TÜİK, 2023 için kadın taytını enflasyon sepetine alırken, kakaolu toz içecek, pamuklu kumaş, çocuk gömleği, plastik mutfak eşyaları, hastane yatak ücreti ve kültürel faaliyetleri sepetten çıkardı.
Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK), 2023 yılı için enflasyon sepetinde yer alan ürünleri ve ağırlıklarını güncelledi.
TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre, 2023 yılında TÜFE mal ve hizmet sepetine yeni giren tek madde ‘Kadın Tayt (Penye)’ iken sepetten çıkan maddeler; Kakaolu Toz İçecek, Pamuklu Kumaş, Çocuk Gömlek, Plastik Mutfak Eşyaları, Hastane Yatak Ücreti ve Diğer Kültürel Faaliyetler oldu.
Ayrıca, Sigara, Otomobil (Dizel), Otomobil (Benzinli), Uçak Bileti Ücreti, Cep Telefonu Görüşme Ücreti, Otoban Geçiş Ücreti, Magazin ve Dergi, Elektrikli Süpürge, Kablolu-Özel Televizyon Yayın Hizmetleri, Telefon Yedek Parçaları, Diğer Sağlık Ürünleri, Cilt ve Vücut Ürünleri ve Balık maddeleri altında kapsanan madde çeşitleri ve madde çeşit ağırlıkları güncellendi.
Tüketim tercihleri sepete yansıtıldı
TÜİK'ten yapılan açıklamada konuyla ilgili şöyle denildi:
"Bu değişikliklerin sebebi, hanehalklarının madde çeşidi düzeyinde değişim gösteren güncel tüketim tercihlerinin TÜFE sepetine yansıtılabilmesidir. Örneğin; "Sigaralar (madde)" için yeni 6 bir ürünün (madde çeşidi) piyasaya girmesi veya yaygın olarak tüketilir hale gelmesi durumunda madde sepetine ‘çeşit’ olarak eklenmesi gerekmektedir.
Aynı durum otomobiller için de geçerlidir. Her yıl yeni modellerin piyasaya girmesi ve bazı modellerin üretimine son verilmesi nedeniyle “Otomobil (Dizel)” ve “Otomobil (Benzinli)” maddeleri için fiyatı derlenen marka ve modeller (madde çeşidi) güncellenmekte, ayrıca tüketicilerin zaman içinde değişen tercihleri (örneğin; vites türü) de sepette yer alan madde çeşidi tanımlarına ve ağırlıklarına yansıtılmaktadır.
Zincirleme endeks yapısı dolayısıyla, yapılan güncellemeler endekse saf fiyat değişimi olarak yansımaktadır.
Mevsimsel ürünlerin TÜFE hesaplamalarında kullanımı belirli bir mevsimsel çetele üzerinden takip edilmektedir. Çetelede mevsimsel ürünlerin fiyatlarının hangi aylar için derleneceği önceden belirlenmektedir. Mevsimsel ürün olarak ele alınan maddeler, gıda ve giyim grupları altında yer alan, iklim ve mevsimsel koşullara göre satış dönemleri değişkenlik gösterebilen ürünlerdir.
TÜFE’de çetelenin oluşturulmasında aylara göre geçmiş fiyat serileri ve meyve-sebze üretim değerleri gibi kaynaklar kullanılmaktadır. Mevsimsel ürünler için sezon dışı dönemde Eurostat klavuzunda belirtilen standart ve yöntemler doğrultusunda ilgili ürünlerin fiyat tahmini yapılarak endekse dahil edilmektedir.
2022 yılı TÜFE zincirleme çalışmalarında yapılan analizlerde, yazlık ürünlerin çetelede giriş ayı olan nisan ayının mayıs ayına, kışlık ürünlerin giriş ayının ekim ayından kasım ayına kaydığı gözlemlenmiş olup, çetelede güncelleme yapılmıştır."