2024 yılında Türkiye genelinde gerçekleştirilen sebze ihracatında, toplam 979 milyon 876 bin dolarlık satış yapılırken, bu rakamın büyük bir bölümü Antalya'dan sağlandı. Örtü altı tarımda lider konumda bulunan Antalya, 441 milyon 318 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi ve ülke genelindeki toplam ihracatın yüzde 45'ine tek başına imza attı.
Sebze İhracatında Antalya'nın Payı ve Diğer İllerin Katkısı
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, sebze ihracatında Antalya'nın ardından 164 milyon 77 bin dolarlık ihracatla Hatay, 106 milyon 117 bin dolarla Mersin ve 43 milyon 49 bin dolarla İzmir sıralandı. Antalya'nın bu başarısında, yılın 12 ayı boyunca seralarda ve açık arazilerde yapılan üretimin etkili olduğu belirtilirken, bölgenin sebze üretimi ve ihracatında önemli bir konumda olduğu vurgulanmaktadır.
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu'na göre, Antalya'nın sebze ihracatındaki başarısı, iç pazarın taleplerinin karşılanmasının ardından kalan ürünlerin yurt dışına sevk edilmesi sayesinde gerçekleşmektedir. Çavuşoğlu, "Domates ihracatında yüzde 43 ile bölge olarak önemli bir paya sahibiz. Biberde açık ara öndeyiz, bölgemizden gerçekleştirdiğimiz ihracat Türkiye ihracatının yüzde 70'ini oluşturuyor. Salatalık ve çeşitlerinde ise yüzde 40'ın üzerinde bir ihracatımız var." ifadelerini kullanarak bölgenin ihracattaki rolünü ortaya koydu.
Sebze İhracatında Öne Çıkan Ürünler ve Pazarlar
Antalya'dan yapılan ihracatta domates, biber ve salatalık başlıca ürünler arasında yer almaktadır. Domates ihracatında en büyük pazarın Ukrayna olduğu belirtilirken, 2024 yılında bu ülkeye 41 milyon 655 bin dolarlık ihracat yapılmıştır. Ukrayna'nın ardından Bulgaristan 35 milyon 133 bin dolarlık ve Romanya 30 milyon 596 bin dolarlık ithalatıyla en önemli alıcı ülkeler arasında yer almıştır. Rusya ve Moldavya da domates ihracatında ilk beş ülke arasında bulunmaktadır.
Biber ihracatında ise Almanya en önemli pazar konumunda olup, bu ülkeye geçen yıl 58 milyon 459 bin dolarlık satış gerçekleştirilmiştir. Almanya'ya yapılan ihracat, bir önceki yıla göre yüzde 14,4 oranında artış göstermiştir. Almanya'nın dışında Hollanda, Birleşik Krallık ve Romanya da biber ihracatında öne çıkan diğer pazarlar arasında yer almaktadır.
Yıl Boyunca Üretim ve İhracat Devam Ediyor
Bölgedeki üreticilerle ihracatçıların iş birliği içinde çalıştıklarını belirten Çavuşoğlu, ihracatın sürdürülebilir olması için üretim planlamalarının yapıldığını ifade etti. İç pazarda talep görmeyen ancak yurt dışı pazarında önemli yer tutan ürünlerin üretildiğine dikkat çeken Çavuşoğlu, "Buna dikenli salatalık örnek gösterilebilir. Bu ürün, eski doğu bloku ülkeleri ve Rusya'da Türkiye'den daha fazla talep görüyor." dedi.
Antalya'nın yanı sıra Isparta ve Burdur'da da üretim yapılmakta olup, yaz sezonunda açık arazilerde üretimin arttığı bildirilmektedir. Batı Akdeniz'in verimli topraklara sahip olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Antalya, seracılığın başkenti. Ancak 'yayla' diye tabir ettiğimiz açık arazilerde de üretimimiz devam ediyor. Bölgemiz buna çok uygun. Sıkça tüketilen birçok ürünün yüksek oranda üretimini bölgemiz karşılıyor. Isparta ve Burdur da yazlık üretimde ön plana çıkıyor. Bu açıdan bölgemiz 12 ay boyunca üretimin ve ihracatın yapıldığı konumda. İhracatta devamlılık şart. Bir ürünü uzun süreli kesintilere uğramadan ihracatını yapabiliyorsanız bu size avantaj sağlıyor." değerlendirmesinde bulundu.
