İstanbul, 1 Şubat (DHA) – Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) son tahminlerine göre beklenenden daha iyi gerçekleşen hasatların ardından 2017/18 sezonunun buğday ve mısır için rekor stok seviyesi ile kapanması öngörülüyor.
FAO'nun son Tahıl Arz ve Talep Özeti’ne göre “tüm önemli tahıllar için küresel piyasalar rekor stok seviyeleriyle desteklenerek dengeli bir şekilde devam ediyor.” Stok kullanım oranının 16 yıldaki en yüksek seviyesine çıkması bekleniyor.
Bugün açıklanan rapora göre FAO Gıda Fiyat Endeksi Ocak ayında bir önceki aya göre neredeyse hiç değişmezken bir yıl önceki seviyesinin yaklaşık yüzde 3.0 altında gerçekleşti.
Rekor üretim bol arzın önünü açıyor
FAO'nun 2017’deki küresel tahıl üretimi için güncellenen tahminleri 2640 milyon tonda seyrederken bu oran 2016’dan yüzde 1.3 artış ve tüm zamanların en yüksek seviyesi anlamına geliyor.
Çin, Meksika ve Avrupa Birliği’nde beklenen yüksek mısır üretiminin etkisiyle öngörülen tahıl üretimi Aralık ayından bu yana 13.5 milyon ton yükseldi.
FAO 2017 buğday üretim tahminlerini de Kanada ve Rusya Federasyonu’ndaki büyük hasat beklentisinden dolayı arttırdı. 2017/18 sezonunda muhtemel tahıl kullanımı da 2016/17 sezonuna göre yüzde 1.4 arttı. Yukarı yönlü revizyon iri taneliler için dikkat çekti.
Tahıl üretimi kullanımdan daha fazla öngörüldüğünden stokların zaten yüksek açılış seviyelerinin üzerine çıkması ve 2001/02 sezonundan bu yana en yüksek seviyedeki yüzde 27,7'lik dünya stok kullanım oranına ulaşması bekleniyor.
Öte yandan uluslararası ticaret hacimlerinin mısır haricindeki başlıca tahıllarda biraz daralacağı tahmin ediliyor.
Gıda emtia fiyatları genel olarak istikrarlı
FAO Gıda Fiyat Endeksi Ocak ayında ortalama 169.5 puan olarak ölçülürken bir önceki aya göre neredeyse hiç değişmedi. Palm yağı ve taneli tahıllardaki yükselme şeker, tereyağı ve peynirdeki düşüşle dengelendi.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi Ocak ayında Aralık’a göre yüzde 2.5 yükseldi. Bunda hava durumu ve daha zayıf bir Amerikan dolarına dair endişeler etkili oldu. Buğday, pirinç ve mısır da dahil olmak üzere iri taneleri kapsayan endeks Ocak 2017 seviyesine göre ise yüzde 6.3 daha yüksek gerçekleşti.
FAO Gıda Fiyat Endeksi Uluslararası pazarlardaki beş ana gıda maddelerinin fiyat ve ticaretinin takip edilerek hesaplanıyor.
FAO Bitkisel Yağ Fiyatı Endeksi Ocak ayında neredeyse hiç değişmedi. Palm yağ değerleri yükselirken ayçiçeği ve kolza yağı yağ fiyatlarında düşüş görüldü.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi Aralık 2017’ye göre yüzde 2.4 geriledi. Kuzey yarımkürede ve Avustralya'da bol miktarda arzın etkisiyle uluslararası tereyağı ve peynir fiyatları yüksek süt tozu fiyatlarına göre daha ağır bastı.
FAO Şeker Fiyatları Endeksi yüzde 1.6 düşerken bir yıl önceki seviyesinin yüzde 30’dan fazla altında gerçekleşti. Bunda güçlü üretim sonuçları ve neticesinde geniş ihracat imkanı önemli rol oynadı.
FAO Et Fiyat Endeksi aylık bazda neredeyse değişmedi. Kümes hayvanları ve domuz eti için zayıf ithalat talebi daha güçlü küçükbaş hayvan talebi ile dengelendi.