Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenleme ile terör kaynaklı ceza davalarında şirket yönetimine kayyım atanmasına ilişkin süreçler değişerek tasarruf mevduatı sigorta fonu'na (TMSF) yeni yetkiler tanındı. Bu kapsamda, el konulan şirketlerin yönetimi, satışı ve tasfiyesi konularında tasarruf mevduatı sigorta fonu belirleyici rol üstlenecek şekilde hukuki süreçler yeniden şekillendirildi.
Resmî Gazete’de yayımlanan yeni düzenleme ile ilgili detaylar
“GEÇİCİ MADDE 2- (1) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 282 nci, 314 üncü ve 315 inci maddelerinde veya 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinde düzenlenen suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde Ceza Muhakemesi Kanununun 133 üncü maddesi gereğince şirketlere veya 128 inci maddesinin onuncu fıkrası gereğince malvarlığı değerlerine kayyım atanmasına karar verildiği takdirde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süreyle Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kayyım olarak atanabilir.”
TMSF’nin Yetki ve Haklarının Kapsamı
Bu düzenlemeye göre, tasarruf mevduatı sigorta fonu şirket yönetiminde doğrudan söz sahibi olacak ve kayyımlık hakları, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde belirlenen yetkilere kıyasen uygulanacaktır. Böylece, ilgili şirketlerin genel kurul yetkileri, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın tasarruf mevduatı sigorta fonu tarafından kullanılacaktır.
Kayyımlık Sürecinde Şirketlerin Yönetimi
“Bu şirketler veya malvarlığı değerleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun gözetiminde, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun atadığı yöneticiler tarafından ticari teamüllere uygun olarak ve basiretli bir tacir gibi yönetilir.”
Şirketlerin Satışı ve Tasfiyesi
“Bu şirketlerin veya malvarlığı değerlerinin mali durumu, ortaklık yapısı, piyasa koşulları veya diğer sorunları nedeniyle şirketin veya varlıklarının ya da malvarlığı değerlerinin kısmen veya tamamen satılmasına veya feshi ile tasfiyesine Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından karar verilebilir.”
Azınlık Hissedarlarının Rızası Aranmaksızın Satış ve Tasfiye
Tasfiye ve satış işlemleri, ilgili şirketin yönetim kurulu, kayyım temsilcileri ya da doğrudan tasarruf mevduatı sigorta fonu tarafından yürütülecek ve azınlık hisselerinin sahiplerinin rızası aranmayacaktır. Satıştan elde edilen gelir, şirket veya malvarlığı değerlerinin borçları ödendikten sonra kullanılabilir hale gelecek, fesih ve tasfiye işlemleri sonucunda kalan tutar ise yargılamanın kesin hükümle sonuçlandırılmasına kadar açılan bir hesapta değerlendirilecektir.
Tasfiye Komisyonunun Yetkileri
“Şirketlerin tasfiye işlemlerini yürütmek üzere Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu tarafından görevlendirilen tasfiye komisyonu, adli işlemler veya davalar bakımından taraf ehliyetine sahiptir.”
El Koyma ve Tedbir Kararlarının Kalkması
Şirket yönetimi, kayyımlık süreci içinde tasarruf mevduatı sigorta fonu'na devredildiği anda, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 128 inci maddesi kapsamında verilen el koyma ve tedbir kararları kendiliğinden kalkacaktır. Tasarruf mevduatı sigorta fonu kayyım olarak atandığı şirketlerin yönetimiyle ilgili tüm işlemleri gerçekleştirebilecek ve bu süreçte 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 127 nci maddesi uygulanacaktır.
Müsadere Kararlarının Uygulanması
“Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyım olarak atandığı şirketleri veya malvarlığı değerlerini yönetmek ve temsil etmek üzere atananlar veya görevlendirilenler ya da atananlar tarafından temsil yetkisini haiz olmak üzere görevlendirilenler ile bu kapsamda yapılan işlemler hakkında 5411 sayılı Kanunun 127 nci maddesi uygulanır.”
Şayet bu şirketlerin veya malvarlığı değerlerinin müsaderesine karar verilirse, müsadere süreci tasarruf mevduatı sigorta fonu tarafından satış veya tasfiye işlemleriyle yerine getirilecektir. Satışlardan elde edilen gelir, şirketin veya malvarlığı değerlerinin borçları ödendikten sonra kullanılabilir olacak, tasfiye sürecinde kalan bakiyeler ise hazineye aktarılacaktır.
“Tasfiyeye karar verilmesi halinde işlemler tasfiye komisyonlarınca yerine getirilir. Tasfiye sonunda bakiye kalması halinde Hazineye irat kaydedilir.”
Kayyım Süreci ile İlgili Açılan Davaların Görüleceği Mahkemeleri
Son olarak, tasarruf mevduatı sigorta fonu tarafından yürütülen kayyımlık sürecine ilişkin alınan karar ve işlemlerle ilgili açılacak davalar, tasarruf mevduatı sigorta fonunun merkezinin bulunduğu yer idare mahkemelerinde görülecektir.
“Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyımlık görevi kapsamındaki karar ve işlemlerine karşı açılan davalar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun merkezinin bulunduğu yer idare mahkemelerinde görülür.”
Yürürlük Tarihleri ve Uygulama Süreci
MADDE 8 kapsamında 4 üncü madde 2025 yılı Ocak ayı ödeme döneminden, 5 inci madde 1/1/2025 tarihinden, diğer maddeler ise yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir. MADDE 9 uyarınca ise bu kanun hükümleri Cumhurbaşkanı tarafından yürütülecektir.
