Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in kirada yüzde 25’lik zam sınırının devam etmesine yönelik bir çalışma olmadığını belirtmesinin ardından uzmanlar da yeni döneme ilişkin beklentilerini açıkladı.
Ev sahibi ve kiracılar, konut piyasasındaki yüzde 25’lik kira zam sınırında nasıl bir adım atılacağını merakla beklerken; Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bugün yaptığı açıklamada, "Kirada yüzde 25 sınırının devam etmesi için bir sebep görmüyorum, çok büyük ihtimalle devam etmez." ifadelerini kullanmıştı.
Uygulamayla ilgili yeni bir karar alınmaması halinde yüzde 25 zam sınırlaması ise 1 Temmuz 2024 tarihinde sona erecek.
Kirada zam sınırı uygulamasının İstanbul başta olmak üzere birçok ilde ev sahiplerinin evini kiraya vermek yerine boş kalmasını tercih etmesine yol açtığını ve piyasaya müdahale edildiği zaman güven kaybının oluştuğunu ifade eden uzmanlar, zam sınırının kaldırılmasının arz tarafına pozitif yansıyacağına dikkati çekti.
NTV'nin aktardığına göre uzmanlar, karar öncesi yaz aylarında yeni kiralamalarda yüzde 25-30'lara varan artışların öngörüldüğünü ancak zam sınırının kaldırılması ile kontratların normale dönmesinin beklendiğini bildirdi.
Öte yandan, konut satış fiyatlarında krediye erişimden kaynaklanan düşüşler yaşandığını belirten uzmanlar, kiralık konutlarda arz sorunu sebebiyle gerilemenin olmasını beklemediklerini ancak fiyatların bir süre sabitlenmesi sonrasında enflasyonun etkisiyle reel anlamda düşüş olabileceğini ifade etti.
Merkez Bankası’ndan fiyatları düşürmek için 5 öneri
Merkez Bankası ise 2024 yılının ilk Enflasyon Raporu'nda kira ve konut fiyatlarındaki artışa karşı çözüm önerilerini sıralamıştı. Buna göre TCMB’nin önerileri şöyle listelenmişti:
Kiralık konut arzı artırılmalı
Merkez Bankası, kiralık konut arzının artırılmasının fiyatların düşmesi için en önemli çözümlerden biri olduğunu vurguladı. Banka, bu kapsamda çeşitli teşviklerin sağlanması, kiralık konut üretimine yönelik özel sektör yatırımlarının desteklenmesi ve kamu arazilerinin kiralık konut üretimine tahsis edilmesi gibi önerilerde bulundu.
Sosyal konut uygulaması
Merkez Bankası, dar gelirli vatandaşların konut sahibi olmasını kolaylaştırmak için sosyal konut uygulamasının yaygınlaştırılması gerektiğini belirtti. Banka, bu kapsamda TOKİ tarafından üretilen sosyal konut sayısının artırılması ve sosyal konutlara erişim şartlarının kolaylaştırılması gibi önerilerde bulundu.
Hisseli kiracılık
Merkez Bankası, kiracıların bir araya gelerek konut satın almalarını teşvik etmek için "hisseli kiracılık" modelinin geliştirilmesi ve bu modele yönelik yasal düzenlemelerin yapılmasını da önerdi.
Konut sayısına göre kademeli vergilendirme
Merkez Bankası, birden fazla konut sahibi olanlardan kademeli vergi alınmasını, bu sayede yatırım amaçlı konut alımlarının caydırılacağını ve kiralık konut arzının artacağını savundu.
Boş konut vergisi
Öte yandan Merkez Bankası, uzun süre boş tutulan konutlardan vergi alınmasını, bu sayede boş konutların kiralama pazarına arz edileceğini ve kira fiyatlarının düşeceğini belirtti.