Yerli yatırımcıların pay senedi varlıkları 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 39 artarak 3,6 trilyon liraya çıktı. Bu rakam ise yerli yatırımcıların varlıklarının enflasyondan daha az artış gösterdiğini ortaya koydu.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı 2024 yılı "Finansal Piyasa Özet Verileri"ni açıkladı.
Yerli yatırımcıların toplam finansal varlıkları 2024 yılında yüzde 32 artışla 29,8 trilyon lirayı geçti. Ancak, pay senedi varlıklarında gözlenen 3 trilyon 606 milyar liralık toplam büyüme, yıllık enflasyon oranı dikkate alındığında reel bir kazanç sağlayamadı. Varlık dağılımına bakıldığında bireysel yatırımcıların 1 trilyon 820 milyar lira, tüzel kişilerin 1 trilyon 20 milyon lira, kurumsal yatırımcıların ise 766 milyar liralık paya sahip olduğu görüldü.
Özel eurobond varlıklarında yüzde 120 büyüme kaydedilirken kamu eurobond varlıkları yüzde 24 artış gösterdi ve 1,8 trilyon lirayı aştı. Bunun yanında yerli yatırımcıların TL mevduat varlıkları yüzde 37 artışla 11 trilyon 651 milyar liraya ulaştı. Döviz tevdiat hesaplarındaki artış yüzde 11’de kalarak toplamda 5 trilyon 748 milyar lira seviyesine çıktı.
Devlet iç borçlanma senedi varlıkları yüzde 36,6 artışla 5 trilyon 588 milyar liraya ulaşırken özel sektör borçlanma araçları portföyü yüzde 43 büyüyerek 331 milyar lira oldu.
Yabancıların Finansal Gücü Artıyor
Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları yüzde 51,2 artarak 3 trilyon 892 milyar liraya ulaştı. Devlet iç borçlanma senetlerinde yüzde 695 oranında büyüyen yabancı yatırımları toplamda 616 milyar liraya ulaştı. Özel sektör borçlanma araçlarındaki varlıklar ise yüzde 633 artışla 12,7 milyar liraya çıktı.
Yabancıların pay senedi varlıkları yüzde 35,3 artışla 2,1 trilyon lirayı aşarken, toplam 5 trilyon 712 milyar liralık pay senedi portföy değerinin yüzde 37’si yabancı yatırımcılara, yüzde 63’ü ise yerlilere ait oldu. Ancak yabancı yatırımcıların pay senedi varlıklarındaki büyüme de enflasyon oranının altında kaldı.
Halka Arzlarda ve Yatırımcı Sayısında Gerileme
Borsa İstanbul’da 2023 yılında 7 milyon 644 bine ulaşan toplam bakiyeli pay senedi yatırımcı sayısı, 2024’te yerli bireysel yatırımcıların azalan ilgisiyle 6 milyon 840 bine geriledi. Ancak yatırım fonlarına olan ilgi artarak yatırımcı sayısını 5 milyon 413 bine taşıdı.
2023 yılında 54 şirket halka arz edilirken, bu sayı 2024’te 34’e düştü. Halka arzlardan elde edilen toplam sermaye 59,5 milyar lira olarak kaydedildi. Halka açık şirketlerin piyasa değeri yüzde 34 artışla 13 trilyon 422 milyar lirayı aştı. Bununla birlikte, faiz oranlarındaki yükselişin etkisiyle özel sektör tahvil ihraçları yüzde 18 azaldı ve toplamda 564,7 milyar lira sermaye sağlandı.
Sonuç olarak, yerli yatırımcıların finansal büyüme rakamları enflasyon karşısında gerçek bir kazanç sağlayamazken, yatırımcı davranışları risk iştahının azaldığını ortaya koydu.
