Yapay et üreticisi Beyond Meat'in piyasa değeri düşerken, araştırmalar da yapay ete olan ilginin %8 oranında azaldığını ortaya koydu.
Corona virüsü salgını, et tedarik zincirinin aksamasına neden olurken yapay etlerin daha fazla tercih edilmesini sağladı. Salgın döneminin yükselen markalarından, yapay et üreticisi Beyond Meat’in piyasa değeri 2019’daki ilk halka arzından sonra 14 milyar dolara ulaşmıştı.
Bu hafta şirketin kaybettiği tüm parayı telafi etmek için 200 milyon dolara kadar ek sermaye arttırması gerektiğini açıklamasının ardından piyasa değeri 700 milyon doların altına düştü.
Beyond Meat CEO’su Ethan Brown, çarşamba günü yaptığı kazanç çağrısında işletmenin zor bir evreden geçtiğini ve sonunda “erken benimseyenlerden ana akım tüketicilere kadar uçurumu aşacağı” yönündeki iyimserliğini dile getirdi.
Ancak, hayvansal ürünlere alternatifleri teşvik etmek için kurulan Good Food Institute’a göre Amerikalı perakende tüketiciler 2022’de 2021’e göre yüzde 8 daha az bitki bazlı yapay et satın aldı ve müşterilerin yalnızca yüzde 63’ü sürekli müşterilerden oluştu.
Corona virüsü salgını özellikle ABD’deki et üretimindeki tedarik zincirini etkiledi. Büyük tesisler salgın nedeniyle kapılarını kapatmak zorunda kaldı. Bu durum, ‘bitki bazlı yapay et’ sektörünün yıldızının parlamasını sağladı. Fakat günümüzde yenilik etkisini yitirdi. Tüketiciler artık daha pahalıya mâl olan ve taklit etmeye çalıştıkları etler kadar lezzetli olmayan yüksek oranda işlenmiş ürünleri denemekten heyecan duymuyor.
“Yalnızca yüzde 20’si lezzetli bulunuyor”
Yapay etlerin daha az tercih edilmesinin nedenlerinden biri olarak sahte etin tadı ve kokusunun iştah açıcı olmaması gösteriliyor. Pazar araştırma şirketi Mintel’in bir anket sonucuna göre tüketiciler, yapat etlerin yalnızca yüzde 20’sini lezzetli bulurken, hayvansal etlerin yüzde 61’inin lezzetli olduğunu düşünüyor.
Birçok fast-food zinciri, yapay etlere pilot uygulama yaptı ancak bunları ABD menülerine kalıcı olarak yerleştirmemeyi seçti.
Maliyeti yüzde 67 daha fazla
Diğer bir yandan Good Food Institute, yapay etlerin ortalama olarak hayvansal etlerden yüzde 67 daha maliyetli olduğunu söylüyor. Enflasyonun etkisiyle her şey daha pahalı hala gelirken daha az insan yapay etlere daha fazla para ödemeye istekli hale geldi. Satışların durgun olması fiyatların düşmesini zorlaştırırken, bitkisel etler maliyet bilincine sahip müşteriler için ekonomik olmayan lüks ürünler olmaya devam ediyor.
Bitkisel etlerin sağlıklı olup olmadığına yönelik görüşler ise bir diğer tartışma konusunu oluşturuyor. Endüstri grupları, bitki bazlı ürünlerin, hayvansal kaynaklı muadillerine göre lif bakımından daha yüksek olduğunu söylerken daha düşük doymuş yağın olduğunu ve kolesterol içermediğini söylüyor. Fakat pek çok Amerikalı artık yapay eti sağlıklı olarak görmüyor.
Yalnızca yüzde 38 sağlıklı olduğunu düşünüyor
Bir ticaret birliği olan The Food Marketing Institute’a göre 2020’de tüketicilerin yarısı bitki bazlı etlerin sağlıklı olduğunu düşünürken bu oran son ankette yüzde 38’e düştü.
Araştırmalar, çoğu insanın et üretiminin çevresel etkileri hakkında bilgilendirildiğinde bile bitki bazlı ikamelerle ilgili tercihlerini değiştirmediğini gösteriyor. Diğer bir yandan pazarlama materyallerinde iklim değişikliğine vurgu yapılması ise sektörü kültür savaşlarının içine soktu. Diğer bir yandan bitkisel ete olan talep Avrupa’da Amerika Birleşik Devletleri’nden daha iyi performans gösteriyor.
