İstanbul, 6 Mart (DHA) - TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Atalık, zarar ettiği iddia edilen 25 şeker fabrikasından dördünün çalıştırılmadığını ve yalnızca çalışan fabrikalar ve şeker enstitüsüne bakıldığında Türkşeker’e ait şeker fabrikalarının 2016 yılında 58.6 milyon lira kar ettiğini söyledi.
Atalık yaptığı açıklamada, “Şeker fabrikalarımız zarar değil, kar ediyor” dedi.
Atalık açıklamasında, 2016 faaliyet raporuna göre ülkede bulunan 25 şeker fabrikasından Ağrı, Alpullu, Çarşamba ve Susurluk fabrikalarının çalıştırılmadığını ve bu sebeple toplam 90.5 milyon lira zarar göründüğüne dikkat çekti.
Fabrikaların çalıştırılmama nedeni olarak, çiftçilerin yeterli miktarda şeker pancarı üretmemesini gösteren Atalık, durumu şeker pancarının halen havza bazlı destekleme modelinde desteklenecek ürünler içinde yer almaması, 2001 yılında çıkarılan Şeker Kanunu ve bu çerçevede kurulan Şeker Kurumu`nun şeker üretim kotası getirmesi sonucu şeker pancarı eken köy ve çiftçi sayılarında çok hızlı bir gerileme sürecine girilmesi ve tarım politikalarındaki yetersizliklere bağladı.
Atalık, Tarım Kanunu’na göre çiftçiye verilecek desteklerin milli gelirin yüzde 1.0`ından az olamayacağının belirtilmekte olduğunu ancak, 2018 yılı için verilmesi gereken desteğin 30.4 milyar olarak hesaplanırken sadece milli gelirin yüzde 0.4’üne karşılık gelen 14.5 milyarlık bir destek yapıldığını açıkladı.
Atalık, konunun üretimi durdurulan fabrikalar özelinde incelendiğinde;
- Ağrı Şeker Fabrikası için üretim yapan köy sayısı 2002 yılından 2016 yılına yüzde 80, çiftçi sayısı da yüzde 95 gerilediğini,
- Alpullu Şeker Fabrikası için bu sayılar sırasıyla yüzde 70 ve yüzde 90,
- Çarşamba Şeker Fabrikası için yüzde 97 ve neredeyse yüzde 100,
- Susurluk Şeker Fabrikası için yüzde 72 ve yüzde 92 gerilediği görüldüğünü ve
- Türkşeker`in 25 fabrikası üzerinden konuyu değerlendirdiğimizde aynı dönemler için bu fabrikalara şeker pancarı üreten köy sayısı yüzde 56 ve çiftçi sayısı ise yüzde 82 gerilediğinin altını çizdi.
Atalık, Türkşeker`e üretim yapan köy ve çiftçi sayısına paralel şeker pancarı ekim alanında da önemli düzeyde gerileme yaşandığını ve üretimi durdurulan;
- Ağrı Şeker Fabrikası için şeker pancarı ekimi yapılan alan 2002 yılından 2016 yılına yüzde 90,
- Alpullu Şeker Fabrikası için yüzde 77,
- Çarşamba Şeker Fabrikası için neredeyse yüzde 100 ve
- Susurluk Şeker Fabrikası için yüzde 78 küçülmüş olduğuna işaret etti.
Atalık, Türkşeker`in fabrikaları genelinde ekim alanındaki gerileme aynı dönem için yüzde 30 düzeyinde olmuştur dedi ve ekledi:
"Ancak, aynı dönem için şeker pancarı verimindeki artışla birlikte üretim 12.8 milyon tondan 13.1 milyon tona yükselerek yaklaşık 300 bin ton düzeyinde artış gösterdi.
"Bu veriler çerçevesinde şeker fabrikalarımızın gerçekte zarar etmeyecekleri, buna karşın mevcut politikalarla zarar ettirildikleri açıkça görülmelidir.
"Türkşeker`e ait fabrikaların sorunu, üretim kısıtlaması ve buna bağlı hammadde yetersizliğidir. Bunu aşmanın yolu da çiftçiyi üretime yönlendirecek tarım politikasının tesis edilmesi ile pancardan şeker üretiminin önündeki engellerin kaldırılması olmalıdır.
"Sorunu çözmek yerine şeker fabrikalarını özelleştirmek, birçok fabrikanın kapatılması ve pancar şekerinin yerini nişasta bazlı şekerin alması anlamına gelecektir ki bu da toplum sağlığı açısından çok daha vahim bir konudur."
