İstanbul, 3 Eylül (DHA) - ING Bank’ın yayınladığı “Beklentilere paralel olarak yüksek bir düzeyde gerçekleşen Ağustos rakamının ardından yıllık enflasyon hızlı artış eğilimini sürdürdü…” başlıklı ekonomi notunda, “Ağustos’ta beklentilere yakın gerçekleşen aylık enflasyonun ardından yıllık rakam 2003 bazlı seride yeni bir tepe noktasına ulaşarak yüzde 17.9 oldu” denildi ve şu değerlendirmeler yapıldı:
“Yıllık rakamdaki harekette, mal grubunda özellikle de enerji ile çekirdek mallarda gözlenen gözlenen sert fiyat artışları önemli rol oynarken; fiyatlama davranışlarında devam eden bozulma ve kura duyarlı ürünlerin katkısıyla hizmet enflasyonunda bir süreden beri gözlenen yukarı yönlü seyir devam etti.
“Yurt içi üretici fiyat endeksinde ise genele yaygın fiyat artışları sonucu aylık değişim yüzde 6.6 ile 2003’ten bu yana en yüksek aylık rakam olurken; hızlı bir yukarı trend içerisinde olan yıllık enflasyon Ağustos’ta da artarak yüzde 25’ten yüzde 32.13’e ulaştı ve üretici fiyatları kaynaklı baskıların artarak sürdüğünü bir kez daha teyit etti.
“TÜFE’nin detaylarında; aylık enflasyona en yüksek pozitif katkı yüzde 0.8 puanla kurdaki artışın yansımalarının devam ettiği ulaştırma grubundan kaynaklandı ve bu gruptaki yıllık enflasyon yüzde 27’yi aştı.
“Söz konusu artışta, Mayıs’ta uygulamaya konan petrol fiyatlarında ya da döviz kuruna bağlı artış yaşanması halinde vergi oranlarını otomatik düşürerek pompa fiyatlarının sabit kalmasını sağlayan eşel mobil sistemi sürmesine rağmen, gelir kaybının bir kısmını telafi etmek amacıyla yapılan ÖTV ayarlaması da etkili oldu.
“Enflasyonu yukarı çeken diğer ana gruplar arasında öne çıkanlar ise kur gelişmeleri, mevsimsellik, enflasyona endeksleme, kamu fiyat ayarlamaları gibi sebeplerin etkilediği konut (yüzde 0.56 puan), ev eşyası (yüzde 0.36 puan) lokanta ve oteller (yüzde 0.14 puan) ve çeşitli mal ve hizmetler (yüzde 0.28 puan) grupları oldu.
“Enflasyonu düşüren tek grup ise mevsimsellik etkisiyle eksi olsa da, yüzde -1.59 ile endeksin başladığı 2003’ten bu yana en yüksek fiyat değişimini kaydeden giyim grubu oldu. Ayrıca, özel kapsamlı göstergelerden C endeksinde yıllık enflasyon artış eğilimini sürdürerek yüzde 17.2’ye geldi. Bu rakam çekirdek göstergelerde baskının devamına işaret ederken, kurdaki zayıflığın etkilerinin ve bozulan fiyatlama davranışlarının önümüzdeki aylarda da sürebileceğini gösterdi.
“Sonuç olarak, Temmuz rakamı kur vb. maliyet kaynaklı faktörlerle artan fiyat baskıları sonucu görünümün daha da bozulduğunu ortaya koydu. İç talepteki yavaşlama dikkate alındığında, enflasyon seyrinde liranın performansı ve gıda fiyatlarının belirleyici olmaya devam edeceği anlaşılıyor.
“Öte yandan, Ağustos’ta likiditeyi sıkılaştırarak ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 19.25’e yükselten Merkez Bankası bugün yaptığı açıklamayla Eylül PPK toplantısında parasal duruşta değişikliğe gideceği sinyalini verdi.”
