SGK uzmanı Özgür Erdursun, 1 Ekim 2008 sonrası memur olanların emeklilikte ciddi hak kayıplarıyla karşı karşıya kaldığını belirterek brüt maaşa dayalı hesaplama sistemi nedeniyle bu gruptaki kamu görevlilerinin emekli maaşlarının en düşük seviyeye gerileyebileceğini vurguladı.
Sosyal güvenlik mevzuatında yapılan düzenlemeler sonrası, 1 Ekim 2008 tarihinden önce göreve başlayan memurlarla bu tarihten sonra göreve başlayan memurlar arasında yasal haklar açısından belirgin farklar oluştu. SGK uzmanı Özgür Erdursun, konuyla ilgili açıklamasında, “1/10/2008 tarihine kadar memur olanlar eski memurdur ve 5434 sayılı yasaya tabidir. Bu tarihten sonra memur olanlar ise 5510 sayılı yasaya göre yeni memur olarak kabul edilir” sözlerini kullandı. Erdursun’a göre, her ne kadar memurlar çalışırken maaşlarını derece, kademe ve ek göstergelere göre alsalar da, emeklilik döneminde uygulanan farklı sistemler nedeniyle gelir dağılımında büyük farklılıklar ortaya çıktı.
2008 öncesinde göreve başlayan eski memurların emekli maaşları, görevdeki derece, kademe ve ek gösterge üzerinden belirlenirken, 1/10/2008 ve sonrasında memur olanların emekli aylıkları brüt maaş üzerinden SSK mantığına uygun şekilde hesaplanıyor. Bu yöntem, ek ödemelerin emekliliğe yansımaması nedeniyle yeni memurların maaşlarının düşük hesaplanmasına yol açıyor.
Ek Ödemeler ve Brüt Maaş Sorunu Emeklilikte Dezavantaj Yaratıyor
Yeni sistemde görev yapan memurların maaşlarının önemli bir kısmını oluşturan ek ödemeler, brüt maaşa dahil edilmediği için brüt ücret düşük kalıyor. Erdursun, bu konuda yaptığı açıklamada, “Memurların çalışırken aldıkları maaşların bir kısmı ek ödemedir ve brüt maaşa eklenmez bu nedenle maaşı yüksek olan memurların brüt ücretleri düşüktür” ifadesini kullandı. 5434 sayılı yasaya tabi olan eski memurlar açısından brüt maaşın emeklilikte bir etkisi bulunmazken, 5510 sayılı yasaya tabi olan yeni memurların emekli maaşları brüt ücrete göre hesaplandığı için bu durum ciddi bir mağduriyet oluşturdu.
Erdursun, “1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar, emekli olduklarında en düşük maaşa kadar gerileyebilir. Hatta bazıları, hazine desteğiyle belirlenen en düşük emekli aylığını almak zorunda kalabilir” sözleriyle yeni sistemin emeklilikte nasıl bir gelir erozyonuna neden olduğunu vurgulayarak yıllardır kamu çalışanlarının SSK ve Bağ-Kur emeklilerine göre daha avantajlı konumda olduğu emeklilik sisteminin, yeni memurlar için bu avantajı ortadan kaldırdığını öne sürdü.
Prim ve İkramiye Haklarında Belirgin Ayrışma
Eski ve yeni memurlar arasındaki farklar sadece maaş hesaplamalarında değil, prim ödeme ve ikramiye haklarında da belirginleşti. 5434 sayılı yasa kapsamında 1 Ekim 2008 öncesi memur olanlar, görevlerinden ayrıldıktan sonra 6 ay içinde başvurarak isteğe bağlı 4/C prim ödemesi yapabiliyor. Buna karşılık, 5510 sayılı yasa kapsamında olan yeni memurların böyle bir hakkı bulunmuyor.
İkramiye konusunda da benzer bir fark bulunuyor. Erdursun, “1 Ekim 2008 öncesi memur olanlar, 10 yıllık memuriyet şartını tamamladıklarında ve memuriyetten ayrıldıktan sonra SSK ya da Bağ-Kur primi ödeyerek memuriyet dışında emekli olsalar dahi memuriyette geçen sürelerin ikramiyesini alma hakkına sahiptirler” dedi. Yeni memurlar ise memuriyetten ayrılıp SSK ya da Bağ-Kur’a geçseler dahi memuriyette geçen süreler için ikramiye alamıyor.
3600 ek gösterge beklentisi de bu ayrımı derinleştiriyor. Erdursun, “1/10/2008 ve sonrasında memur olanların talep ettikleri 3600 ek gösterge çalışırken ya da emekli ikramiyelerinde işe yarar; ancak emekli aylığında hiçbir işe yaramaz” diyerek, bu göstergenin yeni memurlar açısından sınırlı fayda sağladığını belirtti.
Yasal Düzenleme Çağrısı ve Uyarı
SGK uzmanı Erdursun, bu farkların pek çok yeni memur tarafından henüz fark edilmediğini ve emeklilik sürecinde büyük bir hayal kırıklığına yol açabileceğini dile getirdi. Erdursun, “Bu yazdıklarımı 1/10/2008 ve sonrasında memur olanların büyük bir kısmı bilmiyor. Emekli olduklarında asgari ücretle çalışan SSK emeklisi gibi emekli aylığı alacaklar. Yasal bir düzenleme yapılmaz ise 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar emekli oldukları zaman büyük bir hayal kırıklığı yaşayacaklar” sözleriyle uyarısını yineledi.
Erdursun, bu farkların giderilmesi adına memur sendikalarının konuyu gündeme taşıması gerektiğini vurguladı. Mevzuattaki eşitsizliklerin giderilmesi yönünde herhangi bir adım atılmazsa, ilerleyen yıllarda çok sayıda kamu çalışanının ciddi sosyal ve ekonomik sorunlarla karşılaşabileceği değerlendirildi.
Kaynak: dunyacom
