Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Naci Ağbal, önümüzdeki dönemde parasal duruşun sıkılığının, enflasyonu etkileyen tüm unsurlar dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürüleceğini bildirdi.
Ağbal, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'nun 42'nci maddesi gereğince Bankanın faaliyetleri hakkında bilgilendirme sunumu yaptı.
Bankacılık sektörüne dış kaynak kullanımı bakımından bakıldığında, sektörün yılın başına kıyasen dış borç çevirme oranlarını yüzde 100'ün üzerine taşıdığına dikkati çeken Ağbal, bunun ekonomiye kaynak girişi açısından son derece önemli olduğunu vurguladı.
Ağbal, gerek küresel finansal koşulların olumlu seyri gerekse de Türk bankacılık sisteminin dış kaynak temin etmede gösterdiği performans ve Türkiye ekonomisine ilişkin olumlu beklentilerin bankacılık sisteminin dış borç çevirme oranlarını da yukarıya taşıdığını ifade ederek, reel kesimin bu dönemde daha çok borç düzeyini düşürme yönünde bir hareket içinde bulunduğunu belirtti.
İç talep koşullarının enflasyon üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğuna işaret eden Ağbal, bu dönemde iç talep koşullarının, döviz kurunda meydana gelen gelişmelere bağlı olarak döviz kurunun da içinde olduğu birikim, maliyet etkilerinin, son dönemde küresel emtia fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketin ve artış trendini gösteren enflasyona ilişkin beklentilerdeki bozulmanın, fiyatlama davranışları ile enflasyon görünümünü olumsuz bir şekilde etkilediğini vurguladı. Bunun son derece önemli olduğunun altını çizen Ağbal, şöyle devam etti:
"Yıllık enflasyondaki artışta temel mallar ve gıda kalemleri yukarı yönlü enflasyonun temel belirleyicileri durumundadır. Salgına bağlı olarak talep koşullarının zayıf seyrettiği mal ve hizmet grupları tüketici enflasyonunu sınırlarken kredi ve döviz kuru gelişmelerine görece daha duyarlı gruplarda ise enflasyonun seyrinin yukarı yönlü olduğunu görüyoruz. Çekirdek göstergeler de bu gelişime paralel bir şekilde artış eğilimi içindedir. Fiyatlama davranışlarına ilişkin göstergeler, fiyat artırma eğiliminin genele yayıldığını göstermektedir. Bu açıdan enflasyonla mücadele, enflasyonun kontrol altına alınması bu yayılım gelişimine bakıldığında da son derece ivedilikle ele aldığımız bir konu durumundadır. İleriye dönük olmak üzere enflasyon beklentilerinde yükseliş sürmektedir. Çok yakın kısa vadede enflasyona ilişkin beklentiler artarken daha orta vadede ise enflasyona ilişkin beklentilerin bir miktar artmakla beraber sınırlı kaldığını görüyoruz."
Ağbal, TCMB Para Politikası Kurulu'nun enflasyon beklentilerinin kontrol altına alınması ve dezenflasyon sürecinin en kısa sürede yeniden tesisi için 2021 yıl sonu tahmin hedefini de göz önünde bulundurarak dün güçlü bir parasal sıkılaştırma yapılmasına karar verdiğini hatırlattı.
Hükümet ile birlikte kararlaştırılan orta vadeli enflasyon hedefinin yüzde 5 olduğuna dikkati çeken Ağbal, enflasyon hedeflemesi rejimi çerçevesinde bu hedefe varmak için birden çok yolu kapsayacak bir görünüm arz ediyorsa bu durumda tahmin hedefi dedikleri ara hedeflerin oluşturulduğuna işaret etti. Bu çerçevede 2021 yılı için oluşturulan tahmin hedefinin yüzde 9,4, 2022 için hedefin yüzde 7, 2023 yılında varılması öngörülen orta vadeli ve fiyat istikrarını işaret eden enflasyonun yüzde 5 olmasının öngörüldüğünü anlattı.
Ağbal, "TCMB olarak Merkez Bankası Kanunu çerçevesinde gerek tahmin hedefleri gerekse nihai hedeflere varma noktasında üzerimize düşen görevleri ifa edeceğiz." dedi.
"Para politikasında sıkı ve kararlı duruş sergilenecek"
Ağbal, 2021 Yılı Para ve Kur Poliitkası'na ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Merkez Bankasının, enflasyona ilişkin yukarı yönlü riskleri dikkate alarak, 2021 yılında para politikası duruşu itibarıyla sıkı bir görünüm arz edeceğini ve para politikası hedeflerini elde etmek için kararlı bir şekilde bu para politikasına devam edeceğini söyledi. Ağbal, "Para politikası duruşu, enflasyondaki riskler dikkate alınarak, enflasyonun düşürülmesi ve orta vadede fiyat istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirlenerek uygulanacak." dedi.
