Suudi Arabistan, OPEC+ üyelerinin üretim kotalarını ihlal etmelerine tepki göstererek fiyatların varil başına 50 dolara kadar düşebileceği uyarısında bulundu.
İran'ın İsrail'e düzenlediği füze saldırısı sonrası petrol fiyatları yükselse de, Suudi yetkililer diğer ülkelerin üretim kısıtlamalarına uymamasından dolayı hayal kırıklığı yaşıyor.
Buna göre Suudi Arabistan Enerji Bakanı Abdulaziz bin Salman, OPEC+ içindeki bazı ülkelerin üretim kotalarına uymaması halinde petrol fiyatlarının varil başına 50 dolara kadar düşebileceği uyarısında bulundu.
Suudi Arabistan’dan fiyat savaşı sinyali
Kartel içindeki delegeler ise bu açıklamaları, Suudi Arabistan’ın pazar payını korumak için yeni bir fiyat savaşı başlatabileceği şeklinde yorumladı.
Suudi Arabistan, üretimi artırarak fiyatları düşürme politikasını geçmişte defalarca kullanmış bir ülke olarak biliniyor. Suudi Arabistan’ın üretimi artırma tehdidi, tarihsel olarak kartel içindeki anlaşmazlıkları çözmek için kullanılan bir strateji olarak gösteriliyor.
Suudi Arabistan, 2020 yılında Covid-19 salgını sırasında Rusya ile petrol fiyatları üzerinde bir savaş başlatarak üretimi rekor seviyelere çıkarmıştı. Bu durum, petrol fiyatlarının yüzde 65 oranında düşmesine ve ABD'de tarihte ilk kez negatif fiyatların görülmesine neden olmuştu. Benzer bir hamle 1986 yılında da yapılmış ve petrol fiyatlarının 10 doların altına düşmesiyle sonuçlanmıştı.
Fiyatlar düşüşte, üretim artıyor
Son aylarda petrol fiyatları, OPEC+ koalisyonunun üretim kesintilerine rağmen düşüş eğilimindeydi. Üçüncü çeyrekte ana petrol göstergeleri yüzde 12’ye varan değer kaybetti. Bu durum, üretim kısıtlamalarıyla piyasalarda istikrar sağlamaya çalışan Suudi Arabistan'ı hayal kırıklığına uğrattı. Ancak fiyatlar daha da düştü. Uluslararası Enerji Ajansı’na göre, OPEC+’ın küresel petrol piyasasındaki payı bu yıl yüzde 48’e geriledi. 2023'te bu oran yüzde 50, 2022'de ise yüzde 51'di.
Öte yandan ABD, Guyana ve Brezilya gibi ülkelerin planlanan üretim artışlarıyla küresel petrol arzına günlük 1 milyon varilden fazla katkı yapması bekleniyor. Brezilya bu yıl OPEC+ grubuna katılsa da üretim kesintilerine dahil olmayacağını açıkladı.
S&P Global verilerine göre, Rusya temmuz ayına kadar kotasından fazla üretim yaparken, Irak ve Kazakistan da benzer şekilde taahhütlerini yerine getirmedi.
Jeopolitik gerilimlere rağmen, fiyatlar varil başına 75 doların altında kalmaya devam ediyor ve bu, ekonomik büyümenin yavaşlaması nedeniyle son dokuz ayın en düşük seviyesine işaret ediyor. Analistlere göre, Suudi Arabistan’ın ekonomik dönüşüm projelerini finanse edebilmesi için petrol fiyatlarının varil başına en az 85 dolar seviyesinde olması gerekiyor.
