Küresel ekonomide ticaret savaşı paniği derinleşirken, ABD borsalarında son beş yılın en sert düşüşü yaşandı ve piyasalardan 2,7 trilyon dolar silindi.
Trump’ın duyurduğu tarifeler, ABD’nin 100 yılı aşkın süredir ticaret alanında uyguladığı en sert kısıtlamalar arasında yer aldı. Bu kapsamda ABD, yüzde 10 ile yüzde 50 arasında değişiklik gösteren tarife oranlarıyla 180'den fazla ülkeye ek gümrük vergisi getirdi.
İkili ticarette yüksek açık verilen ülkelere daha yüksek oranlı vergiler uygulanırken, ABD’nin başlıca ticaret partnerlerinden Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Çin’e yüzde 34 ve Vietnam’a yüzde 46 oranında ek vergi getirildi. Söz konusu karar sonrası Avrupa Birliği ve Çin, misilleme yapacaklarını duyurdu.
Trump’ın beklentilerin ötesine geçen tarife adımı ise küresel ticaret ve tedarik zincirlerinde tedirginliğin artmasına neden oldu. Açıklamalar, küresel ölçekte resesyonu tetikleyebilecek geniş kapsamlı bir ticaret savaşı ihtimalini gündeme taşıdı.
Tarifelerin uluslararası ticarette yavaşlamaya yol açabileceği, aynı zamanda küresel ölçekte enflasyonu tetikleyebileceği öngörüleri güç kazandı.
Fed'e ilişkin tahminler yeniden hesaplanıyor
Küresel ekonomik büyümede yavaşlama sinyalleri, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasına ilişkin beklentileri de şekillendirdi. Fed’in ekonomik aktiviteyi desteklemek amacıyla daha agresif faiz indirimi yoluna gidebileceğine dair beklentiler güçlendi.
Fed fon vadelilerine göre 2025 yılı Aralık ayına kadar toplam 96 baz puanlık faiz indirimi fiyatlanmaya başlandı. Trump’ın vergi açıklamaları öncesinde bu beklenti 70 baz puan düzeyindeydi.
JPMorgan tarafından yayımlanan ve “Kan akacak” başlığını taşıyan analiz notunda, Trump’ın yeni gümrük kararlarının küresel durgunluk riskini 20 puan artırdığına dikkat çekildi.
2,7 trilyon dolar silindi
ABD’de New York borsası ise Trump’ın tarifeleri açıklamasının ardından sert kayıplarla kapandı.
S&P 500 ile Nasdaq endeksleri, 2020 yılından bu yana en büyük günlük düşüşünü kaydederken, piyasalardan toplam 2,7 trilyon dolarlık varlık silindi.
2 Nisan 2025 tarihinde S&P 500 endeksi yüzde 4,84, Nasdaq endeksi yüzde 5,97 ve Dow Jones endeksi yüzde 3,98 oranında değer kaybetti.
Özellikle küresel tedarik zincirine bağımlı şirketlerin hisseleri dikkat çekici ölçüde gerilerken, Apple’ın hisseleri yüzde 9’dan fazla, Nike’ın hisseleri ise yüzde 14’ün üzerinde düşüş yaşadı.
Perakende sektöründe ise ithalata dayalı satış yapan firmalar ağır kayıplar verdi. Five Below hisseleri yaklaşık yüzde 28, Dollar Tree hisseleri ise yüzde 13 oranında geriledi.
Trump: “Hastanın durumu ağırdı”
Başkan Trump, borsa düşüşlerine dair yaptığı açıklamada, “Bence her şey çok iyi gidiyor. Piyasalar patlayacak, borsa patlayacak.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD ekonomisini ciddi müdahale gerektiren bir hasta olarak nitelendiren Trump, “Ekonomide çok fazla sorun vardı.” diyerek süreci bir ameliyat metaforuyla ifade etti. “Hastanın durumu ağırdı. Bir operasyon geçirdi. Patlayan bir ekonomi olacak. Muhteşem olacak.” sözlerini kullandı.
