Ekonomi gazetecisi Emre Özpeynirci’nin değerlendirmesine göre, 2025 yılının ilk beş ayında otomotiv sektöründe sınırlı bir büyüme yaşanmasına rağmen ÖTV gelirlerinde dikkat çekici bir artış kaydedildi. Bu tabloya rağmen Meclis’e sunulan yeni ÖTV yetki talebi ise kamuoyunda tartışmalara yol açtı.
Otomotiv Pazarı Sınırlı Büyürken ÖTV Tahsilatı Rekor Kırdı
Emre Özpeynirci’nin verilerine göre, 2025 yılının Ocak-Mayıs döneminde otomotiv pazarı yalnızca yüzde 3 büyürken, aynı dönemde ÖTV tahsilatı yüzde 40,45 artarak 254 milyar TL seviyesini geçti. Araç başına ortalama ÖTV tutarı ise 368 bin TL’den 502 bin TL’ye yükseldi ve bu da yaklaşık yüzde 36,41’lik bir artış anlamına geldi.
Mayıs ayında ise otomotiv pazarı yüzde 6,32 büyüyerek 111.600 adetlik satış hacmine ulaştı. Aynı ayda ÖTV geliri yüzde 20,87’lik bir artışla 54,2 milyar TL’ye çıktı.
Yıl genelinde 2025 için belirlenen ÖTV tahsilat hedefi 818,8 milyar TL olarak açıklanmışken, yılın ilk beş ayında bu hedefin yüzde 32’si şimdiden gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde bu oran yüzde 36,42 olmuştu ve yıl sonunda hedefin aşıldığı görülmüştü.
Vergi Artışının Temel Nedenleri: Fiyatlar, Matrahlar, Segment Kayması
Bu vergi artışının nedenlerine de değinen Özpeynirci, satılan araçların ortalama fiyatlarının arttığını, döviz kuru ve enflasyon etkisiyle birlikte segment kaymasının yaşandığını ve en önemlisi matrah dilimlerinin güncellenmediğini vurguladı.
Özellikle içten yanmalı araçların artık yüzde 80’in altındaki ÖTV dilimlerinde yer bulamaması, vergi yükünü doğrudan yukarı taşıdı. Elektrikli ve hibrit araçlar ÖTV avantajına sahip olsa da yüksek satış fiyatları nedeniyle toplam tahsilata ciddi katkı sundu.
Bu Kadar Gelire Rağmen Yeni Vergi Yetkisi Neden Gündemde?
Emre Özpeynirci'ye göre, hükümetin Meclis’e sunduğu yasa teklifiyle talep ettiği yetkinin üç temel gerekçesi bulunuyor:
''1. Esneklik istiyorlar: Hükümet, piyasaya göre hızlı vergi müdahalesi yapabilmek istiyor. Meclis sürecine takılmadan…
2. Stratejik kontrol: Motor hacmi, batarya kapasitesi, menzil gibi özelliklere göre anında farklı ÖTV oranı belirleyebilecek. Bu da piyasa yönlendirmesi açısından güçlü bir araç.
3. Gelir güvencesi: Ekonomik daralma olsa bile, “vergi oranı artışıyla gelirde kayıp yaşanmaması” garantilenmek isteniyor.''
Özpeynirci’nin aktardığı önemli bir diğer not ise teklifin Resmî Gazete’de yayımlanmadan önce değişebileceği yönünde. Çünkü “kanun teklifinde onca matrah dilimi yazıp, hepsine yüzde 80 yazmak mantıklı gelmiyor.” ifadeleriyle, vergi dilimlerinin tamamına aynı oranı uygulamanın teknik açıdan sorunlu bir düzenleme olabileceği belirtiliyor.
