İşçilerin ücret artışı enflasyonu yakalayamadı 2024 yılı sonunda yüzde 44,38’e ulaşan enflasyon karşısında işçilerin yıllık ücret artışı yüzde 41,4’te kaldı. 88 sektörün yalnızca 32’sinde ücretler enflasyonun üzerinde artarken, asgari ücrete yapılan yüzde 30’luk artışa karşın ortalama ücret artışı aralık-mart döneminde yüzde 25,5 ile sınırlı kaldı.
2025 yılı başında net asgari ücret 17.002,12 TL’den 22.104,67 TL’ye, brüt asgari ücret ise 20.002,50 TL’den 26.005,50 TL’ye çıkarıldı. Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilen prime esas kazançlara göre yaklaşık 16,3 milyon işçinin aralık ayındaki ortalama brüt maaşı 39.248 TL iken, 2025 yılı mart ayında bu tutar 49.260 TL’ye yükseldi. Böylece üç aylık dönemde ortalama brüt ücret artışı yüzde 25,5 oldu. Asgari ücret zammı yüzde 30 seviyesindeyken, ortalama ücretlerdeki artış bu seviyenin 4,5 puan altında gerçekleşti.
Geçen yılın mart ayında SGK’ya bildirilen ortalama aylık brüt ücret 34.849 TL düzeyindeydi. 2025 yılı mart ayında ulaşılan 49.260 TL dikkate alındığında yıllık ücret artışı yüzde 41,4 oldu. 2024 yılı enflasyonu yüzde 44,38 olarak açıklanmışken, işçilerin yıllık ücret artışları bu oranın 2,98 puan altında kaldı.
Ücret artışları 56 sektörde enflasyonun altında kaldı
SGK’nın Avrupa Birliği’nin NACE sınıflamasına göre yayımladığı aylık veriler doğrultusunda Türkiye’de 88 ekonomik faaliyet kolu bulunuyor. Bu sektörlerin sadece 32’sinde 2025 yılı mart ayı itibarıyla ücret artışları enflasyonun üzerinde gerçekleşti. Geriye kalan 56 sektörde ise işçilerin zam oranları yıllık enflasyonun gerisinde kaldı. Aralık ayına göre yapılan değerlendirmede ise yalnızca 14 sektördeki artış oranı asgari ücretteki yüzde 30’luk artışı geçebildi. Diğer 74 sektördeki ücret artışları asgari ücret zammının da altında kaldı. Bu tablo, "geçen yılın ikinci yarısında yapılan ara zamlar yıllık bazda ücretlerdeki erimeyi sınırlarken, 2025 yılında sektörlerin yüzde 84’ünde asgari ücretin altında zam yapıldığını gösteriyor."
Bazı sektörlerde SGK’ya bildirilen ücretlerin, işçilere fiilen ödenen gerçek ücretlerden daha düşük olması sebebiyle verilerde sapmalar yaşanabiliyor. Örnek olarak yatılı bakım hizmetleri sektörü verileri, 2024 yılı boyunca düşüş gösterirken 2025 yılı başında tekrar artış göstermeye başladı. "Bunun en önemli sebebinin kazançların gerçekte ödenenden daha düşük bildirilmesinden kaynaklandığını söylemek mümkün. Muhtemelen, denetimlerin artmasıyla tekrar gerçek kazançlar bildirilmeye başlandığı için veriler arasında tutarsızlık görünüyor."
SGK’nın geniş kapsamlı verileri incelendiğinde, işçilerin büyük bölümünün ücret artışlarının hem yıllık enflasyonun hem de asgari ücret zammının altında kaldığı ortaya çıktı.
Ücret artışının yüksek olduğu sektörler sınırlı kaldı
Sektörel bazda değerlendirildiğinde, 2024-2025 dönemi içinde yıllık bazda en yüksek ücret artışı yüzde 68,4 ile tütün ürünleri imalatında görüldü. Bu sektörü sırasıyla yüzde 61,8 ile programlama, yayıncılık, haber ajansı ve diğer içerik dağıtım faaliyetleri, yüzde 61 ile içecek imalatı, yüzde 59,8 ile kanalizasyon hizmetleri, yüzde 57 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sistemleri üretim ve dağıtımı izledi. Metal cevheri madenciliği sektöründe yıllık ücret artışı yüzde 55,2, telekomünikasyon alanında yüzde 54,8, binalarla ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi alanında yüzde 53,6 oldu. Reklamcılık ve halkla ilişkiler yüzde 50,7, bilgisayar, elektronik ve optik ürünler imalatı yüzde 50,4, atık toplama, geri kazanım ve bertaraf faaliyetleri ile iyileştirme faaliyetleri ve diğer atık yönetimi hizmeti faaliyetleri ise yüzde 50,2 oranında ücret artışı yaşanan sektörler arasında yer aldı.
Türkiye’de fiyatların en hızlı arttığı sektörlerin başında gelen yiyecek ve içecek hizmetleri alanında ise yıllık ücret artışı yüzde 39,4 seviyesinde kaldı. Ücret artışlarının sınırlı kaldığı bu sektörde, ortalama maaşlar asgari ücretin yalnızca yüzde 31 üzerinde yer aldı. Personel maliyetlerinin yüksekliğini fiyat artışlarının temel gerekçesi olarak gösteren sektör temsilcileri, çalışanlara yapılan zam oranlarında asgari seviyede kalmayı tercih etti.
Deprem sonrasında maliyetlerin yükseldiği ifade edilen inşaat sektöründe yıllık ücret artışı yüzde 36,4 oldu. Bu sektördeki ortalama ücret, asgari ücretin yalnızca yüzde 28 üstünde gerçekleşti. Giyim imalatı sektöründe ücret zammı yüzde 32,5 olurken, tekstil alanında yüzde 36,2 seviyesinde kaldı.
Kaynak: Ahmet Kıvanç/Habertürk
