Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Başkanı Alp Keler, faizlerin düşmesi, sermaye piyasalarında dijital imkanların artması ve hükümetin yaklaşımının sermaye piyasalarına ilgiyi artırdığını belirterek, "Ayda en az bir kez işlem yapan yatırımcı sayısı son bir yılda 343 binden 790 bine ulaştı. Yani yüzde 100'ün üzerinde büyüme var." dedi.
Keler, düzenlediği online basın toplantısında, Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir büyümesi, kaynakların gelecek ve teknoloji odaklı kullanılabilmesi ve derinli alanlara yönlendirilebilmesi için sermaye piyasalarının geliştirilmesinin şart olduğunu söyledi.
Sermaye piyasalarının gelişmesinin kurumsal ve bireysel yatırımcıların artmasıyla mümkün olduğunu dile getiren Keler, TSPB olarak piyasaların derinleşmesi açısından gerçekleştirdikleri faaliyetlerden bahsetti.
Keler, etkin bir sermaye piyasası kültürünün oluşması gerektiğinin altını çizerek, yatırımcıyı ve yatırımcı haklarının her zaman ön planda tutulmasının önemine değindi.
Sermaye piyasalarının ana eksenine yatırımcıyı koyması gerektiğini vurgulayan Keler, sermaye piyasalarında yatırımcı sayısının arttığını anlattı.
Keler, "Özellikle faizlerin düşmesi, sermaye piyasalarında dijital imkanların artması ve hükümetimizin sermaye piyasalarını destekleyen yaklaşımı sermaye piyasalarına ilgiyi artırdı. 3 faktörün üst üste geldiği bir dönemden geçiyoruz. Bu 3 faktör sayesinde 2020'de sermaye piyasası yatırımcılarının arttığı bir döneme girdik." diye konuştu.
Sadece yerli yatırımcıyı değil yabancıları da gelecek dönemde piyasaya tekrar çekmeleri gerektiğine değinen Keler, sermaye piyasalarına yönelik ilgiden duydukları memnuniyetten bahsetti.
"İşlem yapan yatırımcı sayısı yüzde 100'den fazla büyüdü"
TSPB Başkanı Keler, sermaye piyasalarında son bir yılda önemli mesafe katedildiğini belirterek, bakiyeli yatırımcı sayısının son bir yılda 1,2 milyondan 1,5 milyona çıktığını, 300 bin civarında yeni bakiyeli yatırımcı sayısının oluştuğunu söyledi.
Keler, aktif işlem yapan yatırımcı sayısına değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ayda en az bir kez işlem yapan yatırımcı sayısı son bir yılda 343 binden 790 bine ulaştı. Yani yüzde 100'ün üzerinde büyüme var. Bu olumlu bir gelişme. VİOP'ta ayda en az bir işlem yapan yatırımcı sayısı geçen yılın mayısında 22 bin iken şu anda 30 bine ulaşmış durumda. Yatırım fonlarının portföy büyüklüğü bu dönemde yüzde 88 büyüdü. Kurumsal yatırımcılarda da önemli bir büyüme katedildi. Sermaye piyasasındaki birçok alanda uzun yıllardır görmediğimiz büyümeleri yaşıyoruz."
Keler, halka açık şirketlerin piyasa değerinin son 6 ayda aşırı değişmediğini ve 2018 sonuna göre ilerleme yaşandığını belirterek, "En büyük hareketlenmeyi BIST 100 dışındaki hisselerde görüyoruz. 385 milyar liraya ulaştı. Bu rakam 2018 sonunda 205 milyar liraydı, 2019 sonunda 328 milyar liraydı. 1,5 yılda yaklaşık 2 katına ulaştığını görüyoruz." ifadelerini kullandı.
"Kurumsal yatırımcı büyüklüğü 369 milyar liraya ulaştı"
Alp Keler, gelişmekte olan ülkeler arasında Borsa İstanbul'un potansiyelinin yüksek olduğunu, hisse senedi piyasasında hak edilen yere ulaşma konusunda gidilecek yol olduğunu anlattı.
Son dönemde özel sektör borçlanma araçlarının piyasa değerinde istikrarlı büyüme yaşandığını, 2018 sonunda 70 milyar lira olan rakamın 2020 Mayıs itibarıyla 117 milyar liraya ulaştığını dile getiren Keler, "Kurumsal yatırımcılarda ise hikayemiz gerçekten çok iyi. 2018 sonu itibarıyla 193 milyar lira olan kurumsal yatırımcı büyüklüğü 369 milyar liraya ulaşmış durumda." dedi.
Keler, kurumsal yatırımcı büyüklüğünde daha gidilecek çok yol olduğunu kaydederek, "Bugün Türkiye'de her 6 kişiden bir kişide emeklilik fonu, her 20 kişiden birinde yatırım fonu var. Ancak 18 yaş üzeri bin TL üzerinde hesabı olan hisse senedi yatırımcısı 62 kişide bir kişi. Bu da önümüzdeki potansiyeli gösteriyor." diye konuştu.
Emeklilik fonlarının büyüklüğünün 143 milyar liraya ulaştığını dile getiren Keler, burada istikrarlı büyümenin sürdüğünü anlattı.
Piyasaların derinleşmesi açısından yabancı yatırımcıların katkısının öneminden bahseden Keler, bu katkının son dönemde azaldığını bildirdi.
