, Orta Doğu’daki bu gelişmelerle yeniden azaldığını belirtti. İran ile İsrail arasında yaşanan çatışmaların enerji arzı üzerindeki etkilerinin, imalat sanayi açısından ciddi belirsizlikler oluşturduğuna dikkat çekildi.
ABD Başkanı Donald Trump, Kanada’daki G7 zirvesi öncesinde Beyaz Saray’dan ayrılırken gazetecilere verdiği kısa demeçte, “Umuyorum bir anlaşma olacak.” diyerek, taraflar arasında uzlaşının mümkün olabileceğini ifade etti. Trump, aynı konuşmasında “ABD’in ihtiyaç halinde İsrail’i savunmak için gerekeni yapacağını” da dile getirdi.
Brent petrol 4 günlük yükselişini sürdürdü, altın geriledi
İran-İsrail çatışmalarının etkisiyle yükseliş eğilimini sürdüren Brent petrolün varil fiyatı, yeni haftaya yüzde 0,4’lük artışla 73,9 dolardan başladı. Söz konusu gelişmeler, dünya petrol arzının yaklaşık beşte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı’nda sevkiyatların sekteye uğrayabileceğine dair endişeleri artırdı.
Altının ons fiyatı, cuma günü yüzde 1,4 artarak 3 bin 433 dolardan kapanmıştı. Yeni haftanın ilk işlemlerinde ons altın yüzde 0,1’lik bir düşüşle 3 bin 430 dolar seviyesinden işlem gördü. ABD tahvil piyasasında ise satış baskısı sürdü. Cuma günü yüzde 4,41’e yükselen ABD 10 yıllık tahvil faizi, bu sabah itibarıyla yüzde 4,42 seviyesinde seyrediyor. Dolar endeksi ise yüzde 0,5 artışla 98,2’ye yükseldi.
Söz konusu fiyatlamalar, hisse senetleri üzerinde belirgin etkiler yarattı. ABD’li savunma şirketlerinden Lockheed Martin’in hisseleri yüzde 3,7, RTX Corporation’ın hisseleri yüzde 3,3 oranında değer kazanırken, enerji sektöründe Exxon hisseleri yüzde 2,2, ConocoPhillips hisseleri yüzde 2,4 oranında prim yaptı. Buna karşılık artan petrol fiyatları, hava yolu şirketlerini olumsuz etkiledi. American Airlines hisseleri yüzde 5, United Airlines hisseleri yüzde 4,5 ve Delta Air Lines hisseleri yüzde 4 oranında değer kaybetti.
Bu gelişmelerin etkisiyle cuma günü New York Borsası’nda Nasdaq endeksi yüzde 1,30, Dow Jones endeksi yüzde 1,79 ve S&P 500 endeksi yüzde 1,13 oranında düşüş kaydetti. Yeni haftaya başlarken ABD vadeli endeks kontratlarında ise pozitif bir seyir gözlendi.
Avrupa piyasalarında üretim maliyetleri baskı yaratıyor
Avrupa borsaları, jeopolitik gelişmelerin etkisiyle haftaya zayıf bir başlangıç yaptı. Orta Doğu’daki gerilimin enerji maliyetlerini artırabileceği endişesi, Avrupa ekonomilerinde üretim tarafında baskı yarattı.
Analistler, Hürmüz Boğazı’nda olası bir sevkiyat engelinin Avrupa’daki enerji arzını doğrudan etkileyeceğini ve enerji fiyatlarındaki artışın, enflasyonla mücadele eden ülkeleri zora sokacağını belirtti. Cuma günü Avrupa piyasalarında FTSE 100 endeksi yüzde 0,39, CAC 40 endeksi yüzde 1,04, DAX 40 endeksi yüzde 1,07 ve FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,28 oranında geriledi. Avrupa vadeli endeks kontratları da yeni haftaya negatif başlangıç yaptı.
Asya’da Çin verileri pozitif sinyal verdi, Hong Kong yatay kaldı
Asya borsalarında, ABD ile Çin arasında sağlanan ticaret anlaşmasının etkisiyle risk iştahının yükseldiği gözlendi. Japonya ve Güney Kore’nin tarifeler konusunda ABD ile uzlaşmaya yakın olduklarına dair beklentiler de Asya endekslerini destekledi. Güney Kore’de siyasal belirsizliklerin ortadan kalkmasının ardından Kospi endeksindeki yükseliş devam etti.
Çin’de açıklanan mayıs ayı verilerine göre, perakende satışlar yıllık bazda yüzde 6,4 artarak beklentilerin üzerine çıktı. Sanayi üretimi ise nisan ayında yüzde 6,1 artmışken, mayısta bu oran yüzde 5,8’e geriledi. Yeni konut fiyatları yüzde 0,22, ikinci el konut fiyatları yüzde 0,5 oranında düşüş gösterdi.
Bu gelişmeler doğrultusunda kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 değer kazandı. Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yatay bir seyir izledi.
Yurt içinde odak ödemeler dengesi ve perakende satış verilerinde
Geçtiğimiz cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,19’luk değer kaybıyla 9.311,88 puandan kapattı. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP), BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat cuma akşam seansında 10.415,00 puandan işlem gördü.
Yeni haftada yurt içinde en önemli veri, nisan ayına ilişkin ödemeler dengesi olacak. AA Finans'ın anketine katılan ekonomistler, cari işlemler dengesinin nisan ayında 7 milyar 80 milyon dolar açık vereceğini tahmin etti. 2025 yılı toplam cari işlemler açığı beklentisi ise 18 milyar 988 milyon dolar seviyesinde şekillendi.
Dolar/TL kuru cuma günü yüzde 0,2 artarak 39,4140’tan kapanmıştı. Yeni haftanın ilk işlemlerinde kur, yüzde 0,1’lik artışla 39,4600 seviyesinden işlem gördü.
Analistler, bugün yurt içinde ödemeler dengesi, perakende satışlar ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının piyasa katılımcıları anketi; yurt dışında ise ABD’de New York Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirtti.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 puan seviyeleri destek, 9.400 ve 9.500 puan seviyeleri ise direnç konumunda izleniyor.
