Eski ABD başkanı Donald Trump, 34 başlıkta ağır suçtan yargılandığı sus payı davasında tüm başlıklarda suçlu bulundu. Peki, bu gelişme başkanlık adaylığını nasıl etkiler? İşte detaylar..
Trump’ın 6 haftadır devam eden "sus payı" davasında jüri kararını verdi.
Mahkemenin 7’si erkek 12 kişilik jüri heyeti, “sus payı” davasında Trump'ın, hakkındaki 34 ayrı suçlamanın tamamından suçlu olduğuna karar verdi.
Böylelikle ABD tarihinde kendisine yöneltilen suçlamalar nedeniyle ilk kez hakim karşısına çıkan eski bir başkan suçlu bulunmuş oldu.
"Ben çok masum bir adamım"
Trump, jürinin kararından sonra medyaya yaptığı kısa açıklamada, "Bu rezalet ve hileli bir duruşmaydı. İnsanlar burada ne olduğunu biliyor. Ben çok masum bir adamım. Ülkemizi ve anayasamızı savunuyorum." ifadelerini kullandı.
Ülkenin bir cehenneme döndüğünü savunan Trump, davanın siyasi rakipleri tarafından gündeme getirildiğini tekrarlayarak, "Başımız büyük belada olan bir ülkemiz var, bu hileli bir karar, bu hakimin bu yargılamaya bakmasına asla izin verilmemeliydi" şeklinde konuştu.
Davaya bakan Hakim Juan Merchan, jürinin kararı bildirmesinden sonra Trump’a verilecek ceza için 11 Temmuz 2024 tarihini belirledi.
Trump’ın "sus payı" davası
ABD Başkanı Trump, 18 Mart 2023'te Manhattan Bölge Savcılığınca yetişkin filmlerinde oyunculuk yapan Stormy Daniels'e 2016 başkanlık seçimleri sırasında yasa dışı "sus payı" ödenmesiyle ilgili yürütülen soruşturma kapsamında büyük jüri tarafından suçlanmıştı.
Trump, "sus payı" ve bununla ilgili kayıtlarda sahtekarlık yapmaktan 4 Nisan 2023'te New York'ta hakim karşısına çıkmıştı. Kendisine yöneltilen 34 ayrı suçlamayı reddeden Trump, hakkındaki iddiaları "siyasi cadı avı" olarak nitelemiş ve suçlamaları "seçimlere müdahale" olarak gördüğünü belirtmişti.
Trump, "Amerikan tarihinde kendisine yöneltilen suçlamalar nedeniyle hakim karşısına çıkan ilk eski başkan" olarak kayıtlara geçmişti.
Trump ABD tarihinde hüküm giyen ilk eski başkan oldu.
Bundan sonra ne olacak?
Bugün jüri tarafından suçlu bulunan Trump'ın önündeki ilk mahkeme günü, 11 Temmuz'daki, mahkumiyete ilişkin kararın verileceği duruşma olacak.
Yargıç Juan Juan Merchan, Trump'a 16 aydan 4 yıla kadar mahkumiyet verebilir, ancak uzmanlar Trump'ın suçlu bulunduğu maddelerin New York yasalarına göre hafif suçlar arasında (E sınıfı) yer aldığını, Trump'ın yaşını (77) ve bugüne kadar hiç mahkumiyet almamış olmasını vurguluyor.
Buna göre Trump, çok az bir hapis cezası alabilir ya da para cezası, tazminat, denetimli serbestlik ve diğer koşulları da içeren başka cezalar alabilir veya hiç hapse girmeyebilir.
Trump'ın hapse girecek şekilde bir mahkumiyet kararı alması durumunda da bu kararı temyize götürmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Bu durumda aylar sürecek bir temyiz süreci başlayacağı için Trump'ın seçimleri kazanması durumunda başkanlık koltuğuna oturmasına engel bir durum olmayacak.
Suçlu bulunan Trump'ın başkan adaylığı etkilenir mi?
ABD Anayasasına göre başkan adayı olabilmek içinde 35 yaşın üstünde olmak, ABD'de doğmuş vatandaş olmak ve son 14 yıldır ülkede ikamet ediyor olmak yeterli sayılıyor.
Konuyla ilgili Anayasa uzmanları ve hukukçulara göre, yargılandığı davada suçlu bulunan ve mahkumiyet kararı 11 Temmuz'da belli olacak olan Trump, halen 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerine girebilir ve kazanması durumunda yeniden ABD Başkanı olabilir.
Uzmanlara göre, Trump aleyhinde 11 Temmuz'da mahkumiyet kararı çıkması halinde dahi eski ABD Başkanının seçimlere girme ve kazanması durumunda başkan olmasına engel bir durum söz konusu değil.
Ayrıca Trump, bu davada ya da devam eden diğer davalarından herhangi birinde hapis cezası alsa bile, ikamet ettiği eyalet yasalarına bağlı olarak, seçim günü yani 5 Kasım'da eğer hapiste değilse oy kullanabilecek. Ancak hapis cezası alsa bile temyiz süreçleri dolayısıyla kasım ayındaki seçimlerde böyle bir olasılık pek gözükmüyor.
Bu karar başkanlık yarışını nasıl etkiler?
Hukuki olarak seçimlere girmesine engel bir durum teşkil etmese de söz konusu "suçlu bulunma" ve potansiyel olarak hapis cezası alma durumunun, Trump'ın lehine mi aleyhine mi olacağı tartışılıyor.
Reuters/Ipsos'un nisan ayında kayıtlı seçmenler arasında yaptığı bir ankete göre, her dört Cumhuriyetçiden biri Trump'ın ceza davasında suçlu bulunması halinde ona oy vermeyeceğini söyledi.
Aynı ankette bağımsızların yüzde 60'ı da Trump'ın bir suçtan hüküm giymesi halinde ona oy vermeyeceklerini belirtti.
Buna karşılık Trump'a gönülden bağlı olan Cumhuriyetçi tabanın önemli bir bölümü de söz konusu yargılamanın "hileli" olduğuna ve Demokratlar tarafından organize edildiğine inanıyor. Anketler, söz konusu Cumhuriyetçi seçmenlerin, Trump'a desteklerini belli ölçüde artıracağını gösteriyor.