Sermaye piyasası yatırımcılarına uyarılar
TSPB Başkanı Keler, sermaye piyasalarına yeni giren yatırımcıların özelliklerine değinerek, yeni yatırımcıların daha çok gençlerden oluştuğunu söyledi.
Yeni yatırımcıların ağırlıklı olarak 30-39 yaş aralığında olduğunu dile getiren Keler, dijital kanalları daha iyi kullanan gençlerin sadece Türkiye'de değil tüm dünyada yatırımcı sayısını artırdığını anlattı.
Keler, yeni yatırımcıların büyük bir kısmının 0-50 bin lira aralığında yatırım yaptığını kaydederek, ilginin düşük montanlı yatırımlara yönelik olduğunu bildirdi.
Sermaye piyasası ürünlerinin risksiz bir yatırım olmadığını dile getiren Keler, şu uyarılarda bulundu:
"Yatırımcılarımızın özellikle uzun vadeli olmasını istiyoruz. Hisse senedi gerçekten iyi bir yatırım aracıdır. Ancak hisse senedi yatırımlarında kurum seçerken, yatırım yaparken ve yatırım sonrası sürece çok dikkat edilmeli. Kısa vadede para kazanmaya yönelik yatırımlar ikinci planda olmalı. Hisse senedi yatırımında uzun vadede güzel getiriler elde edilebilir ancak kısa vadede dalgalar yaşanabilir. Yatırımcılarımız risklerini belirlemeli ve yatırım stratejisi oluşturmalı. Her yatırımın farklı bir stratejisi olabilir. Şirket seçerken, sektör seçerken veya haber bazlı yatırım yaparken, piyasadaki gelişmelere göre yatırım yaparken belirli stratejiler oluşturulması lazım."
Keler, yatırımcılara tek bir hisse senedine veya yatırım aracına yoğunlaşmamalarını tavsiye ettiklerini belirterek, "Bir sepet yapmalarını, farklı yatırım araçlarından zenginlik sağlamalarını öneriyoruz. Kısa vadeli alım-satımdan kaçınmalarını, daha çok uzun vadeli yatırımları tercih etmeleri gerektiğini düşünüyoruz." diye konuştu.
Keler, yeni yatırımcı sayısındaki olumlu artışa değinerek, uzun vadede sermaye piyasalarının gelişimi için bu ilgideki yükselişin sürmesi gerektiğini söyledi.
"Sermaye piyasalarımız dünya standartlarında"
TSPB Başkanı Keler, Türkiye'de sermaye piyasalarının alt yapısının dünya standartlarında olduğunu belirterek, hiç aksama yaşamadan hizmet veren bir borsanın bulunduğunu söyledi.
Türkiye'de halka açılmada verilen teşviklere değinen Keler, girişim sermayesi yatırım fonlarında, teknoloji şirketlerinin daha erken aşamada halka açılmasında ve reel sektörün finansmanında olumlu gelişmeler olduğunu anlattı.
"Sosyal medya fenomenleri aracılığıyla yatırım yapılmamalı"
Alp Keler, ilgili bir soru üzerine, sermaye piyasasına yatırım yaparken yatırım yapılan ürünün iyi incelenmesi, belki de başlangıçta direkt hisse senedine yatırım yapılmaması, risk ve getiri konusuna iyi odaklanılması gerektiğini vurguladı.
Yeni yatırımcı ilgisinin haziranda da artarak devam ettiğini, fonların büyümeyi sürdürdüğünü dile getiren Keler, normalleşme sürecinde SPK ve Borsa İstanbul'un sosyal medyaya yönelik yaptığı uyarılardan bahsetti.
Keler, "Sosyal medyada yatırımı yönlendiren kişilerin görüşlerini ikinci planda tutulmalı. Sosyal medya fenomenleri aracılığıyla yatırım yapılmamalı. Bu gibi sitelerin ilerleyen süreçlerde yaptırıma uğrayacağı SPK tarafından açıklandı." dedi.
"Türkiye'nin gelişmekte olan ülkeler endeksinden çıkarılabileceği bildirildi. Bu durum ne boyutta fon çıkışına neden olabilir? Açığa satış yasağı gibi düzenlemeler Türk hisse senedi piyasasına etkisi nasıl?" şeklindeki soruya karşılık Keler, "FCI önemli bir endeks. Özellikle pasif fonların takip ettiği bir endeks. Son yıllarda Türkiye hisse senedi piyasasının MSCI içerisindeki ağırlığının azaldığını gözlemliyoruz. MSCI endeksinde gelişmekte olan endekste olmak önemli. Bu yakından takip edilmeli." cevabını verdi.
Açığa satış yasağının sadece Türkiye'de değil başka ülkelerde de uygulandığını dile getiren Keler, ancak diğer ülkelerde bu yasağın kalktığını, Türkiye'de de bu konuda olumlu gelişme yaşanmasını beklediklerini vurguladı.
Keler, yabancı yatırımcıların son dönemde Borsa İstanbul'dan geri çekilmesine dair bir soru üzerine, global anlamda gelişmekte olan ülkelerde benzer durumun yaşandığını, Türkiye'nin hem yerli hem de yabancı yatırımcıya ihtiyacı olduğunu anlattı.
Borsa İstanbul'da yeni halka arzların yaşanabileceğini dile getiren Keler, düşük faiz ortamında yatırımcılara yönelik faaliyetlerin fazlasıyla ilgi çekeceğini anlattı.
(AA)