Ağbal, parasal duruşun sıkılığının, enflasyonu etkileyen tüm unsurlar dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürüleceğini vurguladı.
TCMB'nin enflasyon hedeflemesi rejimini tüm unsurlarıyla kararlılıkla uygulayacağını belirten Ağbal, "Hükümetle birlikte belirlenen orta vadeli yüzde 5 enflasyon hedefi korunmuştur. TCMB, bu hedefe varmada üzerine düşen sorumluluğun bilincindedir. Bu bilinç içinde, hedef ufku içinde kararlı ve azimli bir tutum gösterecektir." diye konuştu.
"Dalgalı kur rejimi devam edecek"
Naci Ağbal, para politikası kararlarının fiyat istikrarı önceliği korunarak alınacağını söyledi.
Para politikasının sade ve anlaşılabilir bir çerçevede uygulanacağını belirten Ağbal, "TCMB'nin temel politika aracı bir hafta vadeli repo ihale faiz oranıdır. Faiz koridoru uygulaması ve Geç Likidite Penceresi (GLP) aracı tanımlanmış amaçları dışında kullanılmayacak. 2021 yılında hiçbir şekilde GLP veya faiz koridoru temel politika aracının yerine geçen bir işlev görmeyecek." ifadelerini kullandı.
Ağbal, parasal aktarım mekanizmasının sağlıklı işleyişini sağlamak ve makrofinansal istikrara ilişkin riskleri sınırlamak amacıyla, zorunlu karşılıklar ile diğer Türk lirası ve döviz likidite araçlarının etkin olarak kullanılacağını vurguladı.
Dalgalı döviz kuru rejiminin 2021 yılında da devam edeceğini belirten Ağbal, şunları kaydetti:
"Kurlar serbest piyasa koşullarında arz ve talep dengesine göre oluşacaktır. TCMB'nin nominal ya da reel bir kur hedefi bulunmamaktadır. TCMB, kurların düzeyini ya da yönünü belirleme amaçlı döviz alım ya da satım işlemi yapmayacaktır. Para politikasının etkinliği ve finansal istikrar açısından döviz rezervlerinin güçlendirilmesi amaçlanacak ve buna yönelik araçlar şeffaf bir şekilde, belirli bir plan dahilinde, uygun koşullarda kullanılacaktır. TCMB fiyat istikrarını, finansal istikrar için bir ön koşul, finansal istikrarı da fiyat istikrarı için en önemli unsurlardan biri olarak görmektedir. 2021 yılında, fiyat istikrarına odaklı para politikasının makrofinansal risklerin sınırlanması için de kritik önemde olduğu değerlendirilmektedir. TCMB, 2021 yılında şeffaflık, öngörülebilirlik ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda politika iletişimini ve veri paylaşımını güçlendirecektir."
"Göstergeler iktisadi faaliyette güçlü bir seyre işaret ediyor"
Milli gelir verileri ve son çeyreğe ilişkin göstergelerin iktisadi faaliyette güçlü bir seyre işaret ettiğini dile getiren Ağbal, şu ifadeleri kullandı:
"Ancak artan vaka sayıları nedeniyle getirilen kısıtlamalar, başta hizmetler sektörü olmak üzere iktisadi faaliyetin kısa vadeli görünümüne dair belirsizlik alanı da oluşturmaktadır. Diğer yandan, salgın döneminde sağlanan yüksek kredi büyümesinin birikimli etkileriyle güç kazanan iç talep cari işlemler açığını artırmaktadır. İç talep koşulları, döviz kuru başta olmak üzere birikimli maliyet etkileri, uluslararası gıda ve diğer emtia fiyatlarındaki yükseliş ve enflasyon beklentilerindeki bozulma, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümünü olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Bu doğrultuda enflasyon görünümüne dair belirsizliklerin bertaraf edilmesi, enflasyon beklentilerinin kontrol altına alınması ve dezenflasyon sürecinin en kısa sürede yeniden tesisi için 2021 yıl sonu tahmin hedefini göz önünde bulundurarak, güçlü bir parasal sıkılaştırma yapılmıştır. Önümüzdeki dönemde parasal duruşun sıkılığı, enflasyonu etkileyen tüm unsurlar dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürülecektir."
