Sağlık hizmetlerinin daha kaliteli, etkin ve sürdürülebilir bir şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla özel hastanelerin kuruluş, işletme, denetim ve kapatılmalarına dair tüm süreçleri düzenleyen yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Yönetmelik, özel sağlık kuruluşlarının hizmet standartlarını artırırken, aynı zamanda hasta güvenliğini ve sağlık çalışanlarının çalışma koşullarını iyileştirmeye yönelik detaylı hükümler içermekte.
Düzenlemenin ana konuları ve esasları şöyle şekillendirildi.
Başlangıç hükümleri ve kapsamında neler var?
Yönetmelik, ağız ve diş sağlığı hastaneleri hariç olmak üzere özel sektör tarafından işletilen tüm hastaneleri kapsıyor. Düzenleme, 24/5/1933 tarihli ve 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu gibi mevcut yasal çerçeveye dayanarak hazırlandı.
Tanımlamalar bölümünde Sağlık Bakanlığı, il ve ilçe sağlık müdürlükleri, faaliyet izin belgeleri, ruhsatlandırma süreçleri, özel hastane kavramı ve bu kurumlarda çalışacak sağlık personelinin niteliği gibi konular açıklığa kavuşturuldu.
Özel hastanelerin temel özelliklerinde neler değişti?
Özel hastanelerin 24 saat kesintisiz ve düzenli bir sağlık hizmeti sunması gerekmekte.
Hastaneler, Bakanlık tarafından belirlenen fiziki ve teknik standartlara uygun olacak şekilde projelendirilmiş binalarda faaliyet gösterebilir.
Hastane açılması için gerekli olan asgari hasta yatak kapasitesi 100 olarak belirlenmiş, ancak sağlık hizmet bölgelerindeki ihtiyaca göre bu sayı 50’ye kadar düşürülebilir.
Yoğun bakım yataklarının sayısı ise toplam hasta yatak kapasitesinin %30’unu geçmeyecek şekilde düzenlendi..
Hastane kompleksleri, fiziki olarak birbiriyle bağlantılı olacak şekilde tasarlanabilir ve hastane sınırları içinde çeşitli sosyal alanlar (örneğin, otopark, ibadethane, konferans salonu) oluşturulabilir.
Hastanelerin hizmet kalitesini artırmak amacıyla, ruhsat aldıktan sonra en geç 3 yıl içinde TÜSKA’dan akreditasyon belgesi almaları zorunlu hale getirilmiştir. Akreditasyon belgesi bulunmayan hastaneler, bunu hastaların görebileceği şekilde duyurmak zorunda.
Özel hastane açma ve ruhsatlandırma süreçlerinde yeni şartlar ne?
Sağlık Bakanlığı, hizmet kalitesi, tıbbi cihaz dağılımı ve uzmanlık dallarının dengeli planlanması amacıyla özel hastanelerin açılışına ilişkin detaylı bir planlama süreci yürütmekte.
Bakanlık tarafından her yıl açıklanan bu planlama doğrultusunda yeni hastanelerin açılışı, mevcut hastanelerin kapasite artırımı ve tıbbi cihaz eklemeleri değerlendirilmekte.
Artık hastane açmadan önce ön izin alınması zorunlu kılındı. Ön izin sürecinde, hastanenin fiziki yapısına, uzman tabip sayısına ve hizmet birimlerinin yeterliliğine ilişkin detaylı bir değerlendirme yapılarak Ön izin belgesi alındıktan sonra 3 yıl içinde ruhsat başvurusu yapılması gerekmekte. Eğer bu süre zarfında ruhsat alınmazsa, ön izin belgesi iptal edilecek.
Ruhsatlandırılmış hastaneler, hasta kabulüne başlayabilmek için ayrıca faaliyet izin belgesi almak zorunda aksi takdirde faaliyet izin belgesini 6 ay içinde almayan hastanelerin ruhsatları iptal edecek..
Özel hastanelerin taşınması ve birleşmesi konusunda ise yalnızca bulundukları il sınırları içinde bu işlemleri gerçekleştirmelerine izin verildi.
Birleşen hastanelerin yatak sayıları ve uzman tabip kadroları birleştirilir ve bu hastaneler yeniden ayrılma hakkına sahip olmaz.
Personel standartları ve çalışma esasları yeniden belirlendi?
Hastanelerin asgarî personel standartlarını sağlaması zorunlu tutuldu. Sağlık personeli, EKİP sistemi üzerinden sigortalı olarak çalıştırılmakta ve çalışma belgeleri dijital ortamda kayıt altına alınmakta.
Özel hastanelerde çalışan klinisyen uzman tabip sayısının 4’ün altına düşmesi durumunda, hastanenin faaliyetinin en fazla 2 yıl süreyle askıya alınması ve eksikliğin giderilmemesi hâlinde ruhsatın iptal edilmesi kararı alındı.
Sağlık personelinin, görev sırasında önlük veya üniforma giymesi zorunlu hale getirilmiş ve her hastane için kurumsal kimliğe uygun bir üniforma standardı belirlenmesi gerekliliği getirildi
Ayrıca, uzman tabipler aynı ilde en fazla iki özel hastanede çalışabilecek. 60 yaşını doldurmuş veya %60 ve üzeri engellilik oranına sahip olan doktorlar, kadrolu çalışma şartı aranmaksızın iki özel sağlık kuruluşunda çalışabilecek.
Hasta Hakları, Denetim ve Yasaklar
Özel hastanelerin, hasta haklarını koruma ve ihlalleri önleme konusunda gerekli tedbirleri alması zorunlu tutuldu. Hastalar, onam formlarını elektronik imza veya ıslak imza ile onaylayarak sağlık hizmeti alabilecekler.
Denetimler, Bakanlık tarafından belirlenen özel denetim formları ve e-denetim sistemi üzerinden yürütülecek ve hasta sağlığını tehlikeye atan durumların tespit edilmesi halinde ilgili birimin veya hastanenin tamamının faaliyetinin geçici olarak durdurulmasına karar verilebilecek.
Özel hastaneler için getirilen yasaklar arasında; ruhsatsız hizmet verme, faaliyet izin belgesi olmadan hasta kabul etme, hasta mahremiyetini ihlal etme, yetkisiz kişilerin tıbbi hizmet sunması ve acil hastalardan ücret talep edilmesi gibi konular yer almakta.
Ayrıca, reklam ve tanıtım faaliyetleri Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik’e uygun şekilde yapılacaktır.
Son Hükümler
Yeni yönetmelikle birlikte 27/3/2002 tarihli ve 24708 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan eski Özel Hastaneler Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmış oldu.
