İstanbul, 4 Mart (DHA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, baklagillere verilen desteği değerlendirdiği açıklamasında sağlanan desteğin üretimi olumlu yönde etkilemesine kuru baklagillerin iyi bir örnek olduğunu söyledi.
Açıklamasında Bayraktar, “Desteğin üretimi olumlu yönde etkilemesine kuru baklagiller iyi bir örnektir. Destek artınca, toplam kuru baklagil üretim alanı bir yılda 752 bin 414 dekar, toplam üretim ise 83 bin 552 ton arttı” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde yetiştirilen yemeklik tane baklagillerde yıllar itibarıyla gerileyen üretim alanlarının son yıllarda verilen desteklerin artmasıyla birlikte yeniden artışa geçtiğini belirtti.
Ülkemizde baklagillerde genelde fiyat politikasının olmayışının çiftçinin baklagil üretiminden kaçmasına neden olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Baklagil üretimindeki azalmanın başka unsurları da var. Üretimin yaygın olduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde tarım arazilerinin sulamaya açılması çiftçiyi pamuk gibi alternatif ürünlere yöneltti. Hayvancılığı geliştirmek için verilen destekler ve krediler sonrası hayvan yemi ihtiyacının artması çiftçiyi satabileceği, para eden ürünlere özellikle mısır ekimine yönlendirdi.
Önemli bir gıda ürünü olan kuru baklagillerde üretim alanlarının azalmasının ve üretimin düşmesinin önüne geçmek, baklagil üretimini yeniden canlandırmak ve üreticiler açısından cazip hale getirmek için 2008 yılında nohut, kuru fasulye, kırmızı ve yeşil mercimekte prim uygulaması başlatıldı. Kilogramda 10 kuruşla başlayan prim uygulaması, 2015 yılında 20 kuruşa, 2016 yılında 30 kuruşa çıkarıldı. Hatta su kısıtı olan bölgelerde bu desteğin yüzde 50 fazlasıyla verilmesi üretime olumlu yansıdı” dedi.
Üretim alanları artıyor
Bayraktar, 2015 yılında üretim alanlarının toplam kuru baklagilde altı milyon 903 bin, nohutta üç milyon 593 bin dekara kadar düştüğünü ve kırmızı mercimek üretim alanının iki milyon 75 bin, yeşil mercimek üretim alanının 164 bin, kuru fasuyle üretim alanının 936 bin dekar olduğunu belirterek, “2017 yılında kuru fasulye hariç nohut, kırmızı ve yeşil mercimekte ve toplam kuru baklagillerin üretim alanlarında artış var. Toplam kuru baklagil üretim alanı 752 bin dekar artışla yedi milyon 152 bin dekardan yedi milyon 905 bin dekara çıktı. Nohut üretim alanları 358 bin dekar artışla üç milyon 595 bin dekardan üç milyon 953 bin dekara, kırmızı mercimek üretim alanı 338 bin dekar artışla iki milyon 355 bin dekardan iki milyon 693 bin dekara, yeşil mercimek alanı 85 bin dekar artışla 167.6 bin dekardan 232.2 bin dekara yükseldi. 898 bin dekar olan kuru fasulye üretim alanı yaklaşık bin dekar azalarak 897 bin dekara indi” dedi.
Üretim artıyor
Bayraktar konuşmasında ayrıca toplam kuru baklagil üretiminin 2017 yılında yaklaşık 84 bin ton artışla bir milyon 80 bin tondan bir milyon 164 bin tona yükseldiğine dikkat çekti ve nohut üretiminin 15 bin ton artışla 455 bin tondan 470 bin tona, kırmızı mercimek üretiminin 55 bin ton artışla 345 bin tondan 400 bin tona, yeşil mercimek üretimi 10 bin ton artışla 20 bin tondan 30 bin tona, üretim alanı azalmasına karşın kuru fasulye üretiminin ise dört bin ton artışla 235 bin tondan 239 bin tona çıktığı bilgisini verdi.
2018’de prim 30 kuruştan 50 kuruşa, mazot ve gübre desteği 15.42 liradan 18 liraya yükseltildi
2008’de kilogramda 10 kuruşla başlayan primin, 2015’de 20 kuruşa, 2016’da 30 kuruşa çıkarılması, 2016 yılında dekar başına 11 lira olan mazot ve gübre desteğinin ise 15 lira 42 kuruşa yükseltilmesinin üretim artışına yol açtığının görüldüğünü belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“2018 yılında prim desteğinin yüzde 66.7 artışla 30 kuruştan 50 kuruşa çıkarılması, mazot ve gübre desteğinin ise yüzde 16.7 artışla 15 lira 42 kuruştan 18 liraya yükseltilmesi kuru baklagillerde hem üretim alanlarını hem de üretimi daha da artıracaktır. Çiftçimiz, yeterli destek verilirse, ürünü makul fiyatla elinde çıkarabileceğini öngörürse üretimden kaçmıyor. Gecesini gündüzüne katıyor, çalışıyor, didiniyor, üretiyor. Baklagillerde üretim artışını engelleyen nedenlerden biri de verim düşüklüğüdür. Baklagil üretiminde sertifikalı tohum kullanımı oldukça yetersizdir. 2016 ve 2017 yılında olduğu gibi 2018 yılında da sertifikalı tohum desteği dekarda 20 lira olarak belirlenmiştir. Sertifikalı tohum kullanımının artırılması amacıyla tohum üretimi yapan ve sertifikalı tohum kullanan üreticilerin daha fazla desteklenmesi gerekmektedir.”
