Son 20 yılda Türkiye’de altın piyasasında yaşanan en büyük fiyat hareketleri, hem küresel ons altın fiyatları hem de döviz kurundaki dalgalanmalar nedeniyle gerçekleşti. Gram altın, çeyrek altın ve ons altın fiyatları; ekonomik krizler, merkez bankası politikaları ve jeopolitik gelişmeler nedeniyle zaman zaman sert yükselişler ve ani düşüşler yaşadı. İşte 2004 - 2024 yılları arasında Türkiye’de altın fiyatlarında görülen en büyük iniş ve çıkış dönemleri.
2008 Küresel Finans Krizi ve Altının Büyük Sıçrayışı
2008 yılında ABD’de patlak veren küresel finans krizi, yatırımcıları hızla güvenli liman olan altına yönlendirdi. Bu süreçte ons altın fiyatı 700 dolar seviyelerinden 1.000 dolara yükseldi. Türkiye’de de kur hareketleriyle birlikte gram altın 35 TL’den 50 TL’ye, çeyrek altın ise 60 TL’den 85 TL’ye çıktı. Bankalararası kriz ve piyasalardaki panik havası, altın fiyatlarını yukarı çekerken, yatırımcıların güvenli liman arayışı bu yükselişi daha da hızlandırdı. Düşük faiz politikaları ve genişlemeci para politikaları, altının küresel anlamda değer kazanmasını sağlayan en önemli faktörler oldu.
2011: Altın Fiyatlarında Tarihi Zirve ve Ardından Gelen Düşüş
2011 yılında Avrupa’daki borç krizi ve küresel ekonomiye yönelik belirsizlikler, ons altın fiyatlarını 1.921 dolar seviyesine taşıyarak yeni bir zirve oluşturdu. Türkiye’de bu yükselişin etkisiyle gram altın 100 TL’yi, çeyrek altın 165 TL’yi gördü fakat 2013 yılında ABD Merkez Bankası’nın (FED) parasal sıkılaştırma sinyalleri vermesiyle, ons altın fiyatı hızla 1.050 dolara kadar geriledi. Bu düşüşle birlikte Türkiye’de gram altın 85 TL seviyelerine, çeyrek altın ise 140 TL seviyelerine indi. Yatırımcılar bu süreçte altın fiyatlarındaki ani gerileme nedeniyle büyük kayıplar yaşadı.
2018 Kur Krizi ve Altının Büyük Sıçraması
2018 yılı, Türkiye’de altın fiyatlarında rekor seviyelerin görüldüğü yıllardan biri oldu. ABD ile yaşanan diplomatik krizler, enflasyonist baskılar ve kurdaki hızlı yükseliş, ons altın 1.300 dolar seviyesinde kalmasına rağmen gram ve çeyrek altını zirveye taşıdı. Dolar/TL kuru hızla artarken gram altın 160 TL’den 275 TL’ye, çeyrek altın ise 250 TL’den 450 TL’ye kadar çıktı. Bu dönemde Türkiye’de yatırımcılar altına yoğun ilgi gösterirken, fiyatlardaki oynaklık sebebiyle alım ve satım arasındaki makaslar önemli ölçüde açıldı.
2020 Pandemi Krizi ve Altının Rekor Kırdığı Dönem
2020 yılı, altın tarihinin en büyük sıçramalarından birini yaşadığı yıl oldu. COVID-19 pandemisinin yarattığı ekonomik belirsizlik ve küresel piyasaların çökmesi, yatırımcıları hızla altına yönlendirdi. Ons altın, tarihinde ilk kez 2.075 dolar seviyesine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Türkiye’de döviz kurunun da yükselmesiyle birlikte gram altın 290 TL’den 500 TL’ye, çeyrek altın ise 470 TL’den 800 TL’ye çıktı. Bu dönemde altın, en güvenli yatırım aracı olarak görülürken, yüksek fiyatlar nedeniyle fiziki altına ulaşım da zorlaştı.
2023 - 2024: Enflasyon, Faiz Politikaları ve Yeni Zirveler
2023 ve 2024 yılları, küresel merkez bankalarının faiz artırımları, enflasyonist baskılar ve jeopolitik riskler nedeniyle altın fiyatlarında yeniden yükselişin başladığı bir dönem oldu. Ons altın 2.100 dolar seviyelerini aşarak yeni bir rekor kırarken, Türkiye’de gram altın 1.100 TL’den 2.000 TL’nin üzerine çıktı. Çeyrek altın ise 1.750 TL’den 3.500 TL’ye kadar yükseldi.
Özellikle Türkiye’de döviz kurundaki yükseliş, altın fiyatlarının ons fiyatındaki artıştan bağımsız olarak daha hızlı yükselmesine neden oldu. Altın, yatırımcılar için güvenli liman olmaya devam ederken, volatilite de her zamankinden yüksek bir seviyeye ulaştı.
Son 20 yılda gram, çeyrek ve ons altın fiyatları birçok ekonomik krizin, jeopolitik gelişmenin ve merkez bankası politikalarının etkisiyle keskin hareketler yaşadı. Her ne kadar zaman zaman geri çekilmeler yaşansa da, uzun vadeli yatırımcılar için altın değerini koruyan ve enflasyona karşı güçlü bir koruma sağlayan bir yatırım aracı olarak öne çıkmaya devam etti.