SPONSORLU İÇERİK
Kurucularından Vitalik Buterin’in Ethereum için ilk günden itibaren ortaya koyduğu vizyon merkeziyetsizlik odaklı, güvenli, düşük enerji tüketimine sahip ve ölçeklenebilir bir akıllı kontrat platformu olması yönünde. Bu amaçla yapılacak geliştirmelerin en önemlisi ise, 2022 yılı başında gerçekleşmesi beklenen Ethereum 2.0’dır.
Bitcoin, blokzinciri eşler arası düşük maliyetlerle ve hızlı bir şekilde değer aktarımı için kullanma fikrini ortaya çıkarmıştır. Bu gelişmeden sonra Vitalik Buterin ve diğer Ethereum geliştiricileri bir araya gelerek blokzincirin yalnızca değer aktarımı için değil, merkeziyetsiz uygulamaların yer alabileceği bir ağ olarak kullanılması fikri ile Ethereum’u duyurmuştur. Ethereum kısaca üzerinde binlerce uygulamanın yer alabildiği, bu uygulamaların Ethereum Sanal Makinesi aracılığıyla çalışabildiği bir ağdır.
Blokzincir Kavramı
Blokzincir kavramına değinelim. Blokzincir, içerisine işlenecek her verinin şifrelendiği ve belirli zaman aralıklarında blok adı verilen yapının içerisinde saklanarak her yeni blokta bir önceki bloğa ait bir özetin bulunduğu ve tüm bu verilerin birden çok veri depolama noktasında saklandığı bir yapıdır. Blokzincirler yapıları gereği içerisinde işlemlerin yer aldığı bloklardan oluşmaktadır. Bu bloklar ise belirli sayıda veriyi ya da işlemi depolayabilmektedir. Her blokzincirin belirli bir işlem kapasitesi bulunmaktadır. Örneğin Bitcoin blokzinciri saniyede en fazla 5-7 işlem gerçekleştirebilecek şekilde tasarlanmıştır. Ethereum blokzinciri de mevcut 1.0 versiyonu ile yaklaşık olarak saniyede 15 işlem gerçekleştirme kapasitesine sahiptir. Bu sebeple ağda maksimum işlem kapasitesinin üzerinde talep edilen her işlem beklemeye başlamakta, madenciler işlemler için daha fazla ücret talep etmekte ve yoğunluk sebebi ile hem işlem sürelerinde hem de işlem ücretlerinde büyük artışlar gerçekleşmektedir.
Ethereum 2.0 ve Beacon Chain
Tüm bunların yanında blokzincirlerde gerçekleşen işlemler bir fikir birliği mekanizmasıyla doğrulanmaktadır. Kötü niyetli kullanıcıların ağda yer alamaması için birbirinden bağımsız binlerce blokzincir çalışanı, biz bunlara madenci adını veriyoruz, işlemleri onaylamaktadır. İşlemler bir fikir birliği ortaya çıkması sonucu blokzincire işlenmektedir. Bu fikir birliği mekanizması Ethereum’da şu an için İş İspatı yöntemi ile gerçekleştirilmektedir. İş ispatı yöntemi, ağdaki madencilerin donanım gücüne bağlı olarak işlemleri kabul etmesine ve ağa işlemesine olanak sağlamaktadır. Donanım gücünün öne çıktığı ve çok güçlü cihazlara ihtiyaç duyulan bu sistemde, enerji tüketimi de yüksek boyutlara ulaşabilmektedir. Bu sebeple ilk günden itibaren Ethereum ana ağında enerji tüketimini azaltmak ve daha çevreci bir teknoloji sağlamak için Pay İspatı yöntemine geçiş tartışılmıştır. Bu amaçla 2020 yılı sonunda Ethereum 2.0 kontratı oluşturulmuş ve kontrata gerekli ETH miktarının yatırılması halinde Ethereum 2.0 sürecinin başlaması hedeflenmiştir.
Ethereum 2.0 kontratına beklenenden çok daha büyük bir ilgi duyulması ile süreç kısa bir süre sonra başlamıştır. Beacon Chain adı verilen yeni zincirle birlikte artık Ethereum ana ağından ayrı bir zincir ortaya çıkmıştır. Bu zincir üzerinde madenci kavramı bulunmamakta, bu görevi artık 32 ETH kilitleyen doğrulayıcılar gerçekleştirmektedir. Yeni fikir birliği mekanizması ile birlikte doğrulayıcıların donanım gücü önemsiz hale gelmiştir. Doğrulayıcılar yalnızca sahip oldukları ETH ile doğrulama işlemi gerçekleştirmektedir. Bu da enerji tüketimi azaltarak çok daha çevreci ve geleceğe yönelik bir Ethereum ağı oluşturacaktır.
2022’de Neler Olacak?
Ethereum ana ağı temel anlamda iki katmandan oluşmaktadır. Bu katmanlardan ilki Veri Katmanı (Data Layer) diğeri ise Fikir Birliği Katmanı (Consensus Layer)’dır. Mevcut Ethereum ağının veri katmanında merkeziyetsiz uygulamalar ve hesaplar gibi veriler yer almaktadır. Fikir birliği katmanında ise İş İspatı fikir birliği yöntemi bulunmaktadır.
Beacon Chain’de ise boş bir veri katmanı ve fikir birliği katmanı bulunmaktadır. Fikir birliği katmanı ise Pay İspatı yöntemi ile gerçekleştirilmektedir. Aşağıdaki grafikte görebileceğiniz gibi, iki ağ “The Merge” adı verilen birleşme süreci sonucu bir araya gelerek yeni Ethereum ana ağını ortaya çıkaracaktır. Bu ağın veri katmanı Ethereum ana ağından gelecek olan merkeziyetsiz uygulamalar ve hesaplar iken, yeni ağın fikir birliği katmanı Beacon Chain’den gelecektir. Bu fikir birliği yöntemi de Pay İspatı’dır. The Merge ile ortaya çıkacak Ethereum 2.0, çok daha gelişmiş ve çevre dostu bir teknoloji olarak yoluna devam edecektir. Bu sayede Ethereum tamamen yenilenmiş fikir birliği mekanizması ile 2022 yılına hızlı bir başlangıç gerçekleştirecektir.
Kaynak: Bitexen Research
