Tahıl koridoru anlaşmasının devam edip etmeyeceğine yönelik gözler 18 Mayıs'a çevrilirken; uzmanlar, anlaşmanın uzatılacağını ama şartlarının daha ağır olabileceğini belirtiyor.
Tahıl koridoru anlaşması, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ardından küresel çapta gıda krizini önlemek için yapıldı.
2022 yılı temmuz ayında Birleşmiş Milletler ile koordineli olarak İstanbul'da "Müşterek Koordinasyon Merkezi" kuruldu. Tahıl transferi buradan takip edilmeye başlandı.
Anlaşmanın süresi 19 Kasım 2022’den itibaren Türkiye’nin girişimleriyle 120 gün uzatıldı.
Ardından yine Türkiye’nin yürüttüğü lider diplomasiyle 3 aylık yeni bir uzatma kararı daha geldi.
19 Mayıs tarihinden itibaren anlaşmanın yeniden uzatılması için girişimler yoğunlaştı.
Buğday fiyatları 300 doların altına indi: Peki tahıl koridoru görüşmelerinden nasıl bir sonuç çıkacak?
IAOM Avrasya Başkanı Eren Günhan Ulusoy, anlaşmanın uzatılma ihtimalini gördüklerini belirterek, "Daha ağır şartlar söz konusu olabilir. Anlaşmanın uygulanabilirliğiyle ilgili mutlaka daha sıkıntılı bir döneme doğru ilerliyoruz" dedi.
Tahıl koridoru anlaşması buğday birim fiyatlarına da olumlu yansıyor. Fiyatlar 300 doların altına inmiş durumda.
'Anlaşmanın devam etmemesi piyasa fiyatlarını çok etkilemez'
Uzmanlar, ağustos ayına kadar koridorun piyasayı beslemiyor olmasının sektör açısından problem olmayacağını belirtirken, sezondan çıktıktan sonra koridorun aktif hale gelmesinin ise önemine dikkat çekiyor.
IAOM Avrasya Başkanı Eren Günhan Ulusoy konuyla ilgili konuşmasında şunları kaydetti:
"Koridor açık olsa dahi Ukrayna menşeli, Ukrayna'dan çıkışlı bu ürünlere talep öncekine göre daha düşük olur. Koridor kapanmış olsa dahi bu arz açığı rahatlıkla diğer ülkelerden kapatılabilir dolayısıyla bu anlaşmanın bu dönem için devam etmemesinin piyasa fiyatlarını çok etkileyemeyeceğini öngörüyoruz."
Rusya, anlaşmayı durdurdu
Ukrayna'nın yeniden yapılandırmadan sorumlu bakanlığı, Rusya'nın gelen yeni gemiler için kayıt oluşturmayı reddederek Karadeniz tahıl koridoru anlaşmasını bilfiil durdurduğunu açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye ara buluculuğuyla geçen yılın Temmuz ayında oluşturulan Karadeniz tahıl koridoru anlaşması kapsamında, Rusya'nın Şubat 2022'de başlattığı işgalde ablukaya aldığı Ukrayna'nın Karadeniz'deki limanlarından üçüne yeniden erişim sağlanmıştı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, "Rusya Federasyonu yeni gelen gemileri kaydetmeyi ve bunların incelemelerini yapmayı reddederek bir kez daha 'tahıl girişimini' bilfiil durdurdu. Bu yaklaşım, hâlihazırdaki anlaşmanın şartlarıyla çelişiyor" denildi.
Bakanlık, 62'si yüklenecek 90 geminin Ukrayna limanlarına doğru yola çıkmak üzere Türkiye karasularında beklediğini belirtti.
Anlaşmanın süresi 18 Mayıs'ta dolacak. Moskova defalarca küresel gıda krizini hafifletmeyi hedefleyen anlaşmadan çekilme tehdidinde bulundu. Türkiye ile BM, anlaşmanın süresini uzatmak üzere çalışıyor.
